(advertenties)
(advertentie)

Welke interacties hebben cannabinoïden, terpenen, flavonoïden en andere chemische verbindingen in cannabis? Een nieuwe wetenschappelijke literatuurstudie – gepubliceerd in het tijdschrift Molecules –geeft het antwoord op deze vraag. Oftwel: doe je voordeel met het entourage-effect in wiet!

Een van de redenen voor het onderzoek is volgens de auteurs dat een beter begrip van de gecombineerde effecten van de componenten “cruciaal is voor het ontrafelen van het volledige therapeutische potentieel van cannabis.” 

Wat zijn de bevindingen?

De bevindingen bevestigen wat velen in de cannabiswereld al jaren zeggen: het zijn niet alleen THC en CBD die iemands cannabiservaring bepalen, maar ook de ingewikkelde interacties tussen cannabinoïden, terpenen, flavonoïden en andere moleculen in de plant. Dit concept staat bekend als het ‘entourage-effect’.

Achter de nieuwe studie bevindt zich een onderzoeksteam van zeven auteurs. Ze stellen: “In de cannabiswetenschap worden ‘kleinere cannabinoïden’, terpenen en flavonoïden vaak over het hoofd gezien. Een groot deel van de literatuur richt zich immers voornamelijk op de belangrijkste cannabinoïden THC en CBD.”

Ze voegen eraan toe: “Uit toenemend bewijsmateriaal blijkt echter dat deze bestanddelen, met name cannabinoïden en terpenen, een substantiële rol spelen bij interactie en samenwerking. Deze wisselwerking leidt tot de diverse effecten, voordelen en bijwerkingen die bij verschillende cannabissoorten worden waargenomen. Deze kunnen in de verhoudingen van deze componenten variëren.”

Interacties van belang voor therapeutisch potentieel

De nieuwe studie werd vorige maand gepubliceerd en zegt dat onderzoekers alleen door zulke genuanceerde interacties te onderzoeken “het volledige therapeutische potentieel van cannabis kunnen ontsluiten binnen het domein van de natuurlijke, plantaardige geneeskunde.”

Meer aandacht voor de verschillende verhoudingen van cannabinoïden, terpenen en flavonoïden in specifieke cannabissoorten of -producten kan bijvoorbeeld “de weg vrijmaken voor de ontwikkeling van meer gepersonaliseerde en productieve medicinale interventies.”

Cannabinoïden en terpenen, zeggen de onderzoekers, “hebben beide een wisselwerking met het endocannabinoïdesysteem en oefenen verschillende effecten uit op het lichaam, waaronder pijnstillende, ontstekingsremmende en neuroprotectieve werkingen.”

Het wordt volgens de onderzoekers echter steeds duidelijker dat hun effecten niet alleen worden toegeschreven aan hun acties, maar ook worden bepaald door andere verbindingen in de plant.

Over farmacokinetiek en farmacodynamiek

Zo is aangetoond dat terpenen “farmacologische eigenschappen hebben en kunnen interageren met onder meer neurotransmitter-receptoren, enzymen en celmembranen”, stelt de studie. Ze kunnen echter ook “de farmacokinetiek en farmacodynamiek van cannabinoïden beïnvloeden. Hierdoor versterken of moduleren ze mogelijk de farmacokinetiek en farmacodynamiek van cannabinoïden of hun effecten.”

Ter verduidelijking: farmacokinetiek beschrijft de processen waaraan een stof in het lichaam wordt onderworpen en farmacodynamiek beschrijft de werkingsmechanismen van een geneesmiddel in het lichaam. 

“Het concept van het entourage-effect suggereert dat de gecombineerde werking van cannabinoïden en terpenen kan resulteren in een synergetisch of bijkomend therapeutisch effect dat groter is dan de som van hun individuele effecten”, vervolgt de studie.

Gericht onderzoek naar flavonoïden noodzakelijk

Hoewel onderzoek naar een andere klasse van verbindingen, de flavonoïden, relatief beperkt is, merken de auteurs op dat “studies hun ontstekingsremmende, antioxiderende en neuroprotectieve eigenschappen hebben gesuggereerd.”

En sommige specifieke flavonoïden, zoals cannflavines, “hebben krachtige ontstekingsremmende effecten laten zien, vooral bij neuro-inflammatie.”

De studie geeft een beter beeld van het complexe web van chemische interacties die de effecten van cannabis op een persoon kunnen beïnvloeden. De auteurs benadrukken wel dat het ophelderen van de synergetische (samenwerkende) effecten en onderliggende mechanismen van cannabinoïden, terpenen en flavonoïden “een gericht onderzoek vereist”.

