Hardnekkige onzin over cannabis ‘ontmanteld’
Jarenlang werd er een hoop onzin over wiet verkondigd, die de wetenschap inmiddels allang heeft achterhaald. Tijd om deze onzinverhalen over cannabis te ontmantelen.
Als je met medicinale cannabis wilt starten, zijn er een hoop dingen om rekening mee te houden. In dit artikel vind je daarom de belangrijkste basisbegrippen die je in de wereld van mediwiet tegenkomt. Een overzicht in alfabetische volgorde dus, inclusief uitleg en/of link naar meer informatie.
Hallo en welkom bij deze alfabetische lijst met begrippen omtrent medicinale cannabis. Je vindt er de belangrijkste begrippen over mediwiet en het gebruik van cannabinoïden als medicijn. Mocht je nog een begrip missen, stuur ons dan gerust een mail, dan voegen we die eventueel toe aan dit ABC van medicinale cannabis.
Alle medicinale cannabis die je in Nederlandse apotheken krijgt, komt van Bedrocan. Sinds 2003 is dit het eerste (en vooralsnog enige) bedrijf met toestemming van de overheid om mediwiet te kweken. Bedrocan staat onder toezicht van Bureau Medicinale Cannabis (zie verderop).
Bedrocan levert vijf wietsoorten:
Toen de Nederlandse regering in 2003 besloot om medicinale cannabis legaal te verstrekken via apotheken, werd Bureau Medicinale Cannabis (BMC) opgericht. Dit is een overheidsinstantie die onder het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport valt.
Het BMC is verantwoordelijk voor het faciliteren van cannabis voor medicinale en wetenschappelijke doeleinden. Apothekers, ziekenhuizen en onderzoeksinstellingen kunnen bij het BMC aankloppen voor legale medicinale cannabis.
Meer lezen: Bureau Medicinale Cannabis – zo werkt het in Nederland
De werkzame bestanddelen in wiet heten cannabinoïden. Of vollediger: fyto-cannabinoïden. Fyto is het Latijnse woord voor ‘plantaardig’. We maken dit onderscheid, omdat ons lichaam óók cannabinoïden produceert. Die noemen we endo-cannabinoïden, waarbij ‘endo’ staat voor ‘lichaamseigen’. Zie ook ‘endocannabinoïden-systeem’ verderop.
Voorbeelden van cannabinoïden zijn tetrahydrocannabinol (THC) en cannabidiol (CBD), die beide voorbijkomen in deze lijst.
Meer lezen: De cannabinoïden-brochure; complete werking van mediwiet uitgelegd
CBD is de afkorting van cannabidiol. Dit is een van de werkzame bestanddelen in wiet. Er zijn ruim honderd werkzame cannabinoïden geïdentificeerd, maar CBD en THC (zie verderop) zijn de bekendste. Deze twee bestanddelen zijn ook het meest aanwezig in cannabis.
CBD kan ondersteuning bieden bij tal van fysieke en mentale gezondheidsklachten. Bovendien kan CBD als voedingssupplement helpen lichaam en geest gezond te houden. CBD heeft geen psychoactieve werking zoals THC. Mede daarom mogen CBD-producten legaal verkocht worden in Nederland. Mits er niet meer dan 0,2 procent THC in zit.
Meer lezen:
Een ingewikkeld woord, maar de betekenis ervan is belangrijke kennis als je meer wilt weten over de werking van mediwiet. Decarboxlyeren is het verwarmen van gedroogde wiet waardoor bepaalde werkzame bestanddelen activeren en in kracht toenemen.
In cannabis zit bijvoorbeeld helemaal geen THC, maar een zure vorm die THCa (tetrahydrocannabinolzuur) heet. De letter ‘a’ staat in dit geval voor acid, wat zuur betekent. Deze zure vorm van THC is niet psychoactief en lang niet zo heilzaam. Je kan dus een rauwe wiettop opeten zonder er stoned of high van te worden. Je zal er wel wat van merken, maar niet de effecten die je voelt van wiet die gedecarboxyleerd is.
Decarboxyleren gebeurt automatisch als je wiet rookt of verdampt. In andere gevallen, bij het maken van wietolie bijvoorbeeld, zal je cannabis even moeten verwarmen.
Meer lezen: Wat is decarboxyleren?
Mediwiet doseren moet je leren. Dat klinkt misschien gek, maar zo is het echt. Ieder mens is anders, iedere aandoening is net even anders en ook iedere wietsoort of cannabisproduct is anders. Er bestaat daarom geen standaard dosering die voor iedereen werkt. Begin dan ook altijd met een hele lage dosis. Inhaleer twee keer van de verdamper, of neem één druppel wietolie. Kijk vervolgens wat het doet en bouw daarna rustig op, totdat je het gewenste effect bereikt.
