(advertenties)
(advertentie)

Cannabis kan pijn en gerelateerde symptomen beteugelen en behandelen, dat is inmiddels geen geheim meer. Een aantal onderzoeken heeft de werkzaamheid van cannabis en z’n verbindingen al bevestigd als het om pijnbestrijding gaat. Een nieuwe studie suggereert nu dat patiënten denken dat cannabis zelfs effectiever kan zijn dan conventionele behandelingen.

Een recent onderzoek onder Duitse patiënten, gepubliceerd in het tijdschrift Frontiers in Medicine, onderzocht ervaringen met cannabisproducten. Meer dan 200 anonieme deelnemers deelden hun perspectieven.

Net als bij veel eerdere onderzoeken rapporteerden patiënten grotendeels een vermindering van hun dagelijkse pijn na het starten van de cannabistherapie. Daarnaast rapporteerden ze nog andere voordelen. Ze benoemden met name een “grotere tevredenheid” over cannabis en noemden het “effectiever” dan hun eerdere behandelingen.

Onderzoek naar cannabis op recept tegen pijn

Onderzoekers merken op dat een deel van de bedoeling achter het onderzoek is om “perspectieven te onderzoeken van patiënten wier ervaringen tot nu toe niet goed genoeg bekend zijn.”

Met behulp van een webgebaseerd onderzoek onder patiënten met voorgeschreven cannabinoïden, uitgevoerd tussen 31 mei 2021 en juni 2022, voerden onderzoekers het onderzoek anoniem uit. Dit deden ze “om de invloed en het stigma van de behandelaar te verminderen.”

Aan de proefpersonen werd gevraagd om tijdens dezelfde sessie twee keer vragenlijsten over hun cannabistherapie in te vullen: één keer over de tijd van het onderzoek en één keer over de periode voorafgaand aan hun cannabisbehandeling.

De deelnemers werd gevraagd om hun dagelijkse pijnniveau te beoordelen. Ook kregen ze vragen over de details van het receptproces voor cannabinoïden, zoals eventuele problemen die ze tegenkwamen bij het verkrijgen van de medicatie. Daarnaast werd naar hun algemene houding ten opzichte van cannabis gevraagd.

Medicinale cannabis is legaal in Duitsland

Duitsland maakt momenteel furore in de mondiale cannabiswereld vanwege de aanstaande legalisering van recreatieve cannabis. Medicinale cannabis en cannabinoïdebehandelingen op recept werden al in 2017 in Duitsland gelegaliseerd. Cannabismedicatie is doorgaans echter alleen toegestaan als patiënten niet reageren op traditionele opties.

Onderzoekers merken ook op dat uit een ander onderzoek blijkt dat pijn de meest voorkomende reden voor het voorschrijven van cannabinoïden in Duitsland tussen 2017 en 2022 was.

Patiënten rapporteren voordelen voor pijnbehandeling en méér

“De resultaten van dit cross-sectionele onderzoek suggereren dat de meeste van de ondervraagde poliklinische patiënten die in Duitsland met voorgeschreven cannabinoïden worden behandeld, subjectief de gezondheidsvoordelen en symptoomvermindering ervaren die met deze therapieën gepaard gaan”, stellen de onderzoekers.

Over alle diagnoses en symptoomgroepen heen melden auteurs dat deelnemers positieve effecten op het fysieke functioneren, de emotionele toestand en de kwaliteit van leven deelden. Bovendien rapporteerden ze minder problemen bij het vervullen van hun sociale rol.

Ook vonden ze dat hun pijnsymptomen een kleinere impact hadden op hun dagelijks leven. De tevredenheid werd beoordeeld op basis van de waargenomen effectiviteit, bijwerkingen en algemene tevredenheid.

Minder stress is in alle opzichten beter

Onderzoekers suggereren dat het stressverminderende effect van cannabismedicijnen een “significante mediërende factor” zou kunnen zijn. Ze bedoelen hiermee dat opioïden “meer ambivalente effecten kunnen hebben op de stressregulatie, omdat de signaalroute voor de kappa-opioïdereceptor wordt geactiveerd door stressstimuli die bij mensen en andere diersoorten zowel afkeer als dysforie veroorzaken.”

Voorafgaand aan de cannabistherapie hadden de deelnemers over het algemeen een neutrale tot licht positieve houding ten opzichte van cannabis. Deze verschoof tijdens de therapie naar ‘overwegend positief’.

De meeste problemen tijdens het voorschrijfproces hadden niet hun oorsprong bij artsen, maar bij terugbetalingsproblemen waarbij zorgverzekeraars betrokken waren. Ongeveer 25% van de deelnemers met een wettelijke ziektekostenverzekering meldde dat zij ervoor kozen om de behandeling uit eigen zak te betalen.

“Dit is waarschijnlijk te wijten aan de huidige juridische situatie in Duitsland. Hierin wordt het voorschrijven van cannabinoïde medicijnen gekenmerkt door aanzienlijke complexiteit en administratieve hindernissen.

Deze zijn vergelijkbaar met de obstakels die men tegenkomt bij het voorschrijven van off-label medicijnen. Dit geldt zowel voor patiënten als voor artsen”, stellen de onderzoekers. Ter verduidelijking: off-label medicatie is het toepassen van een medicijn voor een niet geregistreerde toepassing. 

Uitgangspunten voor verder onderzoek

De studie merkt op dat vergelijkbare onderzoeken, waarin Duitse patiënten rechtstreeks worden ondervraagd over cannabinoïdetherapie, zeldzaam zijn. Bij de meeste onderzoeken worden alleen artsen ondervraagd. Uit die onderzoeken bleek eveneens dat pijn de belangrijkste reden was voor het voorschrijven van cannabis.

Afgezien van veel van het huidige onderzoek in de regio wijzen onderzoekers op het risico van selectiebias. Dit houdt in dat patiënten mogelijk meer bereid waren om aan het onderzoek deel te nemen vanwege succesvolle behandelingen.

Ze wijzen ook op een mogelijke ‘verwachtingsbias’: de hoge toegangsbarrières voor cannabinoïdetherapieën in Duitsland geven veel in aanmerking komende patiënten hoge verwachtingen. Dit zou tot een gunstiger evaluatie van dergelijke therapieën kunnen leiden, naast andere potentiële beperkingen.

“Deze observationele studie biedt niettemin uitgangspunten voor verdere discussie in de context van het plannen van klinische cannabinoïdenproeven en het formuleren van passende onderzoeksvragen waarbij de perspectieven van de patiënten worden betrokken”, concluderen de onderzoekers.

[beeld: Shutterstock]