Cruciale kweekkennis over wietplanten en lichtschema’s

Of je cannabis nu buiten of binnen kweekt, met indica of sativa-dominante wietzaadjes begint: zonder enige basiskennis over lichtschema’s wordt het waarschijnlijk geen enorm succes. Door middel van het lichtschema bepaal je namelijk wanneer je wietplant gaat bloeien, en dat is zeker niet het enige dat je over lichtschema’s en wietplanten moet weten.

Licht is van het grootste belang voor planten, en helemaal voor wietplanten. Wietplanten die meer (krachtiger) licht krijgen zullen ook grotere toppen ontwikkelen. De hoeveelheid licht is dus belangrijk voor de oogst maar zonder het juiste dagelijkse ritme van lichte en donkere uren zal een wietplant überhaupt niet eens gaan bloeien. Afgezien van een autoflower dan, maar ook die kunnen meer opleveren als je wat meer weet over lichtschema’s.

Schakelklok vs. verduisteren

Een lichtschema is niets meer of minder dan het dagelijkse ritme van licht en donker. In de natuur bepaalt het draaien van onze planeet om haar eigen as, wanneer het dag of nacht wordt. Binnenkwekers doen dat met een tijdschakelaar. De schakelaar of schakelklok, zit aangesloten op de kweeklamp en schakelt de stroom op vaste tijden in en uit.
Buitenkwekers kunnen het dag en nachtritme van hun wietplanten ook beïnvloeden door ze dagelijks op hetzelfde moment in het donker te zetten. Het lichtschema aanpassen is buiten wel aanzienlijk meer werk dan binnen maar heeft voor buitenkwekers enorm veel invloed op de kwantiteit en de kwaliteit van hun oogst.

Korte dag plant

Waarom zijn lichtschema’s nou zo belangrijk voor wietplanten? Dat heeft alles te maken met het feit dat wietplanten zogenaamde korte dag planten zijn. Simpel gezegd betekent dat, dat wietplanten aan het einde van de zomer gaan bloeien, wanneer de dagen korter worden. Binnen is dat niet anders; een wietplant komt tot bloei wanneer de dagen korter, en de nachten langer worden.

Een wietplant heeft dagelijks minimaal 10 uur duisternis nodig om tot bloei te komen, maar de beste resultaten halen binnenkwekers met een 12 uur durende nacht en een 12 uur durende dag. Dit noemen zij dan ook het 12/12 lichtschema. Als je in kweken geïnteresseerd bent, heb je er vast wel eens van gehoord.

Duren de nachten korter dan 10 uur, dan blijven wietplanten in de zogenaamde vegetatieve fase, ofwel de groeifase. In de praktijk houden kwekers binnen vaak 18 uur licht, en 6 uur donker aan tijdens de groeifase, het zogenaamde 18/6 lichtschema.

In de natuur gaan wietplanten bloeien wanneer de dagen aan het eind van de zomer korter worden. Foto: Anatoli Styf, Shutterstock

Autoflowers

Alleen zogenaamde autoflower wietplanten zijn een uitzondering op de regel. Deze wietplanten zijn afstammelingen van wietplanten uit Oost-Europa en Rusland. Omdat de zomers daar uitzonderlijk kort duren, zijn ze geëvolueerd om onafhankelijk van de lengte van de dagen en nachten, vanzelf in bloei te gaan. Autoflowers zullen dus bij ieder lichtschema gaan bloeien, en produceren de meeste cannabis bij een van de groei lichtschema’s zoals 18/6, 20/4 of 24/0 die we hieronder bespreken.

De eigenschap van autoflowers om vanzelf (automatisch) in bloei te gaan, komt in Nederland met name buiten goed van pas. Doordat ze veel eerder bloeien, kan de buitenkweker met autoflowers profiteren van de mooiste maanden van het jaar (vanaf eind mei tot en met begin augustus) en heeft hij geen last van de schimmelproblemen die het najaar veroorzaakt.

18/6, 20/4 of toch 24/0?

Groeien doet een wietplant dus zolang ze dagelijks meer dan 14 uur licht krijgt en 10 uur of minder in het donker staat. Je kunt een wietplant (afgezien van autoflower wietplanten) op deze manier dan ook jarenlang in de groeifase houden, zonder dat ze ooit gaat bloeien. Moederplanten voor stekken worden op deze manier bijvoorbeeld in de groeifase gehouden. Alleen is 14/10 niet het beste maar het minimale lichtschema voor de groeifase. De meeste kwekers houden tijdens de groeifase een lichtschema aan van 18 uur licht en 6 uur donker, 18/6 dus. Een 20/4 lichtschema kan ook en zelfs een lichtschema zonder donkere periode is mogelijk; het zogenaamde 24/0 lichtschema.

