De invloed van cannabisgebruik op je dromen

Iedereen die al wat langer en regelmatig cannabis gebruikt, weet wat er gebeurt als je daar een tijdje mee stopt. Dan veranderen je dromen namelijk, en ga je vooral veel méér dromen. Geen zware ontwenningsverschijnselen dus als je met cannabis stopt, maar wel interessant en goed om te weten over wiet.

Veel mensen die voor langere tijd (medicinaal of recreatief) wiet gebruiken, ervaren dat ze ’s nachts minder lijken te dromen. Wanneer iemand stopt met wiet, komen de dromen terug. Voor een korte periode zijn ze vaak ook veel levendiger, en soms zelfs lucide. Dit houdt in dat iemand zich tijdens het slapen bewust is van het feit dat hij of zij droomt. Dit hoeft overigens helemaal niet te gebeuren, maar het verschijnsel wordt dermate vaak gemeld, dat het de moeite waard is om er eens in te duiken.

Diverse onderzoeken leggen verder verbanden tussen cannabis en dromen, en er lijkt dan ook een duidelijke connectie te zijn.

Waarom dromen we?

Wat veroorzaakt dromen en waarom dromen we? Laten we daarmee beginnen. Dromen komen voor tijdens een specifieke slaapcyclus die bekend staat als REM. Deze afkorting staat voor ‘rapid eye movement’ ofwel snelle oogbeweging. Deze fase wordt namelijk gekenmerkt door snelle oogbewegingen en begint ongeveer 90 minuten nadat je inslaapt. De neurotransmitter acetylcholinee activeert de REM-slaap, evenals chemische activiteiten in de hersenstam. De tijdelijke afwezigheid van neurotransmitters als histamine, serotonine en norepinefrine zijn ook kenmerkend voor de REM-slaap.

Hoewel droombeelden kunnen worden toegeschreven aan deze neurale activiteit, proberen onderzoekers nog steeds precies vast te stellen waarom onze hersenen deze schijnbaar willekeurige interne beelden creëren. Sommigen geloven dat het gaat om het behoud van het geheugen. Anderen zeggen dat ze ontstaan door emotionele verwerking en nodig zijn voor probleemoplossing. Een enkeling vindt dromen zelfs ‘zinloos’.

Maar wat de reden van dromen ook is; we brengen ongeveer 20 procent van onze slaap door in de droomstaat. En stoffen in cannabis hebben invloed op de intensiteit, frequentie en duur van je dromen.

Wiet en de REM-rebound-theorie

Zoals we in het intro al schreven, ervaren mensen die langdurig wiet gebruiken en daarmee stoppen, veranderingen in hun droombeleving. Stel, een frequent cannabisgebruiker stopt voor een periode van drie weken met cannabis. Normaal gesproken heeft zo iemand maar weinig herinneringen aan zijn of haar dromen. Zodra je echter een paar dagen geen cannabis meer gebruikt, ontstaan juist zeer levendige dromen die na het ontwaken ook beter blijven hangen. Hoe kan dit?

In 2008 werd cannabisgebruik in verband gebracht met een verminderde REM-slaap. Logischerwijs zou dat betekenen dat onthouding van cannabis leidt tot een zogenaamde ‘REM-rebound’. Oftewel een plotselinge toename van de REM-slaap en dromen. Dit rebound-fenomeen werd waargenomen tijdens een slaaponderzoek in 1975. Later werd het opnieuw bevestigd tijdens een polysomnografische studie in 2008. Bij polysomnografische onderzoeken worden hersengolven, zuurstof in het bloed, hartslag, ademhaling en oog- en beenbewegingen tijdens de slaap gemonitord. 

Cannabis remt mogelijk de REM-slaap [Shutterstock/Julia Raketic]

Hoewel er meer onderzoek nodig is om de link tussen cannabis en onze REM-slaap écht te onderbouwen, lijkt de rebound-theorie te verklaren dat sommige mensen intenser dromen na het stoppen met cannabis.

Slapeloosheid, PTSS en nachtmerries

Hoewel REM-cycli geassocieerd zijn met het herstellen van ons brein en geheugenbehoud, is er één therapeutisch voordeel voor de onderdrukking van dromen tijdens cannabisgebruik: je hebt minder last van nachtmerries.

