Willem Mulder, hoogleraar Precision Medicine aan de Technische Universiteit Eindhoven, is al een tijdje bezig met cannabis-nanotechnologie. In een recente podcast van de Universiteit van Nederland vertelde hij er uitgebreid over en kwam met een primeur. ‘Hempflax heeft toegezegd om een flinke investering te doen, zodat we een promovendus kunnen aannemen die vanaf de herfst vier jaar lang onderzoek zal gaan doen en die cannabis-nanotechnologie gaat ontwikkelen.’
Mulder (42) werd geboren in Mexico, waar zijn vader voor Philips werkte. Hij groeide op in Asten en studeerde in Utrecht. Hij heeft al heel wat eretitels en bijnamen verzameld in zijn carrière: topwetenschapper, Professor X, wetenschappelijke zigeuner, Dr. Nano… Mulder vliegt heen en weer tussen New York en Eindhoven, is een enthousiaste surfer en trainde tijdens zijn studie zes tot negen keer per week als wedstrijdroeier.
Willem J.M. Mulder, hoogleraar nanotechnologie, toegepast binnen de Vasculaire Geneeskunde. Foto: Eindhoven University of Technology.
Geen stoffige wetenschapper, kortom. De naam Professor X kreeg hij trouwens van zijn trainingsmaten in Harlem, veelal ex-gedetineerden. ‘Een man met een missie’, schreef het Eindhovens Dagblad in een profiel, ‘het menselijk immuunsysteem temmen’. Mulder begint zijn college voor de podcast van de Universiteit van Nederland met een anekdote over zijn oom, die teamarts is van een eerste divisie voetbalclub. Hij adviseert de spelers altijd ruim voor het begin van het nieuwe seizoen te stoppen met het gebruik van cannabis. Sporen van cannabis blijven namelijk tot wel zes weken aantoonbaar in je urine.
Mulder: ‘Cannabis blijft heel lang traceerbaar. Cannabinoïden zijn moleculen die aangrijpen op de cannabinoïden-receptor. Waarom blijven die moleculen zo lang traceerbaar in het lichaam? Dat komt doordat ze lipofiel zijn, dus ze lossen op in vet. Na consumptie bouwen we deze moleculen in ons vetweefsel in en dat wordt vervolgens heel langzaam geklaard. Dat proces kan, vooral bij overmatige consumptie, vier tot zes weken duren.’
Mulder vertelt over de twee bekendste cannabinoïden, THC en CBD. ‘Het gaat om de verhouding tussen THC en CBD. Die zijn een soort yin en yang, waarbij de CBD de werking van THC kan beïnvloeden.’ Zo komt hij bij de vraag waarom hij zelf met cannabis is gaan werken. ‘Nou ga ik even de pret bederven. Want ik wil hier niet mee werken vanwege de psychoactieve werking, maar omdat er ook therapeutische eigenschappen zijn. Zoals u zult begrijpen zijn wij niet geëvolueerd om cannabis te consumeren en stoned te worden. Ik noem dat een artefact of een toevalstreffer, dat ligt er maar aan wie je spreekt. Maar die cannabinoïden-receptoren zijn natuurlijk betrokken bij allerlei biologische processen.’
Het eureka moment kwam, met dank aan zijn oom de teamarts, in New York. ‘Ik moest denken aan dat verhaal van mijn oom. Op zondagmiddag zat ik in mijn appartement in New York en dacht: het duurt heel lang, het is lipofiel… Heel veel nano-deeltjes die wij in het lab produceren zijn op lipide gebaseerd. Dus dat zou betekenen dat dit soort moleculen heel goed inbouwen in de nano-deeltjes die wij in het lab maken.’
Artistieke impressie van een nanobot aan het werk. Foto: Kateryna Kon, Shutterstock.
Mulder tikte de woorden nanoparticle en THC en nanoparticle en cannabinoids in op PubMed, een grote database voor wetenschappelijke publicaties. ‘Ik vond één paper en dat ging nog niet eens over het nano-deel. Dus ik was heel erg verbaasd, dit was een jaar of vijf geleden. Ik dacht: op zich is het iets heel triviaals, maar het zou een heel interessant concept kunnen zijn. We zouden op die manier op een heel gedoseerde en heel gecontroleerde manier die THC kunnen toedienen en tevens kunnen voorkomen dat THC over de bloed-hersen-barrière diffundeert.’
Of in gewoon Nederlands: voorkomen dat je high of stoned wordt van de THC.
Mulder: ‘Ik wil niet zeggen dat het gaat lukken, maar dat is het idee: we stoppen het in een nano-deeltje, dan wordt het veel groter, dan kunnen we het makkelijker toedienen en kunnen we voorkomen dat degene aan wie het wordt toegediend stoned wordt. We willen er eigenlijk een soort schone drug van maken.’
Het combineren van nanotechnologie en cannabis levert een hoop nieuwe mogelijkheden op. Mulder: ‘Een ander cool aspect is dat we die twee moleculen, THC en CBD, gezamenlijk in één nano-deeltje kunnen stoppen, in een precies vooraf vastgestelde verhouding. Wij maken bibliotheken van nano-deeltjes met verschillende samenstellingen, je zou kunnen zeggen: we beginnen met een verhouding 1 tot 10, 1 tot 5, 1 op 1 en de andere kant op. Dan hebben we allerlei soorten samenstellingen die we heel gecontroleerd kunnen realiseren en die we heel gecontroleerd kunnen inzetten.’
Hoe kom je van een eureka moment naar gefinancierd onderzoek naar je idee? Mulder geeft een mooi inkijkje in dit trage proces. ‘Normaal gesproken als je zo’n idee hebt, dan ga je een vrijdagmiddag experiment uitvoeren. Je zult toch wat preliminaire data moeten verzamelen om aan te tonen dat het concept kan werken. Je kan niet zomaar een idee spuien en dan denken dat je daar geld voor krijgt. Als je dan wat van die data hebt vergaard, dan kun je een aanvraag schrijven. In Nederland wordt zo’n aanvraag typisch ingediend bij de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, de NWO.’
Met nanotechnologie kunnen THC- (links) en CBD-moleculen (rechts) in specifieke verhoudingen in één deeltje gestopt worden. Beeld: Studiomolekuul, Shutterstock
‘Dat is een langdradig proces. Je schrijft eerst een aanvraag, waarin je uitgebreid beschrijft wat je precies wil gaan doen, waarom dat heel veel impact heeft, wat de gemeenschap daaraan heeft. Daar gaat minstens een jaar overheen. Die aanvraag wordt vervolgens beoordeeld door peers, collega’s in hetzelfde vakgebied. Als die zeggen: goed idee en ze geven een goede score, dan krijg je feedback: een heel lang proces. Er zijn nog meer organisaties, bij KWF kankerbestrijding kun je aanvragen indienen, bij de Hartstichting. Allemaal gebaseerd op datzelfde, langdradige proces.’
Maar toch, dacht Dr. Nano bij zichzelf, maar toch… ‘Marihuana nano-deeltjes: dat klinkt toch wel als een, ja, attractief idee. Het is grappig, het spreekt tot de verbeelding, ik denk dat u dat kunt beamen.’ Enter Gert van Kempen. ‘Een jaar of zes geleden raakte ik bevriend met Gert van Kempen, een gesjeesde student. Hij heeft zijn studie nooit afgemaakt en heeft zich toegelegd op high tech ondernemen op een avontuurlijke manier. Hij is zelfstandig ondernemer en hij wil altijd heel graag een project met mij doen. Hij begon mij enthousiast te maken voor crowd funding.’