Meer lezen:
Letterlijk is ‘edible’ het Engelse woord voor ‘etenswaar’. In de Verenigde Staten heeft het woord echte nog een betekenis: ‘etenswaar met cannabis’. De term ‘edibles’ is komen overwaaien uit de VS. Ook in Nederland betekent edibles ‘alles wat je kan eten met daarin wiet verwerkt’. Denk aan wietboter, wietthee, wietbrownies of zelfs een wietpizza.
Het grote voordeel van edibles is dat oraal geconsumeerde mediwiet langdurig werkt. Dat is ideaal als je een langdurige medicinaal effect wenst. Bovendien zijn edibles lekker en kan je discreet mediwiet toedienen.
Het nadeel van edibles is dat het wel twee uur kan duren voordat het effect intreedt. Dat komt omdat het maag-darmkanaal de werkzame bestanddelen opneemt en dat proces duurt lang. Hierdoor zijn mensen nog wel eens geneigd om vroegtijdig meer te nemen omdat ze nog niets voelen. Men neemt dat onbedoeld teveel wat kan leiden tot een onplezierige ervaring.
Meer lezen:
Dit is een lichaamseigen systeem (endo = lichaamseigen) waar ieder mens over beschikt. Sterker nog, alle zoogdieren hebben een endocannabinoïden-systeem. Het systeem speelt een sleutelrol in onze homeostase; het vermogen om ons lichaam in evenwicht te houden, ondanks de invloed van allerlei veranderingen in de omgeving. Met andere woorden: het ECS houdt ons lichaam gezond.
Zodra het ECS iets detecteert, komen diverse stofjes in actie. Deze stofjes heten endo-cannabinoïden. Het bijzondere aan ’t ECS is dat dit systeem ook reageert op de fyto-cannabinoïden (fyto = plantaardig) in wiet, zoals CBD en THC.
Het ECS kan zelfs zo goed met deze plantaardige varianten overweg, dat allerlei heilzame effecten optreden. De samenwerking tussen plantaardige cannabinoïden in wiet en het endocannabinoïden-systeem verklaart dus de medicinale werking van cannabis.
Meer lezen:
Nederland voert een zogenaamd ‘gedoogbeleid’ wat betreft cannabis. Het voorhanden hebben van cannabis dat niet via de officiële medicinale route is afgenomen, is strafbaar. Maar onder bepaalde voorwaarden wordt je strafrechtelijk niet vervolgd. Coffeeshops mogen onder bepaalde omstandigheden gedoogd wiet verkopen aan personen ouder dan 18 jaar. Bezit van maximaal 5 gram wiet of 5 wietplanten voor eigen gebruik is strafbaar, maar wordt niet strafrechtelijk vervolgd mits je er afstand van doet. Het kweken van vijf wietplanten voor medicinaal gebruik is dus niet officieel toegestaan maar je wordt niet strafrechtelijk vervolgd (mits je afstand doet van je planten).
In de hars van de wietplant zitten alle werkzame stoffen. Deze hars kan middels diverse technieken worden gescheiden van het plantmateriaal. Door dit vervolgens samen te persen ontstaat een blokje dat men hasj noemt.
Cannabis staat bekend om haar geestverruimende werking. Een effect dat men ook wel ‘high’ noemt. Het geestverruimende, psychoactieve effect komt vooral voort uit THC; een van de werkzame stoffen in wiet (zie verderop).
Sommige mensen die mediwiet willen gebruiken, zien op tegen het high-effect. Dat komt vooral omdat jarenlang is verteld dat wiet een slechte drug is. De high heeft een negatieve betekenis gekregen, wat grotendeels onterecht is.
Ten eerste treedt het high-effect pas op vanaf een bepaalde dosis. Die dosis is voor iedereen anders, maar het is dus niet zo dat je altijd high wordt van mediwiet. Bovendien ervaren de meesten het als een prettig, positief, licht-euforisch effect.
Als iemand in een keer teveel THC binnen krijgt, kan dit effect als onplezierig worden ervaren. Dit risico geldt vooral voor onervaren. Daarom doe je er altijd verstandig aan om heel rustig te beginnen met mediwiet en de dosis rustig op te bouwen totdat je het gewenste resultaat hebt behaald.
Meer lezen: High en stoned van mediwiet – dit kan je verwachten
Een verzamelnaam voor medicinale wiet en medicinale cannabis, geïntroduceerd door Wernard Bruining van de gelijknamige stichting. Hieronder vallen alle vormen van mediwiet. Dus van gedroogde cannabis, tot wietolie en tincturen.