Hoe langer de lichte periode, hoe meer fotosynthese (omzetting van licht en CO2 in suikers en zuurstof) er kan plaatsvinden en hoe sneller de wietplant groeit. Voor binnenkwekers geldt echter dat het extra stroomverbruik van een 20/4 of 24/0 lichtschema (t.o.v. het 18/6 lichtschema) meer kost dan de extra opbrengst in groeisnelheid, vandaar dat de meeste mensen tijdens de groeifase het 18/6 lichtschema aanhouden.

12/12, 11/13 of toch 10/14?

Wanneer het tijd wordt om een wietplant te laten bloeien (dat moment bepaal je als kweker zelf) doe je dat door het aantal lichte uren terug te brengen naar minder dan 14 en wietplanten minimaal 10 uur in het donker te zetten. Beter is echter het welbekende 12/12 lichtschema. Na het omschakelen van de tijdschakelaar naar 12/12 duurt het ongeveer 10 dagen voordat je de eerste bloeiharen ziet.

Belangrijk om te weten, is dat met name de donkere periode voor de wietplant van belang is om tot bloei te komen. Er moet dagelijks minimaal een ononderbroken periode van duisternis zijn van 10 uur of meer om tot bloei te kunnen komen. s’ Nachts maakt een wietplant namelijk haar bloei-hormonen aan, en bij 10 uur duren de nachten lang genoeg om voldoende van dit hormoon te produceren om tot bloei te komen.

Een 11/13 lichtschema of 10/14 of zelfs nóg langere nachten, zorgen ervoor dat wietplanten sneller afbloeien. Wie haast heeft en bijvoorbeeld nog snel voor de vakantie wil oogsten, kan gebruik maken van zo’n soort lichtschema, het gaat alleen wel ten kostte van de opbrengst. De meeste kwekers zijn het er wel over eens dat 12/12 het optimale lichtschema is voor de bloeifase.

Bloeien doet een wietplant wanneer de nachten minimaal 10 uur ononderbroken donker zijn. Foto: goobafish, Shutterstock

En 12/1 ..?

Wiet is door de illegale status kostbaar geworden, en stroom is ook niet gratis. Vandaar dat kwekers altijd zoeken naar alternatieve methodes en kweektechnieken om meer te kunnen oogsten. Eén van de manieren waarop ze dat proberen is door middel van alternatieve lichtschema’s en het 12/1 lichtschema is hier één van. De methode is controversieel, maar je kunt het proberen. Of het werkt, daar zijn de meningen echter over verdeeld. Het gaat als volgt.

Weet je nog dat we hebben uitgelegd dat er een ononderbroken donkere periode nodig is van minimaal 10 uur voor een wietplant om in de bloeifase te gaan? Wel, van dit principe maakt het 12/1 lichtregime gebruik. Tijdens de groeifase krijgt een wietplant met dit systeem niet 18 maar slechts 12 uur licht. Om ervoor te zorgen dat de wietplant desondanks toch in de groeifase blijft, worden de resterende 12 donkere uren met 1 uur licht onderbroken. De lichtregime is tijdens de groeifase bij dit systeem dan ook 12 uur licht, dan 5,5 uur donker, 1 uur licht en weer 5,5 uur donker. Op deze manier wordt er tijdens de groeifase 5 uur aan licht (energie) bespaard.

De bloeifase van het 12/1 lichtschema verloopt ook wat anders dan gewoonlijk. Je zet de planten in de bloei door over te schakelen naar een lichtregime van 11 uur licht en 13 uur donker (11/13). Geleidelijk moet je dan de lichtperiode korter maken, net zoals dat in de natuur gaat. De eerste twee weken houd je het 11/13 lichtschema aan, waarna je de lichtperiode elke twee weken met een half uur inkort. Dus twee weken 11-13, twee weken 10,5/13,5, twee weken 10/14, enzovoorts. De laatste twee weken eindig je dan met een lichtperiode van 9 uur (9 uur licht, 15 uur donker).

Voorstanders van dit systeem redeneren dat omdat cannabis een buitenplant is, je de natuur zo goed mogelijk zou moeten nabootsen. 18/6 en 12/12 lichtschema’s zouden volgens hun vooral energiemaatschappijen rijker maken. Het 12-1 systeem is, zo zeggen ze, een natuurlijker manier van binnen kweken en zou betere resultaten opleveren, én ook nog eens tot wel 50% aan energiekosten besparen.

[Shutterstock beelden: openingsfoto: Irina Fischer, schakelklok: vlabo – beeld groeiende wietplant: Jan Havlicek]