Hidde Siers neemt je mee in de wereld van terpenen

Hidde Siers is medicinaal cannabis expert bij growshop Plantarium in Nijmegen en initiatiefnemer van het platform Info Medicinale Cannabis. Hij adviseert velen met wetenschappelijk onderbouwde informatie over het kweken, verwerken en gebruiken van cannabis als medicijn. In dit artikel neemt hij je mee in de wereld van terpenen in wiet.

Als er mensen bij ons komen voor een consult omtrent medicinale cannabis, komen er altijd wel vragen over CBD en THC. Vrijwel iedereen is al bekend met het bestaan van cannabinoïden en voor veel mensen is ook al duidelijk van welke stof je wel, of juist niet, high kunt worden. Een groep in de cannabisplant voorkomende stoffen die vaak nog onderbelicht blijft zijn terpenen. Dit zijn de aromatische stoffen in de cannabisplant.

Dat is een gemiste kans, want terpenen komen niet alleen voor in de cannabisplant. Veel andere planten en bomen bevatten terpenen. Dat was al bekend en ruimschoots onderzocht voor ze in de cannabisplant ontdekt werden. Dit zorgt er voor dat er ook buiten het onderzoek naar medicinale cannabis onderzoek is gedaan naar de werking en toepassing van terpenen.

Entourage effect

Het belang van de verschillende cannabinoïden in medicinale cannabis wordt steeds duidelijker. De wetenschap krijgt hierover een steeds duidelijker beeld doordat in veel wetenschappelijke onderzoeken gebruik wordt gemaakt van geïsoleerde cannabinoïden. Geïsoleerde cannabinoïden zijn cannabinoïden die 99+ procent puur zijn en dus geen andere stoffen uit de cannabisplant bevatten. Verschillende studies laten zien dat onderzoeken met dit soort  isolaten minder goede resultaten bewerkstelligen dan medicinale cannabis die alle stoffen bevatten. Dit wordt ook wel het entourage effect genoemd.

In een meta-studie, uitgevoerd in 2017, keken wetenschappers heel duidelijk naar het toegepaste cannabisproduct. De onderzoekers maakten hierbij een onderscheid tussen geïsoleerde cannabinoïden en volspectrum cannabis producten. In volspectrum cannabisproducten zitten zowel de cannabinoïden als de terpenen die voorkomen in de plant.

Ook in dit onderzoek werd bij een groot aantal verschillende ziektebeelden een betere werkzaamheid waargenomen, als de toegepaste cannabisproducten alle stoffen bevatten die de plant van nature ook bevat.

Wat zijn terpenen?

Als je inzoomt op een cannabisplant, zie je deze witte bolletjes. Dit zijn de trichomen waarin cannabinoïden en terpenen liggen opgeslagen.

Omdat dit artikel zich vooral richt op terpenen, is het goed om eerst eens wat dieper te kijken wat terpenen nou precies zijn. Terpenen zijn een klasse organische moleculen die voorkomen in veel verschillende planten, bomen en vruchten. Veel van de terpenen die er in de natuur voorkomen, kennen we zonder dat we ons er van bewust zijn. Sommige terpenen in de natuur om ons heen zijn zelfs exact dezelfde stoffen als de terpenen die de cannabisplant haar specifieke geur geeft.

Als je bijvoorbeeld in het bos loopt en je ruikt de geur van dennenbomen, dan is deze afkomstig van de terpeen Pineen, een terpeen die ook in een aantal verschillende cannabissoorten voorkomt.

Kort gezegd zijn terpenen de geur- en smaakstoffen die voorkomen in alle planten en bloemen. Cannabis wordt algemeen erkend als de plantfamilie die verreweg de grootste verscheidenheid aan terpenen bevat.

Terpenen en hun effect in cannabis

Voor het medicinaal gebruik van cannabis kunnen terpenen ook heel interessant zijn. Hier zijn verschillende redenen voor. Eén van de redenen is dat er naar veel terpenen al behoorlijk wat wetenschappelijk onderzoek is gedaan. (Beta) Caryophyllene is bijvoorbeeld een terpeen die voorkomt in zowel hop, rozemarijn en cannabis.

Naar de stof Caryophyllene is bijvoorbeeld onderzoek gedaan dat het anti-depressieve effecten heeft in diermodellen. Het kan in de toekomst dus goed zijn dat deze stoffen toegevoegd zullen worden aan bijvoorbeeld cannabisolie.

Terpenen kunnen dus aanvullende werkingen hebben op de cannabinoïden die in de cannabisplant voorkomen. Een groot deel van het toekomstige onderzoek op dit gebied zal ook steeds specifieker kijken naar de terpeenprofielen van de gebruikte cannabis.

Limoneen en Myrceen

Twee terpenen die onze patiënten veel gebruiken zijn Limoneen en Myrceen. De stof limoneen komt voor in bijvoorbeeld citrusvruchten zoals citroen. Van deze stof is bekend dat het een opwekkend effect heeft. Limoneen is ook een terpeen die overwegend voorkomt in planten met een sativa-effect. Het lijkt er zodoende dus op dat het toevoegen van limoneen aan een cannabis-extract de werking van de cannabinoïden minder versuffend maakt. Voor het gebruik gedurende de dag kan dit een positief effect hebben op het dagelijks leven.

Myrceen, een terpeen die ook voorkomt in mango, is de terpeen die eigenlijk het tegengestelde effect veroorzaakt. Voeg je myrceen toe aan een cannabisproduct dan zal het effect meer sedatief zijn. Dit kan voor een goede nachtrust dus wellicht een betere optie zijn dan een product met relatief veel limoneen.

Naast deze terpenen komen er nog veel meer terpenen voor in de cannabisplant. We zullen hierover in de toekomst nog uitgebreidere artikelen schrijven. Het onderzoek naar medicinale cannabis in combinatie met verschillende terpenen staat nog (relatief) in de kinderschoenen. De verwachting is dat er in de komende jaren steeds meer duidelijkheid zal ontstaan over de toepassing en werkzaamheid van deze stoffen.

Mocht je vragen hebben over het gebruik van terpenen dan kun je altijd contact opnemen via het contactformulier van Info Medicinale Cannabis.