Sinds 2001 beschikt Nederland over een medicinaal cannabisbeleid dat vanaf 2003 operationeel is met Bedrocan (zie B) als enige leverancier van medicinale wiet. Het beleid bestaat uit een traject waarbij patiënten, na beoordeling door hun huisarts, in aanmerking kunnen komen voor een recept. Met dit recept kan de patiënt mediwiet krijgen bij apotheken.
Veel mensen beoordelen het beleid als suboptimaal, omdat patiënten slechts de keuze hebben uit vijf wietsoorten van Bedrocan. Wietolie is illegaal. Ook wordt mediwiet niet (meer) vergoed door zorgverzekeraars. Bovendien zijn veel huisartsen onvoldoende op de hoogte van de werking van mediwiet. Het Nederlandse Huisartsen Genootschap gaf in 2018 zelfs een negatief advies over het voorschrijven van medicinale cannabis.
Dit alles maakt dat veel patiënten het heft in eigen hand nemen en hun heil zoeken bij stichtingen zoals Stichting Mediwiet en Suver Nuver. Ook kweken velen liever zelf cannabis of halen ze wiet bij de coffeeshop.
Naast cannabinoïden (de werkzame bestanddelen in cannabis, zie elders) zitten er ook terpenen in wiet. Dit zijn de aromatische bestanddelen die voor geur en smaak zorgen. In toenemende mate wordt duidelijk dat deze stofjes ook bijdragen aan de heilzame effecten van medicinale cannabis.
Meer lezen:
THC is de afkorting van tetrahydrocannabinol. Dit is een van de werkzame bestanddelen in wiet. Er zijn ruim honderd werkzame stoffen geïdentificeerd, maar THC en CBD (zie elders) zijn de bekendste. Deze twee bestanddelen zijn ook het meest aanwezig in cannabis.
THC kan ondersteuning bieden bij tal van fysieke en mentale gezondheidsklachten. Echter gaat de werking van THC, vanaf een bepaalde dosis, gepaard met psychoactieve effecten. Dit noemt men ook wel ‘high worden’ (zie elders).
Vanwege deze psychoactieve werking staat cannabis (met THC) op lijst II van de Nederlandse Opiumwet wat inhoudt dat THC verboden is. Zie ook ‘gedoogbeleid’.
Meer lezen:
Mediwiet komt in vele vormen. Van de gedroogde bloemen die je kan verdampen, tot wietolie en edibles. Een andere vorm zijn cannabis tincturen; op alcohol gebaseerde wietextracten die je eenvoudig zelf maakt.
Door middel van pure alcohol kan je de werkzame bestanddelen uit wiet extraheren. Een gangbare methode in de fytotherapie, en daar hoort wiet natuurlijk ook bij. Net als wietolie zijn tincturen vloeibaar en daardoor eenvoudig te doseren.
Meer lezen: Alles wat je wilt weten over cannabis tincturen
Wiet verdampen is een methode om de werkzame stoffen binnen te krijgen. De methode werkt met een apparaat dat ‘verdamper’ of ‘vaporizer’ wordt genoegd. Hierin gaat verkruimelde gedroogde wiet die het apparaat opwarmt tot circa 190 graden Celsius. Op deze temperatuur verdampen de etherische oliën in wiet met daarin alle werkzame stoffen.
Het grote voordeel van verdampen is dat er geen verbranding plaatsvindt zoals in een wietpijpje of joint. Bij verbranding komen schadelijke stoffen vrij. Zeker als je wiet mengt met tabak. Verdampen is daarentegen een schone en zuivere manier om de werkzame bestanddelen binnen te krijgen. En daardoor enorm geschikt voor medicinaal gebruik.
Meer lezen:
Veel mensen gebruiken de gedroogde bloemen van de wietplant. Die kan je verkruimelen om vervolgens te roken, verdampen (zie elders) of in voedingsmiddelen (edibles, zie elders) te verwerken.
Wietolie wordt gemaakt met een extract. Door middel van een extractiemethode haalt de producent alle werkzame stoffen uit het plantmateriaal. Het resultaat is een dikke, stroperige olie vol werkzame stoffen zoals THC en/of CBD. Door deze dikke substantie te mengen met olijf- of hennepzaadolie ontstaat een goed doseerbaar medicijn dat je eenvoudig toedient en snel werkt.
Meer lezen:
De ene wiet is de andere niet. Er bestaan vandaag de dag honderden wietsoorten met kleine verschillen. Toch kunnen die verschillen een grote rol spelen in de zoektocht naar een wietsoort die perfect aansluit bij persoonlijke wensen. Want ook de ene persoon is de andere niet. Het kan de moeite lonen te zoeken naar een wietsoort die qua smaak en vooral effect doet wat jij prettig vindt.
Meer lezen: