Nieuw onderzoek heeft ontdekt dat een plant die naar curry ruikt grote hoeveelheden van de medicinale cannabinoïde CBG produceert. Is de strobloem de nieuwe cannabis?
Onderzoek heeft bevestigd dat er een plant is die totaal niets met cannabis heeft te maken wél grote hoeveelheden cannabinoïden produceert. Cannabinoïden zijn de verbindingen die verantwoordelijk zijn voor de verschillende farmacologische effecten van wiet.
In het Nederlands bekend als de strobloem maakt de plant verschillende van dezelfde moleculen aan die aanwezig zijn in cannabis, evenals tientallen voorheen onbekende cannabinoïden, waarvan sommige mogelijk medische eigenschappen hebben.
De strobloem werd al bij volksrituelen gebruikt
De strobloem – of Helichrysum umbraculigerum – is een Zuid-Afrikaanse bloeiende plant van de madeliefjesfamilie die vooral bekend staat om zijn naar curry ruikende geur. Historische bronnen wijzen op het gebruik ervan als bedwelmend middel bij volksrituelen.
Een onderzoek dat decennia geleden is uitgevoerd, gaf reeds aan dat de strobloem mogelijk cannabinoïden bevat. Tot nu toe hadden onderzoekers echter nog nooit de structuur van deze verbindingen vastgesteld.
40 cannabinoïden in de strobloem geïdentificeerd
Na het genoom van de plant te hebben gesequenced en de chemische componenten ervan te hebben geanalyseerd, konden de auteurs van een nieuwe studie meer dan 40 cannabinoïden in de bladeren van de strobloem identificeren.
Sequencen is een centraal onderzoeksthema binnen de genomica, proteomica en andere deelgebieden van de systeembiologie. Ter vergelijking: cannabis produceert meer dan 100 cannabinoïden.
Bron van bioactieve cannabinoïden
Omdat van cannabis afgeleide cannabinoïden in de bloemen van de wietplant worden aangetroffen, vereist de commerciële productie van deze verbindingen intensieve kweekpraktijken die hoge economische en ecologische kosten met zich meebrengen.
De auteurs van het onderzoek beschrijven de strobloem daarentegen als “een meerjarige, snelgroeiende, commercieel levensvatbare plantenbron voor bioactieve cannabinoïden”.
En hoewel H. umbraculigerum geen THC of CBD produceert – de twee beroemdste cannabinoïden die in cannabis worden aangetroffen – produceert het wel grote hoeveelheden CBG. Dit is een cannabinoïde die veelbelovend is gebleken als behandeling voor neurologische aandoeningen, darmkanker en diverse andere medische aandoeningen.
Is dit net zoals de cannabisplant een medicinale topper van jewelste? In ieder geval zitten er veel cannabinoïden in de strobloem, waaronder een aantal onbekende… [foto: Ollga P/Shutterstock]
Geen THC is soms een voordeel
Volgens de onderzoekers zou cannabinoïdesignalering “naar verwachting therapeutisch potentieel hebben bij bijna alle ziekten bij de mens”. Voor veel patiënten zijn de psychoactieve eigenschappen van THC echter ongewenst. Dit betekent dat medisch relevante cannabinoïden uit cannabisextracten moeten worden geïsoleerd.
Het feit dat de Helichrysum umbraculigeru geen THC produceert, kan daarom een voordeel zijn. Het zou ervoor kunnen zorgen dat CBG en andere cannabinoïden gemakkelijker toegankelijk zijn zonder dat artsen of medische begeleiders zich zorgen hoeven te maken dat patiënten stoned worden.
Enorm therapeutisch potentieel
“We hebben een belangrijke nieuwe bron van cannabinoïden gevonden en hulpmiddelen ontwikkeld voor hun aanhoudende productie. Deze kunnen helpen bij het verkennen van hun enorme therapeutische potentieel”, stelt studieauteur dr. Paula Berman in een verklaring.
Nadat ze de enzymen hadden geïdentificeerd die bij de aanmaak van deze cannabinoïden betrokken zijn, waren de onderzoekers in staat biergist aan te passen om exact dezelfde verbindingen te produceren.
Volledig nieuwe cannabinoïden
En hoewel zes van de cannabinoïden die in de strobloem zijn geïdentificeerd ook in cannabis aanwezig zijn, is de rest volledig nieuw. “De volgende opwindende stap zou zijn om de eigenschappen te bepalen van de meer dan 30 nieuwe cannabinoïden die we hebben ontdekt, en vervolgens om te zien welke therapeutische toepassingen ze zouden kunnen hebben”, zegt Berman.
Cannabinoïden vervullen ecologische functies
Vreemd genoeg begrijpen wetenschappers nog steeds niet helemaal waarom planten cannabinoïden produceren, hoewel er aanwijzingen zijn dat ze kunnen helpen om roofdieren af te schrikken en zelfs kunnen als een soort natuurlijke zonnebrandcrème werken door planten te beschermen tegen ultraviolette straling.
“Het feit dat in de loop van de evolutie twee genetisch niet-verwante planten onafhankelijk van elkaar het vermogen ontwikkelden om cannabinoïden te maken, suggereert dat deze verbindingen belangrijke ecologische functies vervullen”, legt professor Asaph Aharoni uit, mede-auteur van de studie. “Er is meer onderzoek nodig om te bepalen wat deze functies zijn.”
Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Plants.