Nederland heeft een medicinaal cannabisbeleid. Toch doen onze overheid en veel artsen moeilijk over mediwiet. En dan hebben we het nog niet eens over recreatief gebruik. Hypocriet, want deze 18 substanties zijn veel gevaarlijker. Ze zijn zelfs ronduit ongezond, maar wel overal verkrijgbaar of verwerkt in alledaagse producten.
Verrassing: de werkzame bestanddelen in wiet behoren tot de veiligste op aarde. Met de correcte dosis kan wiet je gezondheid boosten en helpen bij allerlei kwalen. Gelukkig kunnen steeds meer mensen wereldwijd hiervan profiteren, maar dat is lang niet altijd zo geweest.
Vanaf het begin van de jaren ’30 trok de Verenigde Staten ten strijde tegen wiet. Al het gebruik werd verboden. Zelfs industriële hennep ging in de ban. En de wereld volgde.
Een groot nadeel van dat wereldwijde cannabisverbod is dat wetenschappelijk onderzoek naar de plant bijna 80 jaar nagenoeg stil stond. Die tijden zijn gelukkig voorbij. Wetenschappelijk onderzoek is de laatste jaren met 90 procent gestegen. Daardoor weten we nu dat de werkzame stoffen in wiet enorm heilzaam zijn.
Ongezonde doch legale producten
Tijdens het wereldwijde wietverbod zijn er gigantisch veel nieuwe substanties en producten bijgekomen. En die zijn lang niet allemaal goed voor onze gezondheid. Toch zijn ze volkomen legaal, overal te koop en maken ze onderdeel uit van onze dagelijkse gewoontes.
Dus, de volgende keer dat je verwikkeld raakt in een discussie over de schadelijkheid van wiet, haal dan deze lijst tevoorschijn. En bijvoorbeeld een artikel zoals deze waarin staat wat cannabis doet voor je gezondheid. Het is de hoogste tijd dat iedereen de waarheid kent!
#1. Toegevoegde suikers
Overmatige suikerinname verhoogt het risico op chronische aandoeningen zoals diabetes type 2 en hart- en vaatziektes. [Shutterstock/Eviart]
Toegevoegde suiker is slecht voor je. Niet alleen voor je gebit, maar vooral voor je gezondheid. Dat zit zo. Suiker een koolhydraat. Koolhydraten zitten in voeding en geven energie aan je lichaam. Echter is er wel een groot verschil tussen natuurlijke koolhydraten en toegevoegde suikers.
Fruit bijvoorbeeld, zit vol met natuurlijke suikers. Maar fruit zit ook vol met vezels die de opname van suiker door je lichaam vertragen. Toegevoegde suikers zitten in allerlei voedingsmiddelen, maar dan zonder die natuurlijke vezels. En in veel te grote hoeveelheden. Hierdoor krijgt ons lichaam veel te veel suiker binnen. Veel meer dan het nodig heeft.
Overmatige suikerinname verhoogt het risico op chronische aandoeningen zoals diabetes type 2 en hart- en vaatziektes. Ook versnelt teveel suiker het verouderingsproces en verstoort het je energiebalans. Na het eten van suikerrijk voedsel krijg je weliswaar energie. Maar kort daarna komt ook vaak de dip.
Suiker heeft bovendien een sterk verslavend potentieel. De afhankelijkheidsreactie in de hersenen is vergelijkbaar met cocaïne, waardoor het moeilijk is om te laten staan.
#2. Geraffineerde granen
Geraffineerde granen zijn ongezonder dan wiet om dezelfde redenen als hierboven. Granen zijn ook koolhydraten. Door de vezels in graan neemt het lichaam ze veel langzamer op dan suiker. Geraffineerde granen daarentegen zijn bewerkt en bevatten nauwelijks vezels. Wat overblijft is een zetmeelachtig kiemwit dat vooral uit glucose bestaat. En glucose is hetzelfde als suiker.
Als het lichaam ineens veel glucose binnenkrijgt – na een voedingsmiddel met suiker en geraffineerde granen – komt insuline in actie. Dit hormoon moet ongezonde suikerpieken stabiliseren. Insuline zet het overschot aan suiker om in lichaamsvet. Dit doet het lichaam om te zorgen voor reserve-energie, voor tijden van hongersnood. Maar die tijden komen nooit.
