Wat kan cannabis doen in de behandeling van manische depressie/bipolaire stoornis?

Het zal weinig verbazing wekken wanneer we melden dat veel van de farmaceutische geneesmiddelen die worden voorgeschreven bij de behandeling van manische depressie forse bijwerkingen kennen. Geen wonder dus dat ook bij deze aandoening cannabis een veelbelovend alternatief lijkt.

Bipolaire stoornis

Een manische depressie is een bipolaire stoornis. Bipolaire stoornissen zijn moeilijk te behandelen gezien de wisselende symptomen en hoe heftig die (mogelijk) zijn. Iedere patiënt vertoont andere symptomen en reageert anders op behandelingen. Gelukkig zijn de diagnoses van deze aandoeningen de afgelopen jaren verbeterd en zijn er steeds meer behandelingen beschikbaar.

Veel van de geneesmiddelen die beschikbaar zijn voor het behandelen van bipolaire stoornissen kennen flinke bijwerkingen. Deze variëren van mannen die borstgroei krijgen tot instructieve suïcidale gedachten. Aan gezien cannabis geen echte bijwerkingen kent én effect kan hebben bij mensen die manisch depressief zijn, lijkt het ook bij deze aandoening weer een medicijn met potentie te zijn.

Wisselende stemmingen

De aandoening kent vele hoogte- en dieptepunten en deze maken het moeilijk om medicatie goed af te stemmen. Dit komt mede door het feit dat de meeste medicijnen ervoor zorgen dat de persoon zich meestal afgevlakt voelt. Dit neemt misschien de extreme hoogte- en dieptepunten weg, maar kan ervoor zorgen dat het normaal dagelijks leven een onaangename of onbevredigende ervaring wordt. Je hoort dan ook vaak dat mensen impulsief stoppen met hun medicatie, waarop zij weer in een up of down terecht komen die soms nog heftiger is dan voorheen.

Alternatieve behandelingen

Steeds meer patiënten wijzen de huidige behandelmethoden af en zoeken hun heil in alternatieven. Experimenten met psilocybine (wat voorkomt in magic mushrooms), LSD of andere psychoactieve stoffen zijn de laatste jaren meer mainstream geworden, omdat het stigma van deze medicatie minder wordt en er wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan om de doeltreffendheid vast te stellen.

Een van de meest hoopvolle is medicinale cannabis. De honderd miljoenen mensen die regelmatig cannabis consumeren, zullen zich ervan bewust zijn dat het kan helpen met sommige mentale problemen (niet zelden de reden van gebruik) en er is gelukkig steeds meer goed wetenschappelijk bewijs om deze visie te ondersteunen.

In het verleden was er alleen anekdotisch bewijs en af een toe een minder goed onderbouwde studie naar de effecten van medicinale cannabis bij manische depressie. Sinds de legalisatie en decriminalisering in sommige delen van de westerse wereld, is het mogelijk om betere onderzoeken te verrichten naar medicinale cannabis bij diverse aandoeningen zoals acne, bepaalde psychische aandoeningen en bijvoorbeeld epilepsie.

De bipolaire stoornis in het kort

Bipolaire stoornissen worden gekenmerkt door zowel manische als depressieve symptomen, bijvoorbeeld:

• Dramatische en plotselinge stemmingswisselingen
• Gevaarlijk, risicodragend gedrag
• Impulsiviteit
• Gevoelens van overweldigend verdriet en/of hopeloosheid
• Suïcidale gedachten en/of pogingen
• Zeer extreme variaties in energie en activiteitsniveaus (manie)
• Moeilijkheden met normaal functioneren

Er zijn verschillende soorten bipolaire stoornissen. Het moge duidelijk zijn dat de up’s en down’s die iemand met deze stoornis ervaart niet te vergelijken zijn met de normale pieken en dalen in het leven. Vaak is er een trigger, maar nog vaker hoeft er niets te gebeuren om iemand in een aantal uren in een verpletterende depressie te brengen, of een manische periode op te roepen die dagen of weken kan aanhouden. Traumatische of levensveranderende gebeurtenissen kunnen de symptomen veroorzaken, maar de aandoening is gerelateerd aan de chemie en bedrading van de hersenen, dus het wordt niet veroorzaakt door externe factoren.

De onvoorspelbaarheid maakt het normaal functioneren vaak ingewikkeld. Zo is voor sommige mensen het hebben van een baan een no go, of studeren een te grote opgave. Het onderhouden van gezonde relaties is vaak ook een groot probleem.

De depressieve episoden bij een bipolaire stoornis zijn dominant aanwezig en om deze reden wordt er in eerste instantie vaak eerst een foutieve diagnose gesteld. Geneesmiddelen die worden gebruikt om depressie te behandelen kunnen ernstig onbedoelde resultaten hebben als de persoon ook manische episodes kan ervaren. Het is daarom van groot belang om een ​​goede diagnose te stellen voordat men met de behandeling gaat starten.

