Hardnekkige onzin over cannabis ‘ontmanteld’
Jarenlang werd er een hoop onzin over wiet verkondigd, die de wetenschap inmiddels allang heeft achterhaald. Tijd om deze onzinverhalen over cannabis te ontmantelen.
Een bekende bijwerking van wiet is dat het vanaf een bepaalde dosis de ogen rood maakt. En dat is een positiever effect dan je misschien zou verwachten. Daarnaast zijn er nog verschillende manieren waarop cannabis de oculaire gezondheid ondersteunt. Je ontdekt ze hier.
Onderzoek suggereert dat wiet een impact kan hebben op ieder orgaan in het lichaam, inclusief de ogen. Dat komt omdat alle zoogdieren (en dus ook mensen) over een endocannabinoïden-systeem (ECS) beschikken. Dit is een belangrijk netwerk dat bijdraagt aan onze gezondheid.
Het ECS werkt met allerlei signaalstoffen en ontvangertjes die erop reageren. Het bijzondere is dat werkzame bestanddelen in wiet enorm veel lijken op de signaalstoffen van het ECS. Hierdoor kan wiet het ECS triggeren wat allerlei heilzame effecten teweegbrengt.
Er zijn tot nu toe twee soorten ontvangertjes ontdekt in het ECS: de CB1– en CB2-receptor. Het menselijk oog blijkt enorm veel CB1-receptoren te hebben.
LEES OOK: Ontdek hoe medicinale wiet werkt in jouw lichaam
Preklinische onderzoeken suggereren ook dat het ECS een cruciale rol speelt in onze visie. Onderzoek uit 2016, gepubliceerd in Neural Plasticity, concludeert dat manipulatie van cannabinoïdenreceptoren de manier beïnvloedt waarop elektroretinografische golven door het netvlies gaan.
Deze golven worden gemeten door een electroretinogram, dat de elektrische reactie van het oog op een lichtstimulus registreert. De onderzoekers ontdekten dat cannabinoïdenreceptoren de reactie van het oog op licht matigden.
De manieren waarop cannabis het gezichtsvermogen beïnvloedt, moet nader worden onderzocht. Maar dit vroege onderzoek biedt aanknopingspunten om cannabis te onderzoeken als een behandeling voor oogziekten.
We gaan verderop dieper in op een paar oogziekten. Laten we eerst eens kijken naar de invloed van wiet op onze ogen. Kort na het consumeren van wiet kan je het volgende ervaren:
Rode ogen zijn een veelzeggend weggevertje dat je wiet hebt geconsumeerd. Mensen die spanning rond het oog ervaren kunnen dit effect wel waarderen. Dat zit zo.
Cannabis verlaagt de bloeddruk. Dit zorgt dat haarvaten en bloedvaten verwijden, wat leidt tot rode ogen. Door het verbreden van haarvaten, stroomt er namelijk meer bloed in de ogen. Dit effect verlaagt ook de intraoculaire druk. En dat biedt ontspanning voor de ogen. Het effect kan gunstig zijn voor patiënten met pijnlijke oogaandoeningen zoals glaucoom, waar we verderop dieper op ingaan.
LEES OOK: Rode ogen door cannabisolie of ander wietgebruik
Het is niet ongewoon voor sommige mensen om een allergische reactie in de ogen te ervaren tijdens het roken van cannabis. Deze reactie wordt doorgaans veroorzaakt door een allergie voor rook, resterende schimmels of de cannabisplant zelf. Tekenen van allergie zijn jeuk, roodheid, ontsteking, tranen en droogheid.
In 2015 suggereerde onderzoek van het American College of Allergy, Astma en Immunology dat cannabisallergie vergelijkbaar is met hooikoorts, wat oogirritatie en een jeukende neus veroorzaakt voor mensen die worden blootgesteld aan rook, pollen of plantmateriaal.
LEES OOK: Dit zijn de mogelijke bijwerkingen van wiet
Uit laboratoriumonderzoek blijkt dus dat cannabinoïde-receptoren de ogen lijken te helpen om op licht te reageren. Aanvullend onderzoek uit 2016 suggereert dat cannabinoïden in wiet, zoals THC, deze receptoren triggeren. Men denkt dat het inschakelen van deze receptoren het vermogen om te zien bij weinig licht verbetert.