De professor had op dat moment, begin 2018, geen idee wat crowd funding inhield. ‘Ik denk: goed, lijkt me leuk. We hebben een aantal filmpjes gemaakt, een aantal animaties in elkaar gezet en toen is Gert begonnen met het crowd fund project High on Nano. Toepasselijke naam. En dat genereerde een ontzettende hype. Een stuk in het Parool, ‘Een pure drug maken van cannabis’, ik was eigenlijk heel blij met dat stuk. Het was heel genuanceerd, die journaliste had heel goed begrepen waar we mee bezig waren.’ Ook het Algemeen Dagblad pikte het project op: ‘toen ben ik omgetoverd tot Dr. Nano.’
De volgende dag volgde de publicitaire jackpot. ‘Het haalde zelfs, mijn zus belde mij op, het NOS Journaal, om negen uur ’s morgens. Dat stuk uit het AD werd door het NOS journaal herhaald en ik was daar toch wel erg verbaasd over. Ten eerste, dacht ik: we hebben helemaal geen resultaten, we hebben een hype gecreëerd met dat High on Nano crow fund project. Er zit blijkbaar niemand in die NOS redactie die denkt: wat heeft die Mulder überhaupt ooit wetenschappelijk bereikt op het gebied van THC of CBD? Nul publicaties, dat kunt u opzoeken.’
Schermafbeelding van de crowd funding website highonnano.com
De lawine van publiciteit leverde gemengde gevoelens op. ‘Ik was daar heel erg verbaasd over, maar eigenlijk ook boos. We hebben tien jaar hartstikke mooie dingen gedaan, die nog geen honderdste van de aandacht genereerden die dit idee en dat crowd fund project genereerde. Ik zat een beetje tussen verbazing en irritatie in, ook over hoe de media blijkbaar werken, waar ze op duiken.’
Dat wil niet zeggen dat de professor spijt heeft van High on Nano. Verre van. De campagne leverde een gouden contact op met de industriële hennep pioniers van Hempflax uit Oude Pekela. Mulder: ‘Als onderdeel van het crowd fund project heeft Gert ook een borrel georganiseerd. Daar waren de twee directeuren van Hempflax. Weet u wat u ook van hennep kan maken? Iemand een idee? Die hennepvezels, daar kunnen touwen van worden gemaakt, maar ook hoogwaardige technologische producten. Hempflax richt zich op de industriële toepassing van die hennepvezel. En zij waren heel erg geïnteresseerd.’
‘Ze vonden het verhaal leuk, hartstikke interessant, dus toen veranderde mijn irritatie toch in enthousiasme. Misschien is dit wél een mooie manier om een idee aan de man te brengen. Uit dit hele project is toen vanuit Hempflax ook een heel grote donatie gedaan. Hempflax heeft toegezegd om een flinke investering te doen, zodat we een promovendus kunnen aannemen die vanaf de herfst vier jaar lang onderzoek zal gaan doen en die cannabis nanotechnologie gaat ontwikkelen, die bibliotheken van die deeltjes gaat ontwikkelen.’
De innovatieve kracht van Brainport Eindhoven wordt dus gepaard aan de natuurlijke kracht van de hennepplant. De potentie en de reikwijdte van het project zijn enorm. Mulder: ‘Die nano-deeltjes gaan we inzetten in ziektemodellen waarbij ontsteking een rol speelt. Dan kunt u denken aan de ziekte van Crohn, aan multiple sclerose, aan hart- en vaatziekten, in kanker is ontsteking ook heel belangrijk. In dat soort modellen gaan wij kijken of die cannabis nanotechnologie gaat werken de komende vier jaar. Ondanks dat we nog geen resultaten hebben, ben ik er van overtuigd dat dat wel heel leuke inzichten gaat opleveren.’
De cholesterolverlager simvastatine bouwde Professor Dr. Mulder ook met succes in een nano-deeltje, maar dat kreeg niet de aandacht die een hype als High on Nano wel krijgt. Beeld: StudioMolekuul, Shutterstock
Ter besluit van zijn verhaal, vat Mulder de behandelde stof nog eens kort samen: ‘Wat heb ik nou besproken? Dat THC, die cannabinoïden, zijn lipofiele moleculen, daarom blijven ze heel lang in ons lichaam. Dat is vervelend voor profvoetballers, maar die moleculen zijn niks magisch. Ik heb twee moleculen laten zien, THC, CBD, daar hebben we nog geen resultaten mee bereikt, maar het zijn gewone moleculen. We kunnen ze ook in het lab synthetiseren. Er is niks magisch, omdat ze toevallig uit een plantje komen.’