Bovendien kan de alvleesklier – die insuline aanmaakt – uitgeput raken door die constante overdosis aan glucose. Als de alvleesklier is uitgeput maakt het lichaam nauwelijks tot geen insuline meer aan. Dit noemt men diabetes type 2.
Verschillende studies hebben aangetoond dat cannabisgebruik wordt geassocieerd met kleinere taille, verbeterde insulinegevoeligheid en verlaagde bloedglucose.
#3. Cafeïne (koffie en energiedrank)
Grote doses cafeïne in energiedranken zijn te linken aan een groter risico op late zwangerschappen, lichamelijke afhankelijkheid en verslaving. [Shutterstock/Keith Homan]
Cafeïne maakt vanwege de vaatvernauwende werking soms deel uit van medicijnen zoals pijnstillers en pillen tegen hoofdpijn. Bovenal is cafeïne het voornaamste ingrediënt in koffie; het meest gebruikte stimulerende middel op aarde.
Een dodelijke overdosis cafeïne is heel onwaarschijnlijk na het drinken van koffie. Een kopje koffie bevat ongeveer 95 milligram. Een studie uit de jaren zestig schatte dat ongeveer 200 milligram per kilogram lichaamsgewicht je kan doden. Een persoon van 80 kilo moet dan 150 koppen koffie drinken.
Toch is teveel koffie ongezond. Vier koppen is oké. Meer kan leiden tot nervositeit, hartkloppingen en een verstoorde nachtrust.
Energiedranken bevatten vaak wel veel cafeïne. In mei 2017 stierf een 16-jarige jongen naar verluidt na het consumeren van cafeïne-rijke energiedranken, koffie en frisdranken. Een studie uit 2014 onderstreept het vermoeden. De onderzoekers stelden vast dat je grote doses cafeïne in energiedranken kunt linken aan een groter risico op late zwangerschappen, lichamelijke afhankelijkheid en verslaving.
Overigens, voor een dodelijke hoeveelheid cannabis zou iemand meer dan 1,5 kilo in één keer moeten consumeren. Tot op heden is niemand dat nog gelukt.
#4. Ontstekingsremmende medicijnen
De relatie tussen mens en cannabis gaat terug naar het begin van de agrarische geschiedenis. Duizenden jaren terug dus. Tot op heden zijn er weinig belangrijke bijwerkingen bekend.
Dat geldt niet voor ontstekingsremmende medicijnen. Enkele van de meest voorkomende bijwerkingen van niet-steroïde ontstekingsremmende medicijnen (NSAID’s) zijn maagzweren, brandend maagzuur en overmatig bloeden. Denk aan middelen als ibuprofen en aspirine die in de supermarkt liggen.
Verder worden volgens de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) jaarlijks ten minste 103.000 personen opgenomen vanwege de bijwerkingen van ontstekingsremmende medicijnen. In de VS overlijden naar schatting 16.500 menen als gevolg van NSAID-medicijnen.
#5. Fastfood
Fastfood wordt in verband gebracht met obesitas, diabetes en stofwisselingsstoornissen. [Shutterstock/napocska]
Wereldwijd verkoopt McDonalds jaarlijks ruim 900 miljoen Big Macs. Naast alle andere fastfoodketens is de Big Mac nog altijd een van de populairste snacks.
Eén enkele Big Mac bevat 50 procent van de totale dagelijkse aanbevolen hoeveelheid vet, 40 procent van de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid natrium en 9 gram suiker waarvan de meeste toegevoegd. Combineer de hamburger met patat, twee bakjes frietsaus en cola en je suikerinname stijgt tot maar liefst 65 gram!
Niet gek dus dat fastfood in verband wordt gebracht met obesitas, diabetes en stofwisselingsstoornissen. Onderzoek uit 2005 toon zelfs dat deelnemers die twee keer per week een fastfoodrestaurant bezochten 5 kilo meer aankwamen dan mensen die één keer per week zo’n restaurant bezochten. Ook het aantal gevallen van insulineresistentie verdubbelde.
De Big Mac is in 36.000 restaurants in meer dan 100 landen verkrijgbaar. In veel van die landen kan wiet leiden tot gevangenisstraffen en soms zelfs de doodstraf.
#6. Kunstmatige transvetten
Transvetten bestaan uit natuurlijke vetten die fabrikanten chemisch bewerken. Olie die in principe gezond is, wordt vervormd tot gehard vet. Bij dit bewerkingsproces ontstaan transvetten.
