(advertenties)
(advertentie)
Autisme is tot de dag van vandaag één van de slechtst begrepen aandoeningen. Toch blijkt cannabis steeds vaker een mogelijk medicijn tegen de stoornis. De Israëlische arts Dr. Adi Aran gebruikte zelf nooit wiet, maar bestudeert nu wel het effect van wietolie op autisme en is zeer positief over de voorlopige resultaten.

Autisme en cannabis

In feite bestaan er verschillende vormen van de officieel  Autisme Spectrum Stoornis (ASS) genaamde aandoening. Mensen met autisme verwerken informatie anders dan anderen, en dat brengt een aantal voor- en nadelen met zich mee.

In een lichte vorm kunnen patiënten veel oog voor detail hebben, eerlijk en recht door zee zijn, analytisch en hardwerkend. Maar hebben ze bijvoorbeeld moeite met sociale contacten, overzicht houden en hebben ze een beperkt aantal interesses of activiteiten.

In ernstige vormen kan de aandoening veel schadelijker zijn. Sommige gevallen zijn zelfs zo erg dat een patiënt zichzelf oncontroleerbaar verwondt. Denk maar eens aan het schrijnende verhaal van Alex. Hij verwondde zichzelf tot bloedens aan toe, zonder dat hij er iets aan kon doen.

Autisme is vandaag de dag een van de minst begrepen ziektes. [Foto: shutterstock/ESB Professional]

Kinderen met autisme krijgen over het algemeen antipsychotica, die ook voor aandoeningen als schizofrenie worden gebruikt, tegen hun aandoening. Deze middelen werken echter niet altijd en hebben vervelende bijwerkingen welke op langere termijn schadelijk kunnen zijn voor het lichaam.

De Israëlische arts en directeur van de neuro-pediatrische afdeling van het Shaare Zedek Medical Center in Jerusalem, Dr. Adi Aran (47), is daarom naar eigen zeggen ’s werelds eerste klinische onderzoek gestart naar het effect van cannabis op autisme. Hij richt zich specifiek gezien op cannabidiol (CBD), een niet-psychoactieve stof uit de wietplant die tegen talloze aandoeningen werkzaam blijkt.

Bewijs

‘Echt bewijs is er nog niet’, zegt Dr. Aran tegen Haaretz.com, ‘alleen de getuigenis van mensen die zeggen dat het helpt.’ Steeds meer ouders ontdekken via (sociale) media de potentiële geneeskracht van cannabis tegen verschillende ziekten en dwingen zo indirect onderzoek af. ‘Onlangs werd bijvoorbeeld een studie onder 300 kinderen gehouden, waaruit bleek dat cannabis-medicatie langer helpt tegen epilepsie dan andere medicijnen’, zegt de wetenschapper.

Zo ontstond ook Dr. Adi z’n interesse voor cannabis tegen autisme. ‘Zo’n jaar geleden kwamen er ouders naar me toe die vroegen naar een cannabis-behandeling. Dit zijn families die geïsoleerd leven en het ontzettend moeilijk hebben. Medicijnen werken niet en ze zoeken wanhopig naar een oplossing.

Ouders benaderden Dr. Adan voor een cannabis-behandeling, waardoor zijn interesse naar het plantaardige medicijn werd gewekt. [Foto: shutterstock/Hanna Kuprevich]

Ik zei dat de werking niet bewezen was. Maar het is heel moeilijk om zulke wanhopige ouders af te wijzen en we zagen dat het écht helpt tegen epilepsie, dus we probeerden het.’

Overtuiging

Direct overtuigd was de arts niet, maar hoe meer patiënten baat bleken te hebben bij het medicijn hoe minder sceptisch hij werd. ‘Ik ben nog steeds voorzichtig’, zegt de arts. Zelf gebruikte hij dan ook nooit eerder cannabis. Hij rookte nooit een joint maar nam ook geen CBD – tot aan het interview met de Israëlische krant: ‘Ik proef het nu alleen vanwege jou [de journalist, red.]. Ik ben echt niet bang voor CBD.’

Het was echter niet makkelijk het ministerie van volksgezondheid te overtuigen dit onderzoek goed te keuren. ‘Normaal gesproken wordt cannabis in ons land niet gebruikt voor dergelijke aandoeningen, maar meer tegen kanker, chronische pijn en dergelijke. Wij legden uit dat dit ernstige zaken zijn, met bijvoorbeeld sterke kinderen die hun ouders slaan – en dat de gewone medicijnen niet helpen. Het ministerie besloot het onderzoek goed te keuren, en we begonnen te werken met de meest extreme gevallen. We gaven CBD-olie als toevoeging op reguliere medicijnen en de meeste ouders gaven aan dat het werkte.’