De irritatie over het gebrek aan aandacht voor zijn andere projecten is overigens niet verdwenen. ‘Dit is de irritatie: dit is een molecuul waar we de afgelopen zeven jaar hartstikke mooie resultaten mee hebben behaald. Dit is simvastatine, dat hebben we ook ingebouwd in een nano-deeltje. Maar daar hebben we nooit die media aandacht mee weten te genereren. Blijkbaar is het nuttig om een hype te generen en zo aandacht te krijgen voor onderzoek. Een mooie manier om toch geld te genereren en een leuk idee te gaan uitwerken.’
Liefst twintig jaar lang volgden onderzoekers een grote groep tweelingen en o.a. hun cannabisgebruik in de VS en daaruit vloeit de conclusie dat cannabis op lange termijn niet voor enige cognitieve schade van betekenis zorgt.
Uit onderzoek blijkt duidelijk dat mutaties in het lichaamseigen endocannabinoïden-systeem (ECS) als biologische oorzaken van neurologische en angststoornissen bij de mens voorkomen. Wat betekent dit voor het behandelen van angsten?
Uit onderzoek blijkt dat alle symptomen van posttraumatisch stress syndroom (PTSS) direct na het inhaleren van cannabis met meer dan 50 procent afnemen.
Artrose is één van de meest voorkomende vormen van reuma. Wietolie bij artrose blijkt zeer effectief tegen de pijn en ontstekingen door artrose.
Neuroprotectie, tumoren remmen, hart- en vaatziekten, leveraandoeningen, diabetes en het bestrijden van pijn en ontstekingen... volgens deze review van wetenschappelijke studies is de cannabinoïde CBG bij al deze aandoeningen veelbelovend.
Uit Amerikaans onderzoek bij kankerpatiënten die medicinale cannabis gebruiken, blijkt dat zij dankzij THC en CBD minder pijn hebben maar ook bijvoorbeeld helder kunnen blijven nadenken.
Wellicht dat een endocannabinoïden-tekort een rol speelt bij het ontstaan van migraine. Duidelijk is in ieder geval dat patiënten die medicinale cannabis gebruiken super positief zijn over het effect daarvan op hun hoofdpijn.
THC wordt in oudere wiet omgezet in CBN en juist die cannabinoïde blijkt nu een veelbelovend slaapmiddel dat zonder bedwelming de gehele slaapcyclus - REM en niet-REM slaap - positief beïnvloedt.
Slaapstoornissen, stemmingswisselingen, angst en een laag libido... het zijn de meest voorkomende symptomen bij vrouwen in de overgang. Uit deze studie blijkt echter dat het gebruik van cannabis hierop een positieve invloed heeft.
Klinische en door meerdere specialisten gecontroleerde studie toont aan dat cannabis zenuwschade en neurologische bijwerkingen door chemotherapie kan voorkomen.
Duitse onderzoekers testten 8 cannabinoïden op hun vermogen om ontstekingen aan te pakken en met name CBD doet het zeer veelbelovend, dankzij het activeren van het enzym 15-lipoxygenase-1.
Het staat buiten kijf dat cannabis een linkt heeft met onze geestelijke gezondheid. Hoe het zit met het gebruik van medicinale wiet bij het bestrijden van angst lees je in hier.
Chronische obstructieve longziekte (COPD) doodt jaarlijks miljoenen, maar experts benadrukken dat cannabis geen trigger is voor COPD.
Het behandelen van neuropathische pijn (chronische zenuwpijn) met cannabis blijkt effectief, aldus deze wetenschappelijke review. Volgens de auteurs biedt wiet zelfs een “levensveranderend alternatief” voor conventionele geneesmiddelen!