Het probleem met transvetten is dat ons lichaam er niets mee kan. Onze spijsvertering kan transvetten nauwelijks verwerken. Hierdoor blijft een deel in het lichaam circuleren. Het hoopt zich na verloop van tijd op in bloedvaten waardoor hart- en vaatziektes ontstaan.
Het ergste van alles? Bewerkte voedingsmiddelen kunnen transvetten bevatten. Maar fabrikanten zijn niet verplicht dat op het etiket te zetten. Hierdoor wordt iedereen dagelijks blootgesteld aan schadelijke transvetten, zonder dat we het weten.
#7. Propyleenglycol (PG) / Polyethyleenglycol (PEG)
In navullingen voor e-sigaretten zit vaak PG en PEG; twee schadelijke stoffen. [Foto: Leafly]
PG en PEG zijn plastic-achtige verdunningsmiddelen die voor komen in voedingsmiddelen, farmaceutische producten en een verscheidenheid aan alledaagse voorwerpen. Ook vloeistoffen voor e-sigaretten bevatten PG of PEG.
Terwijl allerlei instanties PG en PEG als ‘algemeen erkend als veilig’ categoriseren, laat onderzoek ook zien dat het verwarmen van deze middelen boven 230 graden Celsius leidt tot de afgifte van formaldehyde. Dit is een bekende irriterende en kankerverwekkende stof.
#8. Antibiotica
Antibiotica op zich is niet ongezond. Wat wel ongezond is, is de manier hoe mensen ermee omgaan. Antibioticaresistente infecties zijn namelijk een enge realiteit. Hoewel sommige landen het gebruik van antibiotica in diervoeding verbieden, doet de VS dat niet. Antibiotica wordt daar vaak gebruikt om dieren voor het slachten dik te maken.
Antibioticaresistente bacteriën vormen wereldwijd een groot risico voor de volksgezondheid. Terwijl de snelheid van antibioticaresistente soorten toeneemt, zijn in de afgelopen 30 jaar slechts twee nieuwe klassen antibiotica geïntroduceerd. Dit betekent dat meer individuen (en dieren) ziek worden en sterven aan een besmettelijke ziekte omdat we niet langer de middelen hebben om pathogene bacteriën te doden.
Wiet heeft een sterke antibacteriële werking. Daarom onderzoeken wetenschappers momenteel of wiet een alternatief antibioticum kan zijn.
LEES OOK: Cannabinoïden • cannabis antibiotica van de toekomst
#9. Kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen
Geproduceerde en bewerkte voedingsmiddelen zitten vol met deze stoffen. Maar wat ze precies doen op de lange termijn is onduidelijk. [Shutterstock/Makistock]
Kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen worden aangeduid met E-nummers. Dit betekent dat het door de EU goedgekeurde stoffen zijn. Zo’n nummer garandeert dat de stoffen in lage concentraties niet schadelijk zijn voor de gezondheid. Maar is dat wel zo?
Geproduceerde en bewerkte voedingsmiddelen zitten tegenwoordig vol met deze stoffen. Niemand weet dus hoeveel je er echt van binnenkrijgt. En in welke combinatie.
Bovendien zetten veel wetenschappers vraagtekens bij de werkelijke schade van zo’n stof. Neem de zoetstof aspartaam (E951). De stof is goedgekeurd en veilig bevonden, maar er zijn ook wetenschappers die een verband tussen aspartaam en kanker tonen. Ook kan de stof duizeligheid, hoofdpijn en maagproblemen geven.
Bovendien suggereert onderzoek dat aspartaam en andere kunstmatige zoetstoffen nog steeds pieken in bloedglucose kunnen veroorzaken (zie ook #1 en #2) die bijdragen aan insulineresistentie, een kenmerk van diabetes type 2. En dat terwijl voedingsmiddelen met kunstmatige zoetstoffen worden aangeprezen als ‘diabetesvriendelijke’ dieetproducten.
Eet daarom zo natuurlijk mogelijk, zonder kant-en-klare en bewerkte voedingsmiddelen.
10. Kaliumbromaat
Kaliumbromaat (E924) is een verbinding die werd gebruikt in brood en broodproducten om deeg te versterken en houdbaarheid te verlengen. De stof werd in 1991 verboden in Nederland omdat het zelfs in kleine hoeveelheden gezondheidsklachten kon veroorzaken.