Gecontroleerde studie

Volgens de onderzoeker overtroffen de resultaten van de vroege fase van dit onderzoek de verwachting. ‘Kinderen die eerder door hun schoolbus-chauffeur werden geweigerd – omdat ze wild waren en zelfs begeleiding nodig hadden – konden weer met de bus en zaten netjes in de les.

Hoog functionerende kinderen – die niet ernstig beperkt zijn door hun stoornis – konden naar een beter onderwijskader; zoals een gewone klas in combinatie met hun huidige speciale onderwijs. Kinderen die veel last hadden van angststoornissen werden op hun beurt minder angstig door het medicijn. Met deze goede resultaten in ons achterhoofd besloten we een gecontroleerde studie op grote schaal te houden. Er is immers geen andere manier om nieuwe medicijnen te testen.’

Inmiddels doen 53 kinderen mee aan het onderzoek en is er nog plek voor 67 anderen. De kinderen die nu meedoen hebben niet allemaal autisme, ‘er zitten ook kinderen tussen met gedragsproblemen, want we zien dat het hen ook helpt.’

Placebo-dilemma

In dergelijke studies ontvangt een deel van de participanten een placebo in plaats van het echte medicijn. Dat is de enige manier om te testen of het echte spul werkt, maar zorgt voor een enorm dilemma wanneer deelnemers in schrijnende situaties verkeren.

Bij dubbelblinde placebo-onderzoeken is het niet duidelijk of de patiënt een placebo of het échte medicijn ontvangt. [Foto: shutterstock/Oleksandra Mykhailutsa]

‘Dat is echt een probleem, we hebben er veel over gediscussieerd. Het is ook lastig om placebo’s uit te delen in een onderzoek waarbij de participanten in zo’n delicate positie zitten. Maar uiteindelijk besloten we dat als we het in de reguliere gezondheidszorg willen zien, er geen andere keuze was. Natuurlijk is het moeilijk een kind dat lijdt een placebo te geven nadat de eerste periode van de behandeling lijkt aan te slaan. Maar als we kijken naar de lange termijn is er geen andere keuze.

Op de vraag of er bij CBD ook sprake is van een placebo-werking zegt Dr. Adi: ‘De kinderen die begrijpen dat ze een medicijn krijgen dat ze beter moet maken, maken in hun brein een zenuwpad aan waardoor ze zich beter voelen, zelfs al doet het medicijn niets. Dat is echter zeer afhankelijk van hoeveel een kind begrijpt en niet relevant in het geval van lager functionerende kinderen.’

Positieve resultaten

In het placebo-gecontroleerde experiment is voor niemand duidelijk wie het medicijn en wie de placebo krijgt, maar ouders geven aan dat het medicijn werkt. ‘Ze zeggen dat het kind meer aanwezig is, met ze spreekt in plaats van tegen de muur praat en begrijpt wanneer het iets wordt gevraagd. Ook zijn er minder uitbarstingen en dat verbetert iedereens levenskwaliteit.’

‘Er zijn echt een aantal bijzonder opmerkelijke verhalen’, zegt Dr. Adi. ‘Een 20-jarige bijvoorbeeld, die de deur opende voor zijn zus, haar naam uitsprak en haar omhelsde – voor het eerst in twintig jaar.’ Hoger functionerende kinderen, die al konden praten, zeggen ook baat te hebben bij het medicijn.

Kinderen die eerder geen woord spraken, begonnen na de cannabis-behandeling ineens te schrijven. [Foto: shutterstock/Bildagentur Zoonar GmbH]

Schrijven

Ondanks het feit dat Dr. Adi de stoornis al lange tijd onderzoekt, blijven bepaalde dingen hem verbazen. ‘Het schrijf-fenomeen bijvoorbeeld. Laag functionerende kinderen, die niet spreken en zichzelf in hun kamer opsluiten. Vraag zo’n kind of-ie water wilt en het kan je waarschijnlijk geen antwoord geven.  Maar van ouders hoor ik ineens dat zo’n kind na de cannabis-behandeling begint te schrijven’, vertelt de arts.

In eerste instantie lijkt dit niet te geloven ‘artsen zeiden: “Nonsens, het kind spreekt geen woord, hoe kan het ineens schrijven?” We dachten aanvankelijk dat de ouders hielpen de kinderen te schrijven, zoals bij een seance niet duidelijk is wie het glas beweegt. Maar toen lieten ze zien wat de kinderen schreven, het was ongelooflijk.’

Hoe dit ineens kan is niet duidelijk. ‘Kinderen lijken tijdens de les niet op te letten, maar achteraf blijken ze wél wat geleerd te hebben. Het is een fenomeen dat ik niet kan uitleggen. We weten en begrijpen dus eigenlijk maar heel weinig over autisme.’

[Openingsfoto: shutterstock/Olesia Bilkei]