Nachtmerries zijn namelijk een veelvoorkomend symptoom bij posttraumatische stressstoornissen (PTSS) en andere angststoornissen. Ze kunnen een behoorlijke negatieve invloed hebben op het slaappatroon en de noodzakelijke nachtrust. Cannabis en haar droom-dempende effecten kunnen helpen.

In een recensie over de wietsoort Northern Lights schreef iemand: ‘Ik heb last van PTSS en kreeg van mijn arts het advies om deze soort te proberen. Ik had ineens geen last meer van mijn stoornis en sliep eindelijk voor het eerst in zes maanden zonder nachtmerries.’

En een Blackberry Kush-recensent zei verder: ‘Ik heb veel last van nachtmerries met flashbacks en deze wietsoort houdt ze ofwel weg, of zorgt ervoor dat ik ze niet kan herinneren als ik wakker word. Eindelijk slaap ik weer ongeveer 8 uur per nacht.’

Ongeacht of nachtmerries het probleem zijn; mensen die lijden aan slapeloosheid, ervaren een goede nachtrust wanneer zij cannabis gebruiken. Het is bekend dat wiet ervoor zorgt dat je sneller in slaap valt, een langere slaap bevordert en helpt bij het oplossen van slaap gerelateerde problemen met de ademhaling, zoals slaapapneu.

LEES OOK: Wietolie tegen slaapproblemen • cannabis om te slapen

Northern Lights. “Ik sliep eindelijk voor het eerst in zes maanden zonder nachtmerries.” [Foto: Sensi Seeds]

Negatieve gevolgen van REM-onderdrukking

Dan rijst er nog een andere belangrijke vraag: doen we ons lichaam schade aan door de REM-slaap regelmatig te onderdrukken? Ondanks de theorieën die bestaan over het belang van de REM-slaap bij het verwerken van informatie en emoties, lijkt een gebrek aan de REM-slaap weinig invloed te hebben. We merken er dus nauwelijks iets van als we wakker zijn. Studies met EEG-opnamen tonen zelfs aan dat een minimale REM-slaap geen duidelijke nadelige effecten opleverde bij de proefpersonen, tijdens het uitvoeren van hun dagelijkse bezigheden.

Dit is echter niet het geval als het gaat om de diepe slaapcycli. Hoewel het erop lijkt dat we prima kunnen overleven zonder REM, zijn andere slaapcycli noodzakelijk voor onze gezondheid. Van antidepressiva is bijvoorbeeld ook bekend dat het REM-slaap onderdrukt, maar het dagelijks gebruik van SSRI’s (serotonineheropnameremmers) veroorzaakt geen neerwaartse cognitieve vaardigheden bij deze gebruikersgroep.

Toch zijn er ook onderzoeken die beweren dat onze cognitieve vaardigheden niet volledig onaangetast blijven door structureel minder REM-slaap. Onderzoek heeft een verband gelegd tussen de REM-slaap en het opnemen van informatie. Ook heeft het invloed op onze behendigheid tijdens het aanleren van nieuwe vaardigheden. Een verminderde REM-slaap kan leiden tot een aantal cognitieve stoornissen, vooral bij jongere hersenen die nog in ontwikkeling zijn. Of dit ook voor cannabis geldt, is niet bekend.

Cannabis en slapen

Al met al melden mensen wereldwijd dat cannabis geweldige helende eigenschappen heeft voor hen die lijden aan slaapstoornissen. Het kan dus de moeite lonen om het te proberen. Breng je arts eventueel ook op de hoogte als je wiet medicinaal gebruikt om te slapen, en let goed op hoe het lichaam en geest beïnvloedt. Je zou bijvoorbeeld tijdelijk een slaapdagboek bij kunnen houden met de volgende informatie:

• Hoe ging het inslapen?
• Aantal uren slaap
• Droomintensiteit
• Algeheel welbevinden in de ochtend

Als je besluit om tijdelijk te stoppen met cannabis om bijvoorbeeld de REM-slaap in te halen, dan weet je nu ook wat je kunt verwachten en waar dat waarschijnlijk aan ligt. Wie weet krijg jij helemaal geen intensere dromen maar sluit de mogelijkheid niet uit en ben er op voorbereidt.

[Openingsfoto: colnihko, Shutterstock]