De afgelopen drie decennia hebben onderzoekers gespeculeerd over dit vermogen van cannabis om nachtzicht te verbeteren. In de jaren negentig merkte een farmacoloog op dat Jamaicaanse vissers die wiet consumeerden een “griezelig vermogen hadden om in het donker te zien”.
LEES MEER: Last van nachtblindheid? Cannabis helpt!
Een recente studie suggereert dat het endocannabinoïden-systeem bijdraagt aan visuele ontwikkeling in de hersenen. Uit deze studie van de Universiteit van Waterloo, de Universiteit van Auckland en de Brown University bleek dat baby’s die in de baarmoeder werden blootgesteld aan cannabis aanzienlijk hoger scoorden in visuele testen.
Dit is zeker geen aanmoediging om wiet te consumeren tijdens de zwangerschap. Maar deze bevindingen voeden wel het idee dat cannabinoïden en het ECS de ogen en hersenen helpen visuele informatie te verwerken.
Hoewel er nog veel valt te ontdekken over cannabis en ooggezondheid, suggereert een groeiend aantal studieresultaten dat wiet gunstig werkt bij een aantal oogziekten. We bekijken er drie.
De beruchte rode ogen door cannabis waar we het in het begin over hadden, zijn ook nuttig voor glaucoompatiënten. Glaucoom is een ziekte waarbij de oogbaldruk te hoog is. Hierdoor beschadigen oogzenuwen en verliezen patiënten langzaam zicht. Wereldwijd beschouwt men glaucoom als een van de belangrijkste oorzaken van blindheid.
Al in de jaren zeventig bestuderen onderzoekers de effecten van cannabis op glaucoom. In één experiment met 16 menselijke deelnemers verminderde het inhaleren van cannabis met succes de intraoculaire druk die de ziekte veroorzaakt. Patiënten voelden drie tot vier uur verlichting na een cannabisbehandeling. Patiënten met hoge bloeddruk en glaucoom ervoeren de langste en meest significante resultaten. Latere onderzoeken uit 1980 en 2000 bevestigen dit.
In 2014 suggereerde onderzoek dat cannabisgeneesmiddelen mogelijk degeneratieve blindheid kunnen vertragen. Specifiek voorkwamen werkzame bestanddelen in wiet het afsterven van fotoreceptoren bij mensen met retinitis pigmentosa.
De studie gebruikte knaagdieren. Ratten werden gedurende 90 dagen behandeld met een synthetische cannabinoïde. Nadat de drie maanden voorbij waren, controleerden wetenschappers de voortgang van hun blindheid. Toen bleek dat ze maar liefst 40 procent meer fotoreceptoren hadden dan niet-behandelde tegenhangers. Hoewel dit onderzoek niet op mensen plaatsvond, is dit sterk bewijs dat therapieën met cannabinoïden oculaire degeneratie en neurodegeneratieve blindheid kunnen vertragen.
Studies in andere gebieden toonden aan dat wiet krachtige neuroprotectieve antioxidanten bevat. Die kunnen een handje helpen bij allerlei verschillende leeftijdsgebonden aandoeningen, niet alleen slecht gezichtsvermogen.
Een preklinische studie uit 2006 wees uit dat cannabidiol (CBD), een van de bekendste en meest heilzame bestanddelen in wiet, de ogen van diabetici kan helpen beschermen.
Diabetische blindheid is een bijwerking van diabetes. Het veroorzaakt schade aan bloedvaten in het netvlies; het lichtgevoelige deel van ogen. Bij diabetische blindheid sterven zenuwcellen in het oog af, wat direct het gezichtsvermogen beïnvloedt.
MEER LEZEN: Blindheid door diabetes • kan wiet helpen?
Onderzoek naar de medicinale eigenschappen van wiet staat nog maar in de kinderschoenen. Decennialang was gedegen onderzoek door het wereldwijde verbod nauwelijks mogelijk. Nu het verbod afbrokkelt, nemen wetenschappelijke studies naar dit onderwerp enorm toe. En dat is maar goed ook, want er valt nog genoeg te ontdekken. Zoals over de relatie tussen wiet, het endocannabinoïde-systeem en onze ogen. De eerste signalen zijn in ieder geval hoopvol.