Medicinale cannabis en kanker – startpunt voor patiënten

Dit artikel is een startpunt voor iedereen met de diagnose ‘kanker’ en benieuwd is of medicinale cannabis kan helpen. Ontdek wat er tot nu toe bekend is over cannabis bij kanker en lees wat je kan doen om jezelf met wiet te behandelen.

Als jij, of iemand die je kent, net de diagnose ‘kanker’ heeft gekregen, komt er enorm veel op je af. Je moet omgaan met allerlei emoties, onzekerheden en je krijgt veel informatie te verwerken. Mogelijk heb je in het verleden wel eens gehoord over cannabis bij kanker. Of iemand in je omgeving begon erover. Wil je graag meer weten? Deze gids helpt je in 15 minuten op weg.

Voel je trouwens een beetje weerstand bij het idee om medicinale wiet te proberen? Dat is heel normaal. Het is logisch dat je na jaren van anti-cannabis propaganda door overheden wereldwijd sceptisch bent over wiet bij kanker. Laat dit alsjeblieft geen reden zijn om het onderwerp niet te onderzoeken. Als je een kwartier de tijd neemt, zal je hieronder ontdekken dat cannabis een reële optie is. Een optie die de moeite van het proberen waard is omdat wiet in veel gevallen helpt. Of je nu chemotherapie ondergaat of niet.

Introductie: cannabis bij kanker

De cannabisplant bevat een aantal werkzame bestanddelen die enorm goed samenwerken met ons lichaam. Deze bestanddelen heten ‘cannabinoïden‘. Je gaat in dit artikel vaak de woorden ‘THC’ en ‘CBD’ tegenkomen. Dat zijn de twee bekendste cannabinoïden. Echter zitten er nog veel meer bestanddelen in wiet die in meer of mindere mate bijdragen aan de heilzame werking ervan.

Deze heilzame werking biedt ook voordelen voor kankerpatiënten. Dit blijkt uit de ontelbare verhalen die mensen erover delen, maar zeker ook uit toenemend wetenschappelijk bewijs.

De wetenschappelijke onderbouwing dat cannabis veilig en effectief is voor heel veel kankerpatiënten, zal verderop worden beschreven. Inclusief links naar onderzoeken, gezaghebbende bronnen en toonaangevende experts.

De conclusie kunnen we alvast verklappen: de cannabisplant en de daarvan afgeleide preparaten en producten bieden verlichting bij kanker gerelateerde symptomen zoals pijn, misselijkheid, depressies en ontstekingen. Een aantal onderzoeken toont zelfs aan dat sommige bestanddelen in cannabis de groei van bepaalde kankercellen kunnen vertragen en tumoren laten krimpen. We zijn helaas nog niet zo ver dat cannabis alle vormen van kanker geneest. Maar de wetenschap is op de goede weg.

MEER LEZEN: Cannabis en kanker – de stand van zaken

Wiet kan ook je gemoedstoestand op kritieke momenten verbeteren en je zelfs psychisch ondersteunen om deze moeilijke tijd makkelijker te doorstaan. Dat is enorm waardevol. Veel van de medicijnen die je krijgt en procedures die je ondergaat – hoe nuttig ze ook zijn – gaan je mentaal en fysiek uitputten. Cannabis kan hierbij een heel goed hulpmiddel zijn, zodat jij de strijd nog beter aankan.

Bovendien weet iedereen dat lachen gezond is. Dus hoe fijn is het als je tijdens de strijd kan lachen? En dat je kan ontsnappen aan pijn en angst? Dat je gevoelens van vrede en gelukzaligheid kan ervaren in tijden van ziekte en onzekerheid? Dit is het minimale dat cannabis voor jou kan betekenen. En eerlijk gezegd is dat al heel wat, toch?

Cannabis is veilig, maar je dient er wel verstandig mee om te gaan. [Shutterstock/Kojin]

Is cannabis bij kanker veilig?

Veel mensen vragen zich in eerste instantie af of cannabis veilig is bij kanker. We bekijken hieronder twee aspecten: veiligheid qua wetgeving en veiligheid voor je lichaam.