We vermelden hem als voorbeeld dat een goedgekeurd E-nummer achteraf toch schadelijk kan blijken. Er zijn nog veel meer van dit soort voorbeelden, die de betrouwbaarheid van E-nummers ondermijnen.
#11. Teflon
Na verloop van tijd laat Teflon los en komt het in de eten terecht. [Shutterstock/Sukij Pompetch]
In 2016 betaalde de chemische fabrikant DuPont een schikking van 5,1 miljoen dollar aan een werknemer die testiculaire kanker ontwikkelde. De man kon aannemelijk maken dat dit kwam omdat hij was blootgesteld aan een chemisch bestanddeel in Teflon; de coating die anti-aanbakpannen bekleedt.
Hoewel de American Cancer Society ontkent dat Teflon zelf is gekoppeld aan kanker, ondertekenden in 2015 meer dan 226 internationale wetenschappelijke professionals een verklaring die pleit voor de vermindering van chemicaliën die nodig zijn om Teflon te maken. Dit voor de volksgezondheid en het milieu.
Teflon is afkomstig van een synthetisch materiaal gemaakt van poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS’s). In de verklaring plaatsten professionals uit meer dan 40 landen voorlopig bewijs dat deze materialen tumoren veroorzaken in meerdere orgaansystemen, giftig zijn voor de lever en een laag geboortegewicht en -grootte veroorzaken.
Toch blijven PFAS’s de bodem van anti-aanbakpannen, afhaalcontainers en papieren wegwerpborden bekleden.
#12. Tabak
Van tabak is wereldwijd bekend dat het bijdraagt aan dodelijke ziektes. Ruim 8 miljoen mensen sterven jaarlijks aan de gevolgen van sigaretten. Tabak bevat meer dan 70 chemische verbindingen die schadelijk zijn voor mens en dier.
Hoewel de tabaksindustrie aan strenge regels moet voldoen, is de tabaksplant nog steeds legaal. Bovendien kan je op vrijwel iedere hoek van de straat sigaretten kopen.
Studies die de effecten van cannabisrook en tabaksrook vergelijken, hebben niet dezelfde kankerrisico’s gevonden. Toch is het roken van wat dan ook niet aan te bevelen. Tijdens het verbranden van een substantie komen altijd schadelijke stoffen vrij. Wil je op een gezonde manier (medicinale) cannabis consumeren? Kies dan voor een verdamper.
LEES OOK: THCV in wiet blijkt effectief hulpmiddel bij stoppen met roken
#13. Alcohol
Zoals veel medicinale wietgebruikers en liefhebbers al weten is het enorm veel gevaarlijker dan cannabis en toch volledig legaal. [Shutterstock/Michael Warwick]
In de VS werd de verkoop en productie van alcohol in 1920 verboden. De zogenaamde drooglegging. Doel was het uitbannen van alcoholmisbruik. Maar het gebruik van alcohol ligt zo diep verankerd in de westerse cultuur dat het verbod in 1933 werd opgeheven. Mensen gingen namelijk massaal illegaal alcohol stoken, wat tot nog meer problemen leidden.
Ach ja. Alcohol. Zoals veel medicinale wietgebruikers en liefhebbers al weten is het enorm veel gevaarlijker dan cannabis en toch volledig legaal. Een van de meest favoriete bedwelmende middelen.
Tegelijkertijd draagt alcohol jaarlijks bij aan 2,5 miljoen sterfgevallen wereldwijd. Bovendien zorgt (overmatig) alcoholgebruik voor gezondheidsklachten en zorgt het voor allerlei sociale problemen zoals geweld. Ook is alcohol enorm verslavend.
#14. Nitrieten en nitraten
Nitrieten en nitraten zijn conserveermiddelen die aan verwerkt vlees worden toegevoegd. Op het etiket tref je ze aan als kaliumnitriet (E249), natriumnitriet (E 250), natriumnitraat (E251) of kaliumnitraat, ook wel salpeter (E252).
Deze stoffen worden vaak gebruikt om de rode kleur te behouden en smaakstoffen toe te voegen aan gezout vlees, zoals salami, ham, spek, worst en hotdogs.
Hoewel nitrieten en nitraten overvloedig verwerkt worden, verbindt een groeiende verzameling studies ze aan een verhoogd risico op maag-, slokdarm-, schildklier- en hersenkankers. Zelfs de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) sprak hierover zijn zorgen uit. Toch zitten de stoffen nog steeds ongebreideld in vleesproducten.