“Het onderzoeken van de biosynthese, bioactiviteiten en biotechnologische toepassingen van deze verbindingen is van cruciaal belang voor het benutten van hun therapeutisch potentieel en het diversifiëren van behandelingsopties”, voegen ze eraan toe. Hierbij identificeren ze een aantal duidelijke hiaten in het onderzoek die verder onderzoek rechtvaardigen.

Belemmeringen cannabisonderzoek moeten verdwijnen

Tegelijkertijd erkent het artikel dat onderzoek naar cannabis een grote uitdaging blijft. “Het aanpakken van regelgevende barrières die cannabisonderzoek belemmeren, is absoluut noodzakelijk”, stellen de auteurs.

“Het overwinnen van deze obstakels is cruciaal voor het uitbreiden van de toegang tot cannabisproducten voor onderzoeksdoeleinden. Bovendien zou dit uitgebreider onderzoek naar de therapeutische en nadelige effecten van cannabis en cannabinoïden mogelijk maken. Hiermee zou geïnformeerde besluitvorming bij volksgezondheidsinitiatieven worden bevorderd.”

“Een uitgebreide verkenning van de synergieën tussen cannabinoïden, terpenen en flavonoïden, gekoppeld aan vooruitgang in fytochemisch onderzoek en het wegnemen van regelgevende barrières, vormt de sleutel tot het ontsluiten van het volledige therapeutische potentieel van cannabis.” Fytochemie is het onderdeel van de chemie dat zich op inhoudsstoffen van planten richt.

Steeds meer onderzoek in legaliseringsbeweging

Terwijl een recent onderzoek door het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid en Sociale Zaken (HHS) concludeerde dat cannabis een andere legale status moet krijgen, hield het ministerie aanvankelijk deze redenering geheim en wachtte maanden voordat het publiekelijk een rechtvaardiging voor het voorstel vrijgaf.

Het onderzoek heeft niettemin een vlucht genomen te midden van de groeiende legaliseringsbeweging. Volgens een analyse van de Amerikaanse belangenorganisatie NORML hebben wetenschappers de afgelopen tien jaar meer dan 32.000 cannabisstudies gepubliceerd. In recente jaren zijn zelfs een recordaantal onderzoeken gedaan.

Hoewel een groot deel van dat onderzoek zich op de effecten van cannabisconsumptie heeft gericht, hebben sommige studies geprobeerd de fundamentele chemie van cannabis te doorgronden. Vorig jaar ontdekten wetenschappers bijvoorbeeld “eerder ongeïdentificeerde cannabisverbindingen”, smaakstoffen genaamd. Deze zijn verantwoordelijk voor de unieke aroma’s van verschillende soorten cannabis. Vroeger dachten veel mensen dat alleen terpenen verantwoordelijk waren voor de verschillende geuren die de plant produceerde.

Hoe zit het met hennep?

Sinds het einde van het federale hennepverbod in de Verenigde Staten is ook het onderzoek naar de THC-arme vorm van cannabis geïntensiveerd. Vorig jaar publiceerde het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) richtlijnen voor het identificeren, beschrijven en evalueren van verschillende variëteiten van de plant.

Intussen waren ambtenaren bezig met de wederopbouw van een zaadbank van de overheid die tijdens het verbod was vernietigd. De afdeling plaatste ook een video waarin hennepboeren worden geïnstrueerd over het bouwen en gebruiken van een Ghostbusters-achtige rugzakstofzuiger. Deze kan volgens USDA in minder dan een minuut tot 10 gram cannabispollen verzamelen.

Afgelopen oktober keurde USDA tevens een genetisch gemodificeerde vorm van hennep goed die in het land mag worden gekweekt en veredeld. De variant is genetisch gemanipuleerd om lagere niveaus van de cannabinoïden THC en cannabichromeen (CBC) te produceren.

Nog even over dat entourage-effect

Wat het entourage-effect betreft, blijkt uit een afzonderlijk onderzoek van vorig jaar dat cannabisproducten met een uitgebreider scala aan natuurlijke cannabinoïden een sterkere psychoactieve ervaring opleverden bij deelnemers. Bovendien hield deze langer aan dan de high die door pure THC werd gegenereerd.

Uit een onderzoek uit 2018 blijkt bovendien dat epilepsiepatiënten betere gezondheidsresultaten ervaren, met minder nadelige bijwerkingen, als ze plantaardige CBD-extracten gebruiken in vergelijking met ‘gezuiverde’ (dwz isolaat) CBD-producten.

[beeld: Shutterstock]