Mogelijk verbod op verkoop van CBD-producten

In januari dit jaar werd bekend dat CBD in de Novel Food Catalogue (NFC) is opgenomen. Dit is een lijst van stoffen in levensmiddelen die nog niet officieel zijn erkend in de Europese Unie. De NFC is een leidraad en niet juridisch bindend. Toch sluit de branche het ergste niet uit. Mogen CBD-producten binnenkort nog wel verkocht worden?

Het nieuws gonst al een tijdje in de branche. Producenten en verkopers van producten met cannabidiol (CBD) vragen zich namelijk af of de Europese Unie de NFC gebruikt als een methode om deze producten te bannen. Mogelijk onder druk van de farmaceutische lobby, omdat deze industrie naar verluidt niet blij is met het succes van CBD.

Veel consumenten waren zich nog niet bewust van deze angst. Tot gisteravond, toen consumentenprogramma Radar er aandacht aan besteedde.

De status van CBD in Nederland

In het verleden had Radar nog wel eens een negatieve ondertoon als het over CBD ging. In hun uitzending van maandag 4 maart is dat anders. Het programma belicht de status van CBD in Nederland vanuit meerdere kanten. Zelfs de heilzame eigenschappen van CBD komen ruimschoots aan bod. Inclusief een jonge Gilles de la Tourette-patiënt die veel baat heeft bij CBD.

Ook delen diverse experts uit de branche hun visie. Mark Reinders, directeur van hennepleverancier HempFlax en voorzitter van de European Industrial Hemp Association komt aan het woord. HempFlax levert hennep als grondstof van CBD aan allerlei bedrijven. Onder meer aan Arne Oldenboom van gezondheidsconcern Jacob Hooy. “Inmiddels bestaat onze omzet voor 40 procent uit CBD”, vertelt Oldenboom aan Radar. “Dat hadden we een paar jaar geleden echt nooit verwacht.” Cannabisonderzoeker Arno Hazenkamp komt ook aan het woord en drugsexpert August de Loor sluit af.

Hamvraag: ‘Heeft de branche te vrezen van de vermelding van CBD in de Novel Food Catalog?’

Hamvraag in het item van Radar: ‘Moet de branche de vermelding van CBD in de Novel Food Catalog vrezen? Of biedt het juist kansen om volledig te professionaliseren, zodat CBD de erkenning krijgt waar het recht op heeft?’

De meningen lopen uiteen. Vooral omdat het Novel Food-principe als leidraad dient en niet juridisch bindend is. Maar wat is het dan wel?

(tekst gaat verder onder de afbeelding)

Klik op de afbeelding om de uitzending van Radar te bekijken [Beeld: Radar still]

CBD een novel food?

Novel Food ofwel ‘nieuwe voeding’ wordt gedefinieerd als voedsel dat vóór 15 mei 1997 nog niet in grote mate werd geconsumeerd door mensen in de Europese Unie, maar daarna wel. Dit zijn nieuwe producten, of bepaalde ingrediënten die nieuw zijn. Ook voedsel dat fabrikanten met nieuwe technieken maken, of voeding dat traditioneel van buiten de EU komt en hier ineens populair wordt.

Voorbeelden zijn nieuwe bronnen van vitamine K, producten uit derde wereldlanden (chia-zaden, noni-fruitsap) of voedsel afkomstig uit nieuwe productieprocessen (UV-behandeld voedsel).

Als de producten door een Europese commissie zijn goedgekeurd, mag het vrijelijk worden verkocht. Het product is dan veilig bevonden voor consumenten, inclusief een goed etiket dat niet misleidt. Ontbreekt deze goedkeuring, dan behoudt het product de status ‘novel’.

Recente updates van de Novel Food-catalogus hebben betrekking op het gebruik van CBD, andere cannabinoïden en hennepproducten in levensmiddelen. Hieronder vallen ook voedingssupplementen met CBD.

Hoewel de catalogus geen wettelijke bevoegdheid heeft, gebruiken autoriteiten in EU-landen het als richtlijn voor het opzetten en handhaven van regelgeving. De NFC geeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) én de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) dus een leidraad voor al dan niet verbieden van CBD.

CBD weer ondergronds?

Het feit dat CBD in de NFL staat, biedt zowel kansen als bedreigingen. Welke kant het op gaat in Nederland is nog niet duidelijk. Vooralsnog hebben het ministerie van VWS en de NVWA de aanpassing in de NFL alleen nog erkend. In een verklaring zeggen zij het volgende:

“Op dit moment zijn we ons aan het beraden op de stappen die genomen dienen te worden, dus hierover kunnen we op dit moment helaas nog geen uitspraken doen.”

Omdat de NVWA vorig jaar nog mega-boetes uitdeelde aan CBD-detaillisten, vrezen velen voor het ergste. In de Radar-uitzending zijn alle expert het er in ieder geval over eens: CBD moet niet terug naar de ondergrondse situatie waar het vandaan komt. “Er is dan helemaal geen controle meer op de kwaliteit”, waarschuwt Reinders. En die situatie is totaal niet wenselijk.

Toch moet er wat veranderen om een goede kwaliteit te kunnen waarborgen. Dat vindt ook Arno Hazekamp, die veel onderzoek doet naar CBD. Hij ziet bijvoorbeeld dat de inhoud van veel CBD-producten niet overeenstemt met wat er op het etiket staat. “Er zit bijvoorbeeld veel minder cannabidiol in dan vermeldt,  of te veel THC dan is toegestaan [maximaal 0,05 procent, red.]. Ik ben ook verontreinigingen tegengekomen. Producten werken niet altijd even netjes. Maar er is ook geen verantwoordelijke instantie voor het testen van deze producten.”

En dat is nou juist zo hard nodig, beaamt ook drugsdeskundige August de Loor. “Cannabis staat nog steeds op Lijst 1, samen met cocaïne en heroïne. Testen is daarom verboden en dat moet veranderen.” Vandaag zit De Loor namens Cannabinoïden Advies Bureau Nederland om de tafel met de overheid om te praten over hoe het nu verder moet. Bovendien wil hij in mei een keurmerk presenteren.

Reinders heeft een voorstel. Hij vindt het onzin als CBD uit de schappen moet. “Er zijn de afgelopen jaren enorm veel stappen gezet om te professionaliseren. Ik stel voor dat we een tijdelijk keurmerk opzetten”. In de tussentijd kan de EU CBD autoriseren; een proces dat tot wel vijf jaar duurt. “Wij willen graag helpen, maar niet als blijkt dat welwillende bedrijven een tijdje van de markt moeten verdwijnen.”

Ontwikkeling biedt ook kansen

Onderzoek van Radar: 53% van CBD-gebruikers geeft aan zich tot het illegale circuit te wenden als CBD illegaal wordt.

Wat er gaat gebeuren is voorlopig koffiedik kijken. Het is namelijk nog niet bekend wat de overheid van plan is met de aanpassing in de Novel Food Catalogue. Radar onderzocht dat 53 procent van de CBD-gebruikers zich tot het illegale circuit wendt als het weer ondergronds gaat. Maar of het zover komt, valt te betwijfelen.

De markt is zo groot dat een plotselinge ontbinding onmogelijk lijkt. Het kan ook een kans bieden om verder te professionaliseren, inclusief een erkend keurmerk. Geen gekke gedachte, want de Europese Unie beweegt zich steeds meer richting het legaliseren van medicinale cannabis. En daar hoort CBD natuurlijk ook bij.

Maar ja, met de overheid weet je het nooit. Afwachten dus.

[Openingsbeeld: Shutterstock/Kimberly Boyles]