Het behandelen van bepaalde kwalen met CBD is een relatief nieuw fenomeen. Er is dan nog veel te ontdekken over de werking van de plantaardige stof op het lichaam en hoe deze eventueel reageert op andere medicijnen. Gelukkig hebben wij biochemicus Steven Cassini om hier zijn licht op te schijnen en voor ons duidelijk te maken hoe om te gaan met CBD bij gebruik van bepaalde medicatie.

Verwerking van geneesmiddelen

Voordat een geneesmiddel of natuurlijke stof uit het lichaam verdwijnt, moet het vaak eerst gemetaboliseerd worden. Het metabolisme van geneesmiddelen vindt plaats in twee fasen: in fase I, reactie, wordt het geneesmiddel polair (wateroplosbaar) gemaakt door oxidatie, reductie of hydrolyse. En in fase II wordt het geneesmiddel geconjugeerd, bijvoorbeeld door acetylering of methylering.

Hierdoor worden de wateroplosbaarheid en polariteit van het geneesmiddel verhoogd en kan het makkelijk via de nieren of de gal worden uitgescheiden. Metabolisme van geneesmiddelen vindt hoofdzakelijk plaats in de lever, maar ook andere organen zoals de huid, maag-darmsysteem, longen, hersenen en nieren kunnen erbij betrokken zijn.

Het cytochroom P450 systeem

Het cytochroom P450 enzymsysteem (ook wel afgekort als CYP, P450 of CYP450) is een verzameling van 57 enzymen. Daarvan zijn er 15 belangrijk bij de afbraak van verschillende (lichaamsvreemde) stoffen zoals medicijnen en toxinen, maar ook bij natuurlijke stoffen zoals THC en andere cannabinoïden. Deze enzymen zijn niet alleen belangrijk bij het metabolisme van geneesmiddelen, natuurlijke stoffen en andere lichaamsvreemde stoffen. Maar spelen ook een rol in fysiologische processen zoals de oxidatie van vetzuren.

Sommige natuurlijke stoffen kunnen de activiteit van een CYP-enzym remmen, waardoor de plasmaspiegels van geneesmiddelen – of andere natuurlijke stoffen die via dit enzym gemetaboliseerd worden – stijgen.

De snelheid waarmee bepaalde stoffen worden afgebroken verschilt per persoon. Daarom reageert ook ieder lichaam verschillend op cannabinoïde-medicijnen. [Foto: shutterstock/Abraksis]

De capaciteit van het P450 enzymsysteem verschilt per persoon. Dit leidt ertoe dat niet iedereen op een bepaalde dosis van een geneesmiddel of natuurlijke stof hetzelfde reageert. Het tempo waarin een geneesmiddel of natuurlijke stof uit het lichaam wordt uitgescheiden is immers bepalend voor de serumconcentratie die ontstaat in het lichaam, hetgeen weer van invloed kan zijn op het effect.

CBD kan afbraak medicijnen remmen

CBD kan de P450 enzymen die verantwoordelijk zijn voor de afbraak van bepaalde geneesmiddelen remmen. Door het remmen van deze enzymen wordt de medicatie minder goed afgebroken en kan de concentratie van het betreffende geneesmiddel in het bloed verhogen.

Dit kan onder gecontroleerde omstandigdheden een voordeel zijn, want je hebt dan minder nodig voor dezelfde werkzaamheid. Echter kan het onder niet-gecontroleerde omstandigdheden gevaarlijk zijn omdat het ervoor kan zorgen dat de concentratie van het geneesmiddel in het bloed te hoog wordt en daardoor de kans op ernstige bijwerkingen vergroot.

CBD versterkt óf verzwakt de werking van THC

CBD kan de werking van bepaalde geneesmiddelen dus versterken. Wanneer CBD alvorens THC wordt ingenomen versterkt CBD ook de werking van THC. De THC wordt door dezelfde groep P450 enzymen afgebroken en de CBD remt dus de afbraak van THC.

Het CBD-molecuul kan zowel het psychoactieve effect van THC versterken als verzwakken, afhankelijk van de volgorde en timing van inname. [Foto: shutterstock/molekuul_be]

Echter als CBD minimaal een uur ná inname van THC wordt ingenomen dan vermindert CBD de psychoactieve werking van THC, omdat de CBD dan een anti-psychotische werking heeft.

CBD en chemotherapie

De meeste cytostatica (chemo) worden ook door dezelfde groep P450 enzymen afgebroken. Aangezien de fatale en therapeutische dosering bij bepaalde cytostatica erg dicht bij elkaar ligt, is het niet verstandig om tijdens de chemotherapie hoge doseringen CBD in te nemen omdat de concentratie cytostatica in het bloed dan gevaarlijk hoog kan oplopen.

Myrceen

Het terpeen Myrceen is ook een sterke remmer van de groep P450 enzymen. Sommige recreatieve cannabis gebruikers consumeren voor het roken van cannabis een mango. In het fruit zit namelijk een relatief hoge concentratie Myrceen. Doordat Myrceen de P450 selectief remt zorgt het ervoor dat het de werking van THC versterkt.

CBD en geneesmiddelen

Naast de onderstaande lijst zijn er nog veel meer geneesmiddelen die door het P450 enzymsysteem worden afgebroken. Het is bij gebruik van dat soort geneesmiddelen dus altijd verstandig om de behandelend arts te vragen of het geneesmiddel dat je gebruikt wordt veranderd of afgebroken door de groep P450 enzymen.

Lijst met geneesmiddelen die interageren met CBD:

• Anti-epileptica
• Antidepressiva
• Bètablokkers
• Antipsychotica
• Benzodiazepines
• Statines
• