Onderzoek van de University of Arizona Health Sciences toont aan dat terpenen van cannabis sativa even effectief zijn als morfine bij de behandeling van chronische pijn en minder bijwerkingen hebben. In combinatie mét morfine bieden ze een verbeterde pijnverlichting en vormen ze een veelbelovend alternatief voor opioïden – bovendien met een lager verslavingsrisico!
Terpenen als pijnstillers
Onderzoekers van het Comprehensive Center for Pain & Addiction voerden tests uit op vijf terpenen en hun pijnverlichtende capaciteiten. De baanbrekende studie is gepubliceerd in het meinummer van het wetenschappelijke tijdschrift PAIN.
De researchers ontdekten dat terpenen van Cannabis sativa even effectief waren als morfine bij het verlichten van chronische neuropathische pijn. Bovendien verbeterde het combineren van deze twee pijnstillers de pijnverlichting zonder negatieve bijwerkingen.
Wat kunnen we met terpenen als pijnmedicatie?
Enkele eerdere onderzoeken hebben aangetoond dat de Cannabis sativa plant en zijn twee primaire cannabinoïden tetrahydrocannabinol (THC) en cannabidiol (CBD) effectief kunnen zijn bij de behandeling van chronische pijn.
De effecten zijn echter over het algemeen matig en kunnen gepaard gaan met ongewenste psychoactieve bijwerkingen. Terpenen, de bestanddelen die planten hun geur en smaak geven, bieden een alternatief voor pijnverlichting zonder nadelige bijwerkingen.
“Een vraag die ons erg interesseert is of terpenen gebruikt kunnen worden om chronische pijn te bestrijden”, zegt hoofdonderzoeker en arts John Streicher van het Comprehensive Center for Pain & Addiction en tevens hoogleraar farmacologie aan het College of Medicine in Tucson. “Wat we vonden is dat terpenen echt goed zijn in het verlichten van een specifiek type chronische pijn met bijwerkingen die laag en beheersbaar zijn.”
Dr. John Streicher is enthousiast over cannabis terpenen als alternatieve pijnbehandeling…
Onderzoek naar terpenen
Terpenen komen voor in alle planten en de meeste planten hebben twee dominante terpeensoorten. Cannabis is uniek omdat het tot 150 terpenen bevat, waarbij meerdere terpenen de dominante soort zijn. Streicher en zijn onderzoeksteam testten vijf terpenen die in gemiddelde tot hoge concentraties voorkomen in cannabis: alfa-humuleen, bèta-caryofylleen, bèta-pineen, geraniol en linalool.
In een eerdere muizenstudie ontdekte het team van Streicher dat vier van deze terpenen de effecten van cannabinoïden nabootsten, waaronder een vermindering van het pijngevoel (bij acute pijn).
Voor dit onderzoek gebruikten ze een muismodel van door chemotherapie veroorzaakte neuropathische pijn, een vorm van chronische pijn die optreedt wanneer zeer giftige chemotherapiemedicijnen zenuwschade veroorzaken die pijn veroorzaakt.
Terpenen doen het net zo goed als morfine
De terpenen werden afzonderlijk getest en vergeleken met morfine. Het onderzoeksteam ontdekte dat elke terpeen succesvol was in het verminderen van het pijngevoel op niveaus dichtbij of boven het piekeffect van morfine.
Toen de terpenen werden gecombineerd met morfine, werden de pijnverlichtende effecten van alle vijf de terpenen/morfine combinaties significant verhoogd. “Dat was echt opvallend voor ons, maar het feit dat iets de pijn verlicht, betekent niet noodzakelijkerwijs dat het een goede therapie is”, meent Streicher.
Terpenen en opioïden vergelijken
Opioïden worden vaak gebruikt om veel soorten pijn te behandelen, maar ze kunnen ongewenste bijwerkingen hebben. Opioïden activeren het beloningssysteem van de hersenen, wat kan leiden tot verslaving.
Ze kunnen ook tolerantie veroorzaken, een effect dat optreedt wanneer het lichaam gewend raakt aan een medicijn en steeds grotere doses nodig heeft om hetzelfde effect te hebben. Opioïden kunnen zelfs ademhalingsdepressie veroorzaken, wat tot de dood kan leiden.
“We keken naar andere aspecten van de terpenen, zoals: Veroorzaakt dit beloning? Is dit verslavend? Ga je je er vreselijk door voelen?” zegtStreicher. “Het antwoord is ja; terpenen verlichten pijn, en ze hebben ook een vrij goed bijwerkingenprofiel.”
Geen van de terpenen had een beloningsverplichting, waardoor ze een laag verslavingsrisico hadden. Sommige terpenen veroorzaakten ook geen aversief gedrag, wat suggereert dat ze effectieve therapeutische middelen zouden kunnen zijn zonder verontrustende bijwerkingen.
Roken en vapen leveren niet het meeste effect op bij terpenen
Tot slot testten onderzoekers verschillende toedieningswijzen van terpenen: injectie, orale toediening en inhalatie van verdampte pure terpenen. Ze ontdekten dat wanneer terpenen oraal werden toegediend of geïnhaleerd, de effecten aanzienlijk verminderden of afwezig waren.
“Veel mensen vapen of roken terpenen als onderdeel van cannabisextracten”, aldus Streicher. “We waren verrast dat de inhalatieroute geen invloed had in dit onderzoek, omdat er veel anekdotische rapporten zijn die zeggen dat je de effecten van terpenen kunt krijgen, of ze nu oraal of geïnhaleerd worden. Een deel van de verstorende factor is dat terpenen vrij lekker ruiken en het moeilijk is om dat aroma te verbergen, dus mensen zouden een soort psychosomatisch placebo-effect kunnen hebben.”
Vervolgonderzoek naar combinatietherapie met terpenen
Omdat dit het eerste artikel is waarin de neveneffecten van terpenen worden onderzocht, zal Streicher de bevindingen gebruiken voor de volgende fase van het onderzoek – kunnen terpenen het beloningspotentieel van een opiaat zoals morfine blokkeren en tegelijkertijd het pijnstillende potentieel ervan versterken?
“Dit brengt het idee naar boven dat je een combinatietherapie zou kunnen hebben. Een opioïde met een hoog gehalte aan terpeen, die de pijn beter zou kunnen verlichten en tegelijkertijd het verslavingspotentieel van opioïden zou kunnen blokkeren. Dat is waar we nu naar kijken.”
[beeld: Shutterstock]