(advertenties)
(advertentie)

Binnen een paar weken na het uitbreken van de wereldwijde corona crisis verschenen online berichten over het behandelen of zelfs genezen van het covid-19 virus met cannabis of specifieke stoffen uit de plant. In een tijd van clickbait en fake news is het lastig om het kaf van het koren te scheiden. Hoe zit het nu echt?

Op hol geslagen immuunsysteem

Om te kunnen begrijpen hoe wetenschappelijk onderzoek in de geneeskunde werkt is het belangrijk om het verschil te kennen tussen in vitro en in vivo onderzoek. In vitro – letterlijk: ‘in glas’ – onderzoek vindt plaats in het laboratorium, in een reageerbuis of petrischaal, zonder dat er iets met levende mensen of dieren wordt gedaan. Bij in vivo – letterlijk: binnen of in het leven – onderzoek wordt wel gewerkt met levende wezens, dieren of mensen.

Aan elk wetenschappelijk onderzoek ligt een hypothese ten grondslag, een verwachting of veronderstelling die nog niet bewezen is. Als het gaat om gebruik van cannabis tegen covid-19 luidt die hypothese in grote lijnen als volgt.

De sterfgevallen die verband houden met het coronavirus vinden grotendeels plaats doordat de immuunrespons van het eigen lichaam te reactief is. Als het immuunsysteem over-reageert, zoals bij ernstige gevallen van covid-19, kan de resulterende ontsteking weefsel beschadigen, met name longweefsel, waardoor ademhalingsproblemen optreden.

Potentie van de cannabinoïden THC en CBD

Omdat onderzoek heeft aangetoond dat THC en CBD de ontstekingsreactie van het lichaam kunnen veranderen en de schade aan weefsels en organen door ontsteking kunnen helpen voorkomen, zouden deze cannabinoïden met succes ingezet kunnen worden tegen het covid-19 virus.

Deze cannabinoïden reguleren dezelfde ontstekingseiwitten die verantwoordelijk zijn voor een deel van de schade die het virus veroorzaakt. Op basis van deze hypothese werken onderzoekers in o.a. Israël, China en Canada om van een veelbelovend idee te komen tot een bewezen effectieve therapie of medicijn.

Prohibition Partners, een Brits consultancy bedrijf gespecialiseerd in cannabis, meldde eerder deze maand: ‘Door databases zoals ClinicalTrials.gov, de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie), de FDA (Food and Drug Administration) en nieuwsuitzendingen te doorzoeken, hebben we zestien groepen geïdentificeerd die werken aan het ontwikkelen van therapieën voor covid-19 met behulp van cannabis of cannabinoïden. Tien groepen zijn nog in de plannings- of vroege onderzoeksfase zonder dat er resultaten zijn geboekt. Hoewel twee van deze onderzoeken in vitro voorlopige positieve gegevens lieten zien, waren ze op het moment van schrijven niet volledig.’

Waar staat de wetenschap m.b.t. cannabis en covid-19?

Een voorbeeld van zo’n veelbelovend maar nog onvolledig in vitro onderzoek is dat van de Israëlisch David ‘Deidi’ Meir naar terpenen en covid-19, waar Mediwietsite eerder over berichtte. Prohibition Partners noemt twee volledige onderzoeken, op muizen.

De ene, gepubliceerd in juni, toont aan dat THC de longen beschermt tegen overactieve reacties van het immuunsysteem, vergelijkbaar met de door covid-19 veroorzaakte reacties.

Het tweede onderzoek, ‘Cannabidiol Modulates Cytokine Storm in Acute Respiratory Distress Syndrome Induced by Simulated Viral Infection Using Synthetic RNA’, toont ruwweg hetzelfde aan voor CBD (cannabidiol).

Er staan minimaal vier studies op stapel, waarbij het effect van cannabinoïden op menselijke patiënten met covid-19 wordt onderzocht:

Huamei Hospital, China: CBD als voedingsondersteuning voor herstellende covid-19-patiënten.

Ichilov Medisch Centrum, Tel Aviv, Israël: CBD (cannabidiol) voor patiënten met milde tot matige symptomen van covid-19.

Universiteit van Sao Paolo, Brazilië: Fase II / III-studie waarbij honderd patiënten met milde tot matige covid-19-symptomen worden behandeld om de aanwezigheid van het virus en van symptomen te verminderen.

Rambam Health Care Campus, Haifa, Israël: Onderzoek naar hoe cannabinoïden ontstekingen in bloedcellen van covid-19-patiënten kunnen verminderen.

Nog wel even geduld a.u.b.

Voordat cannabis daadwerkelijk op grote schaal ingezet kan worden tegen corona, is klinisch onderzoek nodig, met een grote en diverse groep patiënten. Op dat punt zijn we nog (lang) niet. Datzelfde geldt voor toepassing van cannabis bij veel andere aandoeningen. Grote struikelblokken blijven de legale status van de plant, het voortduren van het federale cannabisverbod in de VS en het gebrek aan kennis over cannabis in de medische wereld.

De menselijke en economische schade van het coronavirus zouden echter tot versnelling van het proces kunnen leiden. Onder druk wordt alles vloeibaar. Geduld is hoe dan ook geboden, concludeert Prohibition Partners: ‘Hoewel de hypothese logisch is en de voorlopige resultaten goed zijn, is het nog veel te vroeg om definitief te zeggen dat cannabis of zijn componenten effectief zijn in het bestrijden van de oorzaak of symptomen van covid-19 en of ze beter presteren dan concurrerende therapieën. Voorlopige resultaten in modellen van de ziekte in celkweek- of diermodellen kunnen nooit worden vertaald naar werkzaamheid bij menselijke patiënten zonder verdere proeven. Het zal waarschijnlijk minstens zes maanden, zo niet een jaar, duren voordat geneesmiddelen van toonaangevende bedrijven getest worden in klinisch onderzoek en daarna op de markt komen.’

LEES MEER:   Arts vertelt alles wat je wilt weten over wiet en COVID-19

[beeld: theskaman306/Shutterstock]