Behandeling voor bipolaire stoornissen

Meestal is een combinatie van gesprekstherapieën zoals cognitieve gedragstherapie (CGT) en medicijnen zoals SSRI’s, antipsychotica of anticonvulsiva de verkozen behandelingsmethode. Helaas zijn ze vaak niet effectief. Wanneer geneesmiddelen worden gebruikt om de depressieve toestanden te behandelen, kunnen ze manische fasen minder ernstig maken, maar normaal functioneren wordt nog moeilijker. Voor sommigen zijn de bijwerkingen van de medicijnen eigenlijk net zo erg als de aandoening zelf.

De veiligheidsrapporten over het langdurig gebruiken van geneesmiddelen zoals lithium of olanzapine zijn slecht. Ze kunnen niet langer dan een paar maanden of jaren worden ingenomen zonder ernstige bijwerkingen te krijgen. Lithium is letterlijk giftig en heeft bij veel mensen permanente hersenschade aangericht. Quetiapine is effectief voor veel patiënten, maar heeft een kalmerend effect. Hierdoor wordt meedraaien in de maatschappij met bijvoorbeeld werken, onmogelijk gemaakt. Het beïnvloedt het geheugen en de cognitieve functies op een negatieve manier. Bovendien; wanneer patiënten het medicijn niet langer kunnen innemen, lijden ze vaak aan ontwenningsverschijnselen. Vaak ervaren zij dan dat de aandoening verslechterd is.

Wetenschappelijk gezien moeten er nog veel vragen worden beantwoord over het medicinale gebruik van cannabis bij een bipolaire stoornis, maar het anekdotisch bewijs is bemoedigend te noemen… [foto: content diller/Shutterstock]

Medicinale cannabis en bipolaire stoornis

Er werd lang gedacht dat cannabisgebruik zeer schadelijk was wanneer je leed aan een vorm van bipolaire stoornis. Eigenlijk was er maar zeer weinig onderzoek gedaan die deze bewering kon ondersteunen. Tegelijkertijd is het anekdotisch bewijsmateriaal betreffende de effectiviteit van medicinale cannabis op bipolaire stoornissen zeer bemoedigend. Eindelijk is de wetenschap begonnen aan een inhaalslag. Sommige studies zeggen één ding, anderen zeggen een ander. Het belangrijkste probleem hier is dat geen van de studies op dit moment groot genoeg is geweest of van een dusdanige kwaliteit, om werkelijk uitsluitsel te kunnen geven.

Wat echter wel uit onderzoek naar voren kwam, is het inzicht dat cannabis en dus de cannabinoïden in de cannabisplant kalmerende en antidepressieve effecten hebben, dus het is nuttig voor zowel de manische als de depressieve fase. Een studie concludeerde: ‘Tijdens een manische periode, kunnen patiënten cannabis gebruiken om de kalmerende effecten te benutten en wanneer ze depressief zijn kan het gebruikt worden voor de anti-depressieve effecten.’

Veel onderzoeken laten helaas nog wel wat te vragen over. Het gaat meestal om zeer kleine cohortonderzoeken (steekproefomvang), soms zonder controlegroep en meestal zonder dubbelblind onderzoek. Dit beperkt de bruikbaarheid voor toepassing op hele patiëntengroepen. Er blijven dus nog wel wat vragen over de precieze werking van mediwiet bij manische depressie.

Medische cannabis; 3 dingen die je moet weten!

Mediwiet en manische depressie kunnen een effectieve combinatie zijn, maar het kan ook minder gunstig uitpakken. Cannabis beïnvloedt namelijk niet iedereen op dezelfde manier. Het heeft bij sommige mensen extreem positieve effecten en juist zeer negatieve effecten op anderen. Maar meestal wordt het heel goed verdragen en is het zeer veilig in gebruik, zeker wanneer men gebruik maakt van olie of edibles.

Manische depressie of bipolaire stoornissen zijn zeer ernstige psychische aandoeningen, die de levenskwaliteit van een persoon enorm kunnen verminderen. De afwisseling tussen manie en depressie maakt iedere dag weer een verrassing, helaas niet in positieve zin. Daarom is het zo belangrijk dat er een stemming stabiliserend medicijn gevonden wordt met zo min mogelijk negatieve effecten. Op die manier kunnen patiënten weer een gelukkig leven leiden, zonder dat hun aandoening heerst. Er is zeker reden om aan te nemen dat medicinale cannabis dat medicijn kan zijn. Maar er is nog niet genoeg bekend om het als een feit neer te mogen zetten.

Wees altijd voorzichtig wanneer je mediwiet een kans wil geven. Bouw je doseringen rustig op (doe aan microdoseren) en gebruik CBD-olie naast THC-olie. Op die manier kun je de psychoactieve werking van THC onderdrukken. Zoek contact met lotgenoten die al meer ervaring hebben en gebruik vooral wietsoorten met een hoog CBD-gehalte.

[openingsbeeld: MatiasDelCarmine/Shutterstock]