Israëlische onderzoekers testten medicinale cannabis bij migraine patiënten en die zijn in meerderheid positief over het aantal aanvallen (daalt) en de heftigheid daarvan.
Uit een nieuwe studie blijkt dat cannabis vaak wordt gebruikt door patiënten met tinnitus, waarbij de meeste mensen stellig beweren dat het hun symptomen helpt verlichten.
Uit deze wetenschappelijke review blijkt dat wietolie bij de behandeling van huidwonden niet alleen schade beperkt en voor beter herstel zorgt, maar ook dat dit met minder pijn gepaard gaat dan bij reguliere therapieën.
De in cannabis voorkomende cannabinoïden THC, CBD en CBG vertonen volgens deze internationale studie ‘veelbelovende potentie als anti-kankermiddelen via verschillende mechanismen’.
Veel mensen krijgen in de herfst te maken met klachten die lijken op hooikoorts. Herkenbaar? Ontdek hier hoe wiet helpt bij deze en andere allergieën.
Uit acht jaar wetenschappelijk onderzoek met Alzheimer patiënten blijkt dat matige tot ernstige agitatie - een van de meest schrijnende symptomen van Alzheimer dementie - flink vermindert door gebruik van (synthetische) cannabis.
Finse onderzoekers stellen vast dat cannabis net zo goed werkt voor chronische pijnpatiënten als opioïden, maar wiet geeft daarbij ook nog eens betere slaap, focus en emotioneel welzijn.
Uit deze studie blijkt dat langdurig medicinaal cannabisgebruik geen negatieve veranderingen in hersenfuncties met betrekking tot geheugen, beloning of zelfcontrole veroorzaakt. Oftewel: mediwiet is volkomen veilig voor je brein!
Het eerste onderzoek waarin cannabis wordt vergeleken met slaapmiddelen op recept (PSA's) en vrij verkrijgbare slaapmiddelen (OTC) valt duidelijk in het voordeel van wiet uit. Lees hier hoe & waarom dat zo werkt.
Onderzoekers stellen vast dat de positieve effecten van medicinaal cannabisgebruik op de levenskwaliteit heel snel beginnen: minder pijn, beter sociaal functioneren én een beter emotioneel welzijn.
Onderzoek van de Universiteit van New Mexico wijst uit: 94 procent(!) van de migraine patiënten heeft baat bij medicinale cannabis tegen de pijn.
CBD blijkt een zeer krachtig antidepressivum. Het is in sommige gevallen effectiever dan antidepressiva en ook nog eens vrij van bijwerkingen. Lees hier hoe dat zit.
"CBG zou een nieuwe optie kunnen zijn voor het verminderen van stress en angst bij gezonde volwassenen”, stellen onderzoekers die een klinische proef deden met deze cananbinoïde 'cannabigerol'.
In dit uitgebreide artikel zet Mediwietsite alle relevante wetenschappelijke informatie op een rij over het behandelen van de symptomen van ADHD met cannabis.
In Nederland lijden een half miljoen vrouwen onder de pijnlijke ontstekingsziekte endometriose. Uit onderzoek blijkt dat cannabis bij veel mensen zorgt voor verlichting van de symptomen.
Prof. Cristina Sánchez bestudeert het effect van cannabis in de oncologie. Ze analyseerde verschillende studies om te zien of je wietolie kunt combineren met chemo- en immunotherapie en andere anti-kankerbehandelingen.
Honderden Nederlandse Parkinson patiënten zijn ondervraagd over het gebruik van natuurlijke middelen als koffie, kurkuma en cannabis bij hun behandeling. Wat is de stand van zaken: kan wiet helpen?
Cannabidiol (CBD) heeft een positieve invloed op de symptomen van Autisme Spectrum Stoornis (ASS, autisme). Dit blijkt uit onderzoek op knaagdieren met de aandoening.
