Er is in het verleden onderzoek gedaan naar het effect van de bestraling van Bedrocan cannabis. De wiet die door apotheken wordt verstrekt, gekweekt door de Veendamse staatskweker, wordt namelijk met gammastraling behandeld om een ‘veilig product’ te garanderen. Er wordt altijd veel gespeculeerd over het effect daarvan op deze legale medicinale wiet en precies daarom herplaatsen wij dit artikel: wat is er nu wel en niet van waar?
Gammastraling cannabis
In het betreffende onderzoek is gekeken naar het effect van gammastraling op de cannabis die in Nederland door de apotheken wordt verstrekt. De producent van deze wiet, Bedrocan, laat de cannabis bestralen om naar eigen zeggen te voorkomen dat patiënten zieker worden door in de wiet aanwezige microben.
Volgens Arno Hazekamp, voormalig werknemer van Bedrocan en nu consultant, is het kiezen tussen twee kwaden (risico op infectie of bestraling) waarbij gammastraling de minst kwade is. “We moeten hopen op de ontwikkeling van nieuwe sterilisatie-technieken in de nabije toekomst”, geeft de cannabis-onderzoeker aan.
Onderzoek naar effect
Het onderzoek ‘Evaluating the effects of gamma-irradiation for decontamination of medicinal cannabis‘ richtte zich op 4 verschillende, door Bedrocan Nederland gekweekte wietsoorten. De samples werden zowel voor als direct na het bestralings-proces getest op verschillen in cannabinoïden, terpenen en vocht-gehalten in de wiet.
Uit de studie bleek de bestraling geen invloed te hebben op het THC-, CBD- of vocht-gehalte in de geteste cannabis. Enkele terpenen werden wel aangetast door de gammastraling waarmee de wiet wordt bewerkt. Hoewel het algemene terpenen-profiel herkenbaar blijft, wordt de exacte ratio van de aanwezige terpenen gewijzigd door de bestraling. Dit bleek uit GC en HPLC-analyses die voor en na de bestraling op de cannabis-samples werden uitgevoerd.
Aangetaste terpenen
Bedrocan bestraalt de wiet om naar eigen zeggen een veilig product te kunnen garanderen. [Foto: Bedrocan]
De meest aangetaste terpenen bleken uit dit onderzoek de
monoterpenen (2 isopreeneenheden) myrceen, cis-ocimene en terpinolene en de
sesquiterpenen (3 isopreeneenheden) gamma-senileen en eudesma-3,7.
Volgens de auteur van de studie, Arno Hazekamp, heeft dit te maken met de vluchtigheid van deze stoffen. Meer vluchtige terpenen zouden (logischerwijs) eerder verdampen dan anderen. Dat proces zou door de bestraling worden versneld.
Gek genoeg was de afbraak van deze stoffen niet voor elke wietsoort gelijk. De myrceen-aanwezigheid was bijvoorbeeld in twee wietsoorten merkbaar verlaagd, maar niet in een derde. Volgens Hazekamp heeft dit te maken met de ‘beschermende effecten die bepaalde componenten van cannabis op andere hebben wanneer ze in specifieke proporties in de cannabis aanwezig zijn.’
“Sommige terpenen worden verminderd, maar er worden geen nieuwe componenten gevormd. Dit betekent dat terpenen tot een bepaalde hoogte verdampen, maar niet degraderen tot nieuwe stoffen. Gammastraling versnelt de verdamping, maar doodt de cannabis niet”, zegt Arno Hazekamp.
Verlies terpenen
Overigens zegt de onderzoeker ook dat de verandering in het terpenenprofiel van bestraalde cannabis vergelijkbaar is met ‘bewaarde wiet’. Al weten wij dat goed gecurede en juist bewaarde wiet alleen maar smakelijker kan worden.
Wel zijn we het met hem eens dat veel gebruiksvormen van cannabis ook niet bevorderlijk zijn voor de terpenen. Bij elke verhitting, hetzij het roken, vaporizen of decarboxyleren van cannabis om mee te koken, gaan terpenen verloren. Moderne extractieprocessen zoals CO2 focussen zich dan ook op een extractie waarbij zo min mogelijk terpenen verloren gaan.
De mate van aantasting van de terpenen was per wietsoort verschillend. Dat duidt op beschermende effecten van bepaalde componenten uit de plant op andere. [Foto: Bedrocan]
Terpenen hebben namelijk op zich ook medicinale en therapeutische waarden. Denk aan de slaap-bevorderende en verdovende werking van myrceen of de geheugen-bevorderende werking van pineen. Dit zijn stoffen die in de cannabis horen te zitten en de werkzaamheid van cannabinoïden (zoals THC en CBD) helpt verbeteren. Een fenomeen dat beter bekend staat als het entourage-effect.
Kiezen tussen twee kwaden
De studie concludeert dat zolang medicinale cannabis aan strenge farmaceutische regels moet voldoen (zoals hier in Nederland), bestraling de veiligste en meest efficiënte manier is om een veilig product te garanderen.
Over ‘veilig’ valt overigens te debatteren, een organische kweek met veel aandacht is namelijk ook veilig, maar minder efficiënt. En daar slaan ze de spijker op de kop: het is efficiënt en dus goedkoop.
Er zijn meer methoden getest, maar volgens Arno zijn er geen andere sterilisatietechnieken waarbij de actieve componenten in wiet intact blijven. Helaas, en dat geeft de onderzoeker ook toe. Tussen de regels door benoemt hij dat de keuze tussen twee kwaden wordt gemaakt, het risico op infectie of de bestraling. Arno geeft ook aan dat we “moeten hopen op de ontwikkeling van nieuwe sterilisatietechnieken in de nabije toekomst”, en daarin geven we hem gelijk. Een natuurproduct zou natuurlijk (en compleet) moeten kunnen blijven.
[Openingsfoto: shutterstock/Canna Obscura]