(advertenties)
(advertentie)

Dr. Russo: ‘Endocannabinoïden-tekort veroorzaakt ziektes als fibromyalgie, migraine en PDS’

30 juli 2021
Overig

Dr. Ethan Russo, gerenomeerd cannabis-onderzoeker, denkt dat diverse ziekten worden veroorzaakt door een tekort aan lichaamseigen cannabinoïden. Zo zouden fibromyalgie, migraine en Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) voortkomen uit een dergelijke verstoring in de hormoonhuishouding; en dus ook effectief te behandelen zijn met medicinale wiet.

Het endocannabinoïde-systeem (ECS)

Dr. Ethan Russo is ongetwijfeld een van de meest vooraanstaande onderzoekers op het gebied van medicinale cannabis. Hij publiceerde in de afgelopen twintig jaar talloze studies en analyses; waarvan een aannemelijk deel over Sativex en onbehandelbare epilepsie. Rond de eeuwwisseling schreef hij bovendien drie uitgebreide – en regelmatig geciteerde – artikelen over de theorie van het endocannabinoïde-tekort.

Receptoren van het ECS zijn door het hele lichaam terug te vinden.

Endocannabinoïden zijn lichaamseigen signaalstoffen (neurotransmitters) die interageren met bepaalde receptoren in het menselijk lichaam, waar ook de werkzame stoffen uit wiet (cannabinoïden) op inwerken.

Dit gehele systeem wordt het endocannabinoïde-systeem (ECS) genoemd en het is verantwoordelijk voor het reguleren van verschillende processen in ons lichaam. Vandaar dat wietolie ook tegen zoveel verschillende ziekten werkzaam is.

Endocannabinoïde-tekort

Ziende hoeveel verschillende (hersen-)aandoeningen samenhangen met een tekort aan neurotransmitters – zoals een tekort aan dopamine bij Parkinson en serotonine en norepinephrine in depressie – edacht Russo dat een tekort aan endocannabinoïde-signaalstoffen weleens een hele reeks andere aandoeningen zou kunnen verklaren, die tot op heden nog maar slecht werden begrepen.

Onder de lange lijst aandoeningen die hier weleens mee te maken zouden kunnen hebben, zijn er drie die aardig wat bijval kregen: migraine, fibromyalgie en prikkelbaredarmsyndroom (PDS/IBS). In een onderzoeksreview, onlangs gepubliceerd in Cannabis and Cannabinoid Research, bespreekt Dr. Russo het verzamelde bewijs dat deze theorie zou ondersteunen.

Fibromyalgie

Deze ziekte kenmerkt zich vooral door pijn in de weke delen van het lichaam – zoals spieren, pezen en gewrichten. Lang werd fibromyalgie in de volksmond dan ook weke delen reuma genoemd. De diagnose is moeilijk te stellen door het gebrek aan ‘bio-markers’.

Vooral spieren, pezen en gewrichten zijn pijnlijk bij fibromyalgie. [Foto: shutterstock/agenturfotografin]

Dat zijn fysieke punten waaraan een ziekte kan worden herkend, waaronder de gebruikelijke ontstekingen die andere pijnlijke aandoeningen kenmerkt. Gelukkig voor veel patiënten wordt de ziekte tegenwoordig wel breder erkent als legitieme aandoening. Dat was vroeger nog weleens anders.

In 1998 ontdekten wetenschappers een link tussen pijn en een verlaagde endocannabinoïde-activiteit in de ruggengraat; passend bij de theorie van het endocannabinoïde-tekort. Met behulp van lichaamseigen cannabinoïden wisten de onderzoekers bovendien de pijn te verminderen, in dit betreffende onderzoek.

Veel klinisch onderzoek is er echter niet meer gedaan naar dit fenomeen. Dus verwijst Russo naar een drietal ongecontroleerde klinische experimenten waarbij fibromyalgie-patiënten lichtelijk baat bleken te hebben bij THC en cannabis.

‘Hoewel formele onderzoeken moeten uitwijzen in hoeverre fibromyalgie-patiënten baat hebben bij cannabis, lijkt de publieke opinie de werkzaamheid al te ondersteunen.’

Hij bedoelt hiermee de enquete onder 1300 patiënten, waaruit cannabis verreweg het beste medicijn bleek tegen fibromyalgie-klachten.’ Dit is volgens hem genoeg bewijs om vervolgonderzoek naar de werking van cannabis tegen fibromyalgie te kunnen verantwoorden.

Migraine

Heftige hoofdpijn is het primaire symptoom van migraine, maar is lang niet de enige klacht bij het complexe syndroom . Bij migraine kunnen namelijk ook meer ongebruikelijke symptomen als misselijkheid, overgevoeligheid of angst voor licht of geluid voorkomen. In Nederland hebben bijna 300.000 mensen last van migraine en de aandoening komt veel meer voor bij vrouwen dan bij mannen.

Het bewijs dat endocannabinoïden invloed uitoefenen op de ontwikkeling van migraine, begint bij de ontdekking dat anandamide (het lichaamseigen THC) de serotonine-reactie beïnvloedt op eenzelfde manier als hoe migraine-medicijnen te werk gaan. Deze stof reguleert bovendien verschillende structuren in het brein en de zenuwen, die in het geval van migraine wellicht verstoord zouden kunnen zijn.

Volgens de theorie van het endocannabinoïde-tekort, zou er dus een verschil moeten zijn tussen de endocannabinoïde-gehalten in migrainepatiënten en ‘gezonde mensen’. Een aanname die wordt bewezen door ontdekkingen van een Italiaans onderzoeksteam. In twee studies werden respectievelijk hoger en lagere FAAH-concentraties gemeten bij migrainepatiënten vergeleken bij controlepersonen. FAAH zijn de enzymen die anandamide afbreken.

Migraine komt vaker voor bij vrouwen dan mannen en kan naast hoofdpijn ook samenhangen met klachten als overgevoeligheid voor licht of geluid. [Foto: shutterstock/kurhan]

Een derde studie ontdekte een aanzienlijk lager anandamide-gehalte in het bloed van migrainepatiënten. Bovendien ontdekten wetenschappers in 2007 lagere anandamide-concentraties in het hersenvocht van 15 chronische migrainepatiënten.

In verschillende onderzoeken blijkt cannabis nu een effectiever medicijn tegen migraine dan reguliere middelen. Dr. Russo benadrukt dat cannabis een effectief en door artsen voorgeschreven medicijn was tegen migraine in Europa en Noord-Amerika. Totdat het illegaal werd verklaard en uit de reguliere zorg werd verbannen in de jaren ’30-’40. Meer over het behandelen van migraine met cannabis lees je hier.

Prikkelbare darm syndroom (PDS)

Deze kwaal uit zich vooral door pijn aan het spijsverteringsstelsel, ongemak en veranderende darmperistaltiek; leidend tot constipatie of diarree. Ondanks dat het één van de meest voorkomende darmproblemen is, en zo’n 10 tot 15 procent van de Westerse bevolking er last van heeft, is er geen fysieke oorzaak voor de aandoening te vinden waaraan een formele diagnose verbonden kan worden.

Pijnlijke darmen en diarree kunnen zeer belemmerend zijn in het dagelijks leven. [Afbeelding: shutterstock/chombosan]

Cannabis werd sinds de 19e eeuw lange tijd effectief ingezet tegen diarree veroorzaakt door cholera. Vandaag de dag is er aardig wat bewijs van de link tussen het endocannabinoïde-systeem en de lichaamsfuncties die door PBS worden aangetast.

Daaronder vallen een aantal studies die de modulatie van darmspieren middels anandamide bewijst; én een onderzoek waaruit blijkt dat de ziekte meer voorkomt onder patiënten met een genetische afwijking die de verwerking van endocannabinoïden door het lichaam aantast.

Samenhang

Deze ziekten hebben alledrie – hoewel ze zeer verschillend tot uiting komen in het lichaam – twee dingen gemeen:

  • ze draaien om pijn en fysiek ongemak;
  • worden vaak geassocieerd met depressie en angst;
  • en ze missen fysieke oorzaken waardoor ze vaak als psychosomatisch worden bestempeld.

De theorie van het endocannabinoïde-tekort levert een duidelijk en meetbare oorzaak voor deze aandoeningen. Met de groeiende steun voor mediwiet – en daaruit vloeiend onderzoek – zullen we volgens Russo snel uitsluitsel krijgen over of deze ziekten daadwerkelijk veroorzaakt worden door een onderliggend endocannabinoïden-tekort.

[openingsbeeld: Kristini/Shutterstock]