Helaas is cannabis op veel plaatsen in de wereld nog steeds illegaal. Zelfs voor medicinaal gebruik. Nederland beschikt weliswaar over wetten die het mogelijk maken om medicinale cannabis te gebruiken. Maar het protocol kent veel beperkingen. Het duurt vaak lang voordat je ervoor in aanmerking komt en je kan kiezen uit slechts een paar wietsoorten.

Bovendien laat de wet in Nederland het niet toe om zelf medicinale cannabis te kweken. Vijf planten worden gedoogd. Maar als de politie ze vindt, volgt meestal inbeslagname. Je wordt niet vervolgd, maar leuk is het allerminst. Overigens is wietolie, een vorm van cannabis waar veel kankerpatiënten baat bij hebben, ook illegaal. Gelukkig hebben we in Nederland als patiënt niet veel te vrezen. Maar voor de volledigheid staan we er wel bij stil.

Cannabis is niet ongevaarlijk. Maar dat geldt ook voor water, als je er te veel van drinkt

Naast de wettelijke beperkingen is het belangrijk om te begrijpen dat wiet zelf niet ongevaarlijk is. Maar dat geldt ook voor water, als je er te veel van drinkt. En dat is eigenlijk hoe je het moet zien. Hoe meer medicinale cannabis je neemt, hoe meer je ervan merkt en hoe groter de kans dat de effecten mogelijkerwijs onplezierig worden. Maar dat hoeft niet.

Als we het hebben over de mogelijke risico’s van cannabis, gaat het dus niet over ‘veilig’ of ‘gevaarlijk’. Het gaat over een risico dat effecten mogelijk minder prettig zijn als je te veel neemt. In tegenstelling tot veel farmaceutische medicijnen kent cannabis geen dodelijke overdosering. De bijwerkingen zijn ook nog eens minimaal. Veel mensen ervaren ze zelfs als prettig, omdat de bijwerkingen van cannabis vaak ontspannen en de geest verruimen. En mocht het om wat voor reden niet prettig voelen, is dat slechts van tijdelijke duur.

Wat zegt de wetenschap?

Er is een aantal toonaangevende wetenschappelijke onderzoeken gedaan naar de werking en veiligheid van cannabis bij kanker. We bekijken er een paar.

De eerste studie ooit om aan te tonen dat cannabis anti-tumor eigenschappen vertoont, was oorspronkelijk bedoeld om de gevaren van de plant te tonen. De Amerikaanse overheid ging er namelijk vanuit dat cannabis schadelijk was voor het immuunsysteem.

De studie uit 1974 werd gefinancierd door de American Cancer Society en gepubliceerd in The Journal of the National Cancer Institute. Tijdens het onderzoek implanteerden wetenschappers tumoren in muizen. Daarna werden ze 20 dagen lang met THC behandeld. Vervolgens bleek dat de tumoren slonken in plaats van groeiden.

De Amerikaanse regering was niet blij met de uitkomst. Zij wilden de studie juist gebruiken als een stok om mee te slaan. Daarom negeerden zij de uitkomsten en ging de strijd tegen cannabis door.

Drie decennia later slaagde drs. Manuel Guzman, hoogleraar biochemie aan de universiteit van Madrid, erin de oorspronkelijke experimenten uit 1974 voor te zetten. In het tijdschrift Nature Medicine rapporteerde Guzman dat meerdere cannabinoïden (waar onder THC) niet alleen tumoren laten krimpen. Ze doen dit ook nog eens zonder omliggende weefsels te beschadigen.

Een jaar later toonde een studie, die voor het eerst gepubliceerd werd in het New England Journal of Medicine, dat THC goed werkt tegen misselijkheid en braken als gevolg van chemotherapie.

MEER LEZEN: Hoe wiet helpt tegen misselijkheid en braken na chemotherapie

Meer recentelijk publiceerde het International Journal of Oncology in 2017 een rapport over cannabis bij kanker. Daaruit blijkt dat natuurlijke cannabinoïden uit de cannabisplant kankercellen kunnen terugdringen. Dit werkt zowel op zichzelf, als in combinatie met chemo. Een onderzoek uit 2018 toonde aan dat een combinatie van meerdere cannabinoïden uit de cannabisplant een synergetisch effect heeft dat borstkanker terugdringt.