Gek detail. Vleesproducten die geen nitrieten en nitraten bevatten, zijn duurder dan producten die dat wel bevatten. Dit betekent dat personen met een laag inkomen en gezinnen de meeste kans hebben om dit potentieel kankerverwekkende voedsel te consumeren.
Ondertussen ontdekt de wetenschap dat bepaalde bestanddelen in wiet bepaalde vormen van kanker juist kunnen doden.
#15. Glyfosaat (RoundUp)
Heb je dit in huis? Dan doe je er goed aan het weg te gooien. [Shutterstock/Pixavril]
De meest voorkomende bron van glyfosaat is RoundUp, een huishoudelijke onkruidverdelger van Monsanto die over de hele wereld wordt gebruikt. Het is enorm giftig. Er lopen momenteel duizenden rechtszaken in de VS tegen de producent, door mensen die zeggen dat ze kanker kregen door RoundUp.
Onlangs zijn meetbare hoeveelheden glyfosaat gevonden in ijsmonsters van Ben & Jerry uit vier verschillende landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk en Nederland. Ook werden de afgelopen jaren andere populaire merken, waaronder Quaker Oats en Cheerios, positief getest op glyfosaat.
Dat is niet het enige. Door RoundUp komt er steeds meer herbicide in ons ecosysteem. Grondwater raakt ermee besmet en zo verspreid de giftige en kankerverwekkende stof zich nog sneller.
#16. Parabenen
Parabenen zijn synthetische conserveermiddelen die vaak worden aangetroffen in cosmetica, deodorants, shampoos, huidverzorgingsproducten, voedingsmiddelen en dranken. Sommige onderzoeken suggereren dat maar liefst 90 procent van de verwerkte consumptiegoederen conserveermiddelen met parabenen bevatten.
De afgelopen jaren is er een groeiende bezorgdheid over de effecten van chronische en langdurige blootstelling aan parabenen. Van bijzonder belang zijn de effecten van parabenen op het hormonale en immuunsysteem.
In een klein onderzoek uit 2004 werden bijvoorbeeld meetbare niveaus van parabenen gevonden in 19 van de 20 gevallen van borstkanker.
Aangezien parabenen vermoedelijke kankerverwekkend zijn en ongewenste immunologische effecten kunnen veroorzaken, heeft de Europese Unie het gebruik van verschillende parabenen in consumptiegoederen al verboden. Maar nog lang niet allemaal.
#17. Ftalaten
Ftalaten zijn chemische stoffen die aan kunststoffen worden toegevoegd. Ze worden tevens gebruikt in schoonheidsproducten en nagellakken om consistentie en flexibiliteit te verbeteren. Ook is het een weekmaker in plastic.
Onderzoek suggereert dat ftalaten hormoonontregelaars zijn, wat betekent dat ze hormonale systemen in het lichaam onderbreken. Het effect van ftalaten op het endocriene systeem is een reden waarom wetenschappers denken dat het bijdraagt aan levensbedreigende ziekten zoals borstkanker.
Net als parabenen heeft de Europese Unie het gebruik van ftalaten reed beperkt, omdat nieuw bewijs suggereert dat het mogelijk kankerverwekkende stoffen bij de mens zijn. Toch zitten ze nog in enorm veel producten.
#18. Parfum
Bedrijven kunnen kiezen uit ongeveer 3.999 verschillende chemicaliën bij het creëren van parfums. En die hoeven ze niet te vermelden op het etiket. [Shutterstock/Robert Wei]
Weet jij wat er precies in je parfum zit? De term ‘parfum’ is synoniem voor een onbekende combinatie van veel verschillende chemische verbindingen, waaronder ftalaten. En een andere bekende irriterende stof zoals styreen.
Vroege studies hebben blootstelling aan styreen gekoppeld aan een verhoogd risico op leukemie en lymfoom. Er zijn nog meer studies nodig, dus vooralsnog is styreen nog niet als kankerverwekkend bestempeld.
Op dit moment zijn bedrijven niet verplicht om chemische ingrediënten te vermelden die worden gebruikt in parfums. Dit betekent dat consumenten die geparfumeerde zeep, lichaamsverzorging, parfum en cosmetische producten kopen, dagelijks in aanraking komen met kleine doses potentieel kankerverwekkende stoffen.
[Openingsfoto: Shutterstock/Nicoleta Ionescu]