Langer (en gezonder) leven met cannabis, kan dat?

Mensen zijn al eeuwenlang geobsedeerd door het idee om het leven te verlengen. Het concept van onsterfelijkheid stond al centraal bij de oude Egyptenaren en in China is het felbegeerde ‘levenselixer’ al millennia het belangrijkste thema van talloze legendes. De vraag dringt zich op, of cannabis misschien het ‘elixer’ is dat de weg naar een lang leven kan plaveien?

Wij leven in een tijd waarin mensen ouder dan ooit worden. Vanwege medische vooruitgang en enorme verbeteringen in levensomstandigheden is de levensverwachting de afgelopen eeuwen gestaag gestegen. Het nadeel van een langere levensduur is echter dat we nu ook vaker te maken krijgen met leeftijdsgerelateerde ziekten als hartaandoeningen, beroertes en de ziekte van Alzheimer.

Feit is dat ‘levensverwachting’ en ‘gezonde levensverwachting’ totaal verschillende dingen zijn.

Cannabis al medicijn voor epilepsie

Het ontdekken van een remedie tegen veroudering blijft een droom voor wetenschappers. Daarnaast gaat steeds meer interesse uit naar onderzoek naar de relatie tussen cannabis en langer leven.  Cannabis wordt immers over de hele wereld vanwege zijn geneeskrachtige eigenschappen op grote schaal gebruikt, met als hoogtepunt in 2018 het eerste door de FDA goedgekeurde medicijn dat een gezuiverde medicijnsubstantie bevat die is afgeleid van cannabis. Dit medicijn wordt ingezet voor de behandeling van aanvallen die verband houden met twee zeldzame en ernstige vormen van epilepsie.

Kan cannabis echter ook mensen helpen om langer te leven en tot ver in hun ouderdom een betere gezondheid te genieten? We duiken in de materie.

Ontstekingen in relatie tot gezondheid en ziekte

We beginnen met het kijken naar ontstekingen. Een ontsteking is de reactie van het immuunsysteem op een verwonding of infectie. Een ontsteking kan bijvoorbeeld optreden als we een spier verrekken of verkouden worden. Als het lichaam fysiek trauma of een binnendringend virus detecteert, komt het immuunsysteem in actie, waarbij cellen in het getroffen gebied chemicaliën produceren die cytokinen worden genoemd.

Deze chemicaliën roepen witte bloedcellen naar het gebied. Deze cellen vernietigen vervolgens ongewenste bezoekers door enzymen af te scheiden die hen in staat stellen binnendringende ziekteverwekkers te verteren en te voorkomen dat de infectie zich verder verspreidt. Bovendien produceren specifieke witte bloedcellen chemicaliën die reactieve zuurstofspecies (ROS) worden genoemd, ook bekend als vrije radicalen. Deze onstabiele moleculen reageren met dode of beschadigde cellen en verwijderen ze uiteindelijk om genezing te laten beginnen. 

Dit proces kan enkele bijwerkingen veroorzaken, zoals roodheid, zwelling en pijn. Het is echter een homeostatische functie, die het lichaam beschermt tegen infecties en giftige stoffen uit de omgeving. Zodra een bedreiging met succes is uitgeschakeld, wordt het ontstekingsproces meestal eveneens non-actief. Binnen een paar dagen keert het lichaam terug naar zijn basislijn.

Wat is chronische ontsteking?

Soms kan een ontsteking gedurende langere tijd aanhouden, mogelijk als gevolg van een virus dat niet volledig is geëlimineerd of door blootstelling aan lage niveaus van toxines in de loop van de tijd. Sommige mensen lijden aan auto-immuunziekten. Dit betekent dat hun immuunsysteem niet in staat is om normale gezonde cellen van schadelijke cellen te onderscheiden en ze aan te vallen.

Al deze situaties leiden tot chronische ontstekingen en kunnen het risico op een ernstige ziekte verhogen. Hoewel we meestal in verband met pijnlijke aandoeningen zoals artritis hieraan denken, wordt chronische ontsteking ook in verband gebracht met andere gezondheidsproblemen, zoals hartaandoeningen, beroertes, diabetes, chronische luchtwegaandoeningen, Alzheimer, nieraandoeningen en kanker.

Ontsteking en het verouderingsproces

Chronische ontsteking is een alomtegenwoordig kenmerk van veroudering en vormt een belangrijke risicofactor voor morbiditeit en mortaliteit bij ouderen. De vrije radicalen die tijdens een ontsteking door witte bloedcellen worden geproduceerd, kunnen de overhand nemen en in gezonde weefsels lekken. Hier beschadigen ze dan de lichaamscellen in een proces dat oxidatieve stress wordt genoemd en dat bijdraagt aan allerlei degeneratieve ziekten die veel voorkomen bij ouderen.

In sommige gevallen kan oxidatieve stress ook het DNA van cellen beschadigen, waardoor deze muteren. Dit proces kan tot abnormale celgroei leiden, een gemeenschappelijk kenmerk van kanker.

Hoewel veroudering een van de grootste risicofactoren is voor het ontwikkelen van chronische ontstekingen, zijn er nog andere factoren die hieraan kunnen bijdragen. Overgewicht, roken, slechte voeding, stress en slaapstoornissen verhogen allemaal het risico op chronische ontstekingen, waardoor het risico op andere ziekten toeneemt.

Gezond(er) leven en verstandig cannabis gebruiken gaan hand in hand, maar of wiet de Heilige Graal is om veroudering te vertragen is nog niet met wetenschappelijke zekerheid te zeggen… [foto: BLACKDAY/Shutterstock]

Natuurlijk ontstekingen verminderen & cannabis gebruiken om langer te leven

Er zijn veel verschillende manieren om het risico op chronische ontstekingen te verminderen naarmate we ouder worden. Een uitgebalanceerd, natuurlijk dieet en een gezond lichaamsgewicht zijn belangrijke stappen die je kunt nemen om zo gezond mogelijk ouder te worden. Het is essentieel om voedingsmiddelen die bijdragen aan ontstekingen uit je eetpatroon te weren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan bewerkte voedingsmiddelen, transvetten, verzadigde vetten en geraffineerde suiker.

Mediterrane dieet en DASH-dieet

Ontstekingsremmende diëten zijn rijk aan vers fruit, groenten, magere eiwitten en volle granen. Online kun je talloze voorbeelden van ontstekingsremmende diëten vinden. De meest bekende zijn het mediterrane dieet en het DASH-dieet.

Je stresslevels laag houden en genoeg slapen, zijn goede stappen naar verbetering van je algehele gezondheid. Stress is wijdverbreid in onze moderne wereld en gaat vaak hand in hand met andere problemen zoals depressie, angst en slapeloosheid. Pak je stress bijvoorbeeld met meditatie of lichaamsbeweging aan.

Stoppen met roken, is een andere cruciale manier om ontstekingen te verminderen. Hoewel dit lastig kan zijn, is hulp en ondersteuning volop beschikbaar. Vraag je arts of apotheker welke methodes voor jou het meest geschikt zijn.

Hoe cannabis je kan helpen langer te leven

Cannabis bevat veel verschillende actieve stoffen die cannabinoïden worden genoemd. Deze hebben een directe invloed op veel van de systemen van het menselijk lichaam. De twee meest grondig onderzochte cannabinoïden zijn Δ9-tetrahydrocannabinol (THC) en cannabidiol (CBD).

THC is de bedwelmende stof die cannabisgebruikers de karakteristieke high geeft.

CBD alleen maakt je niet high, maar heeft veel andere diepgaande effecten op je lichaam. Een van de belangrijkste voordelen van CBD is de ontstekingsremmende eigenschap. Geen wonder dat CBD inmiddels een populaire remedie bij chronische pijn is geworden.

Cannabinoïden voorkomen oxidatieve stress

Van cannabinoïden is vastgesteld dat ze als krachtige antioxidanten werken. Dit betekent dat ze oxidatieve stress kunnen voorkomen. Ze doen dit door te reageren met vrije radicalen en te voorkomen dat ze cellen beschadigen. Hierdoor kunnen de verbindingen in cannabis nuttig zijn bij de preventie van veel chronische en leeftijdsgerelateerde ziekten, waaronder hartaandoeningen en beroertes.

THC en CBD kunnen ook een beschermende invloed hebben op zenuwcellen. Cannabinoïden kunnen eveneens helpen om het risico op het ontwikkelen van kanker te verminderen. Hun geheim ligt in het aanjagen van een proces genaamd apoptose. Zo worden oude, dode cellen snel en effectief opgeruimd. Dit kan ertoe bijdragen dat geen tumoren ontstaan en kankercellen zich niet door het lichaam verspreiden.

Cannabis kan ook helpen om enkele van de risicofactoren voor chronische ontstekingen te verminderen door de symptomen van stress te verlichten en het slaappatroon te verbeteren. Er zijn zelfs aanwijzingen dat CBD zou kunnen helpen om af te vallen en bij het stoppen met roken.

Niet roken maar druppelen of eten

Ondanks al deze potentiële gezondheidsvoordelen, is cannabis niet helemaal ongevaarlijk. Om te beginnen, wordt cannabis traditioneel gerookt. Dit is natuurlijk schadelijk voor de longen en verhoogt juist het risico op het ontwikkelen van chronische ontstekingen.

Gelukkig zijn er andere manieren om cannabis te consumeren, zoals bijvoorbeeld via olie druppelen of edibles. Deze consumptiemethoden zijn derhalve steeds populairder. Hoewel ze het risico op longschade verminderen, is het nog altijd mogelijk dat ook bij edibles/olie negatieve bijwerkingen optreden – al moet je dan meer aan (tijdelijke) zaken als ’te high zijn’ en zo denken.

Kan cannabis je nu wel of niet helpen om langer te leven?

Helaas is er (nog) geen specifiek onderzoek beschikbaar over cannabis en de levensverwachting, hoewel de ontstekingsremmende, antioxiderende en neuroprotectieve effecten bekend zijn. Het lijkt erop dat cannabis inderdaad gunstig is voor de gezondheid, maar de langetermijneffecten zijn nog niet volledig onderzocht. Daarom blijft het voorlopig een raadsel of cannabis meer kwaad dan goed doet.

Wat we weten, is dat er veel voordelen aan cannabis zijn verbonden. Zo vermindert het ontstekingen en biedt het bescherming tegen een reeks leeftijdsgerelateerde problemen. Omwille van deze voordelen durven we te stellen dat de kans daadwerkelijk bestaat dat medicinaal cannabisgebruik kan helpen ons verouderingsproces te vertragen en ons leven te verlengen…

[openingsbeeld:  Geartooth Productions/Shutterstock]