Op het eerste gezicht zal het misschien verbazen dat astmapatiënten cannabis gebruiken. Toch gebeurt dit al zeker vierduizend jaar. Nieuw Amerikaans onderzoek laat zien dat achttien procent van de geënquêteerde astmapatiënten cannabis gebruikt voor medicinale en/of recreatieve doeleinden. De helft van hen rookt, een derde gebruikt een verdamper, de rest kiest voor bijvoorbeeld wietolie of edibles.
Zanger en astmapatiënt Armand over de medicinale werking van wiet
De in 2015 overleden zanger Armand, ‘de Nederlandse Bob Dylan’, ontdekte al in de late jaren zestig dat cannabis kan helpen tegen astma, hoe contra-intuïtief dat ook klinkt. In een interview met maandblad EssensiE vertelde Armand in 2002:
“Het begon met wiet, uit de Kongo. Jef Hermans, de tekstschrijver van Ferre Grignard, was twintig jaar ouder dan wij, die was toen tegen de veertig. En Jef zei altijd: ‘Van gras kunde goe binnendoen.’ Hij had een chick van negentien die dan altijd begon te giechelen, dus dat heb ik goed onthouden. Jef zei ook tegen mij: ‘Als ge het benauwd hebt, kom je naar Antwerpen, dan rook je van dat spul en dan is het weg.’ Ja, maar dat kan niet, hè!? Dat was voor mij echt compleet ongelofelijk. Als je zo’n crisis had, duurde dat twee weken! En ik had alle medicijnen geprobeerd.”
De Eindhovense protestzanger Armand met een mooie bos nederwiet…
“Maar goed, toen ik flink dicht zat, ben ik naar Antwerpen gegaan in mijn witte Cadillac. En ik rook een pijpke op de nationale straat, een zijstraat van de Groenplaats, midden in Antwerpen. Het inhaleren deed vreselijk zeer. En ik adem uit… Als je astma hebt, kun je niet ver uit ademen. Doe je dat wel, dan ga je hoesten, dus dat laat je wel uit je kop. Maar ik blíjf uitademen! En Jef spreekt de historische woorden: ‘Wa denkte gij, dat die medicijnmannen in de Kongo zot zijn?’”
1 op de 5 astmapatiënten gebruikt cannabis
De mythische Chinese keizer Shen-nung, die wordt beschouwd als vader van de Chinese geneeskunde, schreef rond 2.800 voor Christus al over de effectiviteit van cannabis bij astma. Ook in de traditionele Ayurvedische geneeskunde van India wordt cannabis toegepast tegen astma. Eigenlijk is er dus niks nieuws onder de zon.
Ook anno 2021 gebruiken astmapatiënten cannabis, zoals blijkt uit het onderzoek ‘Cannabis attitudes and patterns of use among followers of the Allergy & Asthma Network’. Ruim de helft van de geënquêteerden blijkt hun cannabis te roken. Net als Armand.
Het onderzoek verscheen vorige maand in Annals of Allergy, Asthma and Immunology, het wetenschappelijke tijdschrift van het American College of Allergy, Asthma, and Immunology. De meerderheid van de 489 respondenten was jonger dan 50 jaar, vrouw en blank. Achtentachtig respondenten, achttien procent, gaven aan dat zij cannabis gebruiken. Ruim 53 procent rookte, ruim 35 procent gebruikte een vaporizer om de cannabis te verdampen.
Meer dan de helft van de ondervraagde astma-patiënten gebruikt mediwiet door het te roken… iets wat deskundigen toch graag anders zien. [foto: LightField Studios/Shutterstock]
Verbazing bij onderzoekers over hoog percentage wietrokers
Hoofdonderzoeker Joanna Zeiger: “Het verbaasde me dat meer dan de helft van de cannabisgebruikers in dit onderzoek die astma hebben, het rookten. Van degenen met ongecontroleerde astma, meldde de helft dat zij cannabis roken. We ontdekten ook dat mensen met astma niet routinematig door hun arts worden gevraagd of geadviseerd over cannabis en hoe ze het gebruiken.”
Over die kloof tussen patiënt en arts zegt co-auteur William Silvers: “Opvallend is dat onder de huidige cannabisgebruikers maar ongeveer veertig procent aangeeft dat hun artsen informeren naar cannabisgebruik, en dat ongeveer evenveel patiënten cannabis wíllen bespreken met hun artsen. Om allergie- en astmapatiënten vollediger te behandelen, moeten specialisten hun kennis over cannabis vergroten en informeren naar het gebruik, inclusief soorten cannabinoïden, de wijze van gebruik, de redenen voor gebruik en bijwerkingen.”
Patiënten rapporteren vaker voordelen dan bijwerkingen
Het onderzoek laat zien dat de astmapatiënten die cannabis gebruiken significant vaker positieve effecten meldden dan bijwerkingen als hoesten, angst en verhoogde eetlust. Twintig procent van de cannabisgebruikers meldde hoesten als – ongewenste – bijwerking.
Over de complexe verbanden tussen cannabis en astma schrijft Michael Backes in zijn standaardwerk ‘Cannabis Pharmacy’: “Cannabis en THC kunnen een sterk bronchodilatatie-effect [verwijdende werking, red.] hebben op de luchtwegen. De effecten van gerookte cannabis op de longen zijn beslist gemengd, waarbij licht en matig gebruik weinig tot geen schade aan de longen veroorzaakt, terwijl zwaar gebruik in verband wordt gebracht met een verhoogde incidentie van bronchitis.”
“Omdat cannabisrook veel van dezelfde bestanddelen bevat als tabaksrook, maken artsen zich al lang zorgen over het mogelijke verhoogde risico op longziekten door het roken van cannabis. In verschillende onderzoeken onder cannabisrokers zijn schade aan het slijmvliesweefsel langs de luchtwegen en tekenen van ontsteking aangetoond. Maar meta-analyse van longfunctie en ziekte heeft geen bewijs opgeleverd voor nadelige effecten van matig cannabisgebruik op de longfunctie.”
Cannabis liever eten of via olie druppelen dan roken
De oplossing van dit schijnbare raadsel is niet zo moeilijk: cannabis helpt, maar door het roken ontstaat ook schade. Backes: “Een interessante studie stelde de hypothese dat het roken van cannabis op korte termijn de longfunctie verbetert door de longen uit te rekken, terwijl het op lange termijn de longen beschadigt door blootstelling aan rook.”
William Silvers, co-auteur van het astma onderzoek ziet daarin ook een taak voor artsen en andere medische professionals weggelegd. Silvers: “Net als bij het roken van sigaretten, moeten er inspanningen worden geleverd om het roken van cannabis te verminderen, en andere potentieel veiligere routes, zoals edibles, tincturen en olie, aan te bevelen.”
[openingsfoto: Flapas/Shutterstock]