Dit is allemaal enorm veelbelovend. Maar helaas is er nog geen eenduidig antwoord op de vraag of en hoe cannabis alle vormen van kanker geneest. Daar is nog veel onderzoek voor nodig. Er zelf mee aan de slag gaan, kan heel goed uitpakken. Er zijn gevallen bekend van mensen die zichzelf genazen met wiet. Maar succes is helaas nog niet gegarandeerd.

Wat wel een hoog slagingspercentage heeft, is het gebruik van cannabis tegen misselijkheid en braken, tegen pijn, als eetlustopwekker en tegen angst en depressiviteit. Er is dus hoe dan ook wist te behalen.

Cannabis verdampen is een veilige en gezonde methode om de werkzame bestanddelen in je lichaam te krijgen. [Shutterstock/Lifestyle discover]

Een toedieningsvorm kiezen

Heb je besloten om medicinale cannabis te gebruiken bij het behandelen van jouw ziekte? Dan volgt nu een belangrijke stap. Namelijk het kiezen van een toedieningsvorm.

Cannabis is plantmateriaal en kan je op verschillende manieren toedienen. Het is goed om te weten dat elke manier net een andere werking heeft. Inhaleren bijvoorbeeld, geeft direct verlichting terwijl de werking niet heel lang aanhoudt. Voedsel met cannabis begint pas na 90 minuten te werken, maar de werking houdt enkele uren aan. Als je hier bekend mee raakt, kan je ‘spelen’ met verschillende toedieningsvormen zodat je voor ieder moment de juiste methode kiest.

We bespreken de meest voorkomende vormen hieronder.

Farmaceutische cannabinoïden

Er zijn verschillende farmaceutische geneesmiddelen ontwikkeld met behulp van synthetische cannabinoïden of plantaardige melanges met THC en/of CBD. Wat deze producten allemaal gemeen hebben, is dat ze niet kunnen tippen aan medicinale cannabis afkomstig van de plant. Zowel qua prijs als qua werkzaamheid.

Dit komt vooral omdat de ruim honderd cannabinoïden in cannabis elkaar nodig hebben om tot hun volle medicinale potentie te komen. Bovendien zitten er nog meer bestanddelen in cannabis, zoals terpenen. En die dragen ook bij aan de heilzame werking. In farmaceutische middelen zitten daarentegen maar een of enkele bestanddelen.

Cannabis bloemen

Ook bekend als ‘wiettoppen’. Dit zijn de bloemen van de vrouwelijke cannabisplanten. Eenmaal gedroogd zijn ze ideaal om te roken of (nog beter) te verdampen.

Verdampen is een methode die cannabis verhit tot een temperatuur waarbij de werkzame bestanddelen verdampen in plaats van verbranden. Hierdoor komen cannabinoïden op een hele gezonde manier in je lichaam.

Wiettoppen zitten vol met cannabinoïden. THC en CBD zijn de bekendste, en meest krachtige bestanddelen. THC is de stof die je, bij een hoge dosis, high maakt. Maar THC heeft ook heel veel gezondheidsvoordelen, zoals het verminderen van misselijkheid en het stimuleren van eetlust. CBD is niet psychoactief, maar wel enorm heilzaam. CBD kalmeert, gaat stress en depressie tegen, werkt ontstekingsremmend en pijnstillend.

Elke wietsoort bevat andere hoeveelheden cannabinoïden. Verdiep je daarom in verschillende soorten en probeer er een aantal uit. Experimenteer met soorten die veel THC en weinig CBD bevatten, en andersom. Hierdoor zal je merken dat bepaalde soorten ideaal zijn tegen pijn terwijl andere soorten je juist opbeuren.

MEER LEZEN: Dit is waarom er zoveel verschillende wietsoorten zijn

Medicinale cannabis wordt vaak middels een olie toegediend. Dit is snel, veilig en effectief. [Foto: shutterstock/Miss Nuchwara Tongrit]

Wietolie

Wietolie is een veelgebruikte manier om cannabinoïden in te nemen. Het is eenvoudig, discreet, makkelijk te doseren en geeft snel effect. Helaas is wietolie niet legaal in Nederland. Je zal het via via moeten kopen of zelf maken.

Wietolie bevat altijd een extract van de cannabisplant met THC, CBD en andere cannabinoïden. Dit is vervolgens gemengd met bijvoorbeeld olijf-, hennepzaad- of kokosolie. Wietolie zit doorgaans in een flesje met een pipet zodat je eenvoudig een paar druppels onder je tong kan druppelen.

Sommige patiënten nemen grote hoeveelheden cannabisolie. Hiermee proberen zij, naast het onderdrukken van symptomen, ook kankercellen te vernietigen zodat de ziekte zich niet verder verspreidt. Dit is het proberen waard. Want zoals eerder al ter sprake kwam, tonen steeds meer onderzoeken aan dat cannabis bepaalde vormen van kanker bestrijdt.

Maar het heeft ook geleid tot een stortvloed aan claims dat cannabis kanker geneest. Helaas kunnen we dat op dit moment nog niet zo stellig zeggen. Een ander gevolg is dat er ook cowboys zijn die wietproducten van lage kwaliteit verkopen aan kwetsbare patiënten. Wees voorzichtig met wat je koopt en bij wie.

Verderop lees je meer over het aanschaffen van cannabis.

Eetwaren – edibles

Voedingsmiddelen (edibles) met cannabis erin bieden veel voordelen. Het is smaakvol om te nemen en de effecten houden tot wel enkele uren aan. Dat is fijn als je veel pijn hebt, of graag de hele nacht wilt profiteren van de effecten. Edibles zijn bovendien discreet en je hoeft niets te roken.

Er zijn echter ook een paar nadelen. Ten eerste duurt het vaak wel 90 minuten voordat de effecten intreden. Hierdoor ontstaat het gevaar dat je te veel eet waardoor het effect uiteindelijk te heftig is. Bovendien kan het gebeuren dat je na een uur denkt dat het niet werkt. Als je dan meer neemt, kunnen de effecten overweldigend zijn. Bouw daarom rustig op. Begin met een hapje en kijk hoe dat valt. Een juiste dosering is enorm belangrijk. Daarom komen we er zometeen nog even op terug.

Ook via de huid worden werkzame stoffen in cannabis opgenomen. [Shutterstock/Roxana Gonzalez]

Cannabiszalf

Zalf met cannabis smeer je direct op de huid, precies daar waar je pijn voelt. Dit is een geweldige manier die pijn en ontstekingen op een natuurlijke manier verlicht, zonder dat je high wordt. Bovendien zijn er veel verhalen bekend van mensen die hun huidkanker genazen door met cannabiszalf. Maar ook hier geldt dat zalf met THC verboden is in Nederland. Zelf maken dus, of er via via aankomen.

Medicinale cannabis verkrijgen

Heb je kanker en overweeg je om medicinale cannabis te gebruiken? Overleg dan altijd met je arts. Je hoeft geen toestemming te krijgen, maar het is wel goed dat jouw arts op de hoogte is. Bovendien weet een arts of bepaalde medicijnen niet samengaan met cannabis.

Hou er rekening mee dat veel artsen en medische professionals (inclusief kankerspecialisten) zich nog steeds niet bewust zijn van de vele manieren waarop cannabis kankerpatiënten kan helpen. Het is dus belangrijk dat jij elke afspraak bewapend bent met informatie.

Voel hierbij geen schaamte. De wereldwijde medicinale cannabisbeweging is gebouwd op burgerlijke ongehoorzaamheid en de fundamentele overtuiging dat ernstig zieken toegang moeten krijgen tot een medicinale plant die bewezen effectief is. De meeste artsen weten dit en denken met je mee.

Mediwiet uit de apotheek

Jouw arts kan bovendien zorgen voor een recept. Hiermee krijg je medicinale wiet uit de apotheek. Dit is een goede keuze als je het helemaal officieel wilt doen. Maar er zijn ook kanttekeningen.

Mediwiet uit de apotheek is duur en helaas vergoeden zorgverzekeraars het niet of alleen in uitzonderlijke gevallen. Bovendien is de keuze in cannabissoorten erg beperkt en kan je alleen plantmateriaal krijgen. Geen wietolie of andere cannabisproducten dus.

Wiet uit de coffeeshop

Je kan er ook voor kiezen om wiet uit de coffeeshop te halen. Coffeeshops hebben doorgaans veel verschillende soorten in het assortiment. En een goede shop kan je ook voorlichten over al die soorten en verschillende effecten.

Er zijn helaas ook nadelen. Hoewel coffeeshops gedoogd wiet verkopen, is de inkoop volkomen illegaal. Ook het kweken van wiet is verboden. Een coffeeshop is dus afhankelijk van illegale kwekers. En helaas nemen die het vaak niet zo nauw met de kwaliteit. Hierdoor kan het gebeuren dat er schimmels en pesticiden in de wiet zitten. En verzwaringsmiddelen voor meer gewicht en dus een hogere omzet.

Cannabis via via

Zodra je gaat praten over jouw plannen om medicinale cannabis te nemen, gaat er een balletje rollen. Via via krijg je ineens een paar contactgegevens van personen die wiet of olie verkopen.

Dit kan een hele goede manier zijn om aan goede mediwiet te komen. Maar wees kritisch. Informeer altijd naar de soort en hoe de wiet is gekweekt. Aan de hand van deze vragen merk je snel genoeg of je te maken hebt met een kenner of een beunhaas. Koop je olie? Informeer dan ook uit welke soort het extract is gemaakt en welke methode is gebruikt. Dit geeft op zijn minst een indruk of de leverancier serieus is of niet.

Zelf wiet kweken

Je eigen wiet kweken is misschien wel de beste manier om aan medicinale cannabis te komen. Je kan een paar planten in je tuin kweken, of binnen met bijvoorbeeld de Mediwietsite Kweekkast.

Op deze manier weet je zeker dat de soort of soorten die jij kweekt bij je passen. Bovendien heb je ultieme controle over de kwaliteit. De wiet kan je uiteindelijk gebruiken om te roken, verdampen, eten of om er zelf wietolie mee te maken. Op deze website vind je daar artikelen over. Je kan ook een cursus volgen bij Stichting Mediwiet van Wernard Bruining.

Het nadeel aan zelf kweken is dat het helaas niet legaal is. Vijf planten zijn weliswaar gedoogd. Maar als de politie ze vindt, is de kans groot dat je ze moet afstaan. Je zal niet worden vervolgd omdat vijf planten gedoogd worden. Maar vervelend is het wel.

Het belang van doseren

We naderen het einde van dit artikel. Hopelijk heb je een goed beeld gekregen over wat medicinale cannabis is en wat het kan doen bij kanker. Wil je het proberen? Lees je dat verder in door middel van de vele links in dit artikel. Door die te volgen, vind je veel achtergrondinformatie over wiet bij kanker, cannabissoorten en gebruiksmethodes.

Het is ten slotte heel belangrijk dat je het belang van doseren begrijpt. Het lichaam zal altijd moeten wennen aan de werkzame bestanddelen in cannabis. Beginnen met een te grote dosis kan een negatief effect hebben die voor een negatieve ervaring zorgt. Dat is zonde.

Begin daarom altijd met een hele lage dosis en verhoog die langzaam, iedere dag een beetje meer. Doe dit totdat je een dosis vindt die voor jou het beste werkt. Dat wil zeggen, een dosis die de nare symptomen van de ziekte en behandeling maximaal verzachten, zonder ongewenste bijwerkingen.

MEER LEZEN: Cannabis microdoseren voor een optimale werking

Medicinale wiet werkt niet volgens het principe ‘hoe meer hoe beter’. De ultieme samenwerking tussen cannabis en jouw lichaam ontstaat door uitproberen. Ontdek welke cannabissoort bij je past. Ontdek welke methode van innemen prettig is en bouw rustig op totdat je een dosis bereikt waar jij je prettig bij voelt.

Zorg er bovendien voor dat je te allen tijde goed gehydrateerd blijft. Gebruik het de eerste keren niet alleen en blijf dan ook thuis. Vooral tijdens het experimenteren om je optimale dosis te vinden, is het fijn om in een vertrouwde omgeving te zijn,

Het combineren van cannabis en alcohol is geen goed idee. En het luisteren van jouw favoriete muziek draagt absoluut bij aan een positieve ervaring.

Succes en vooral beterschap.

[Openingsfoto: Shutterstock/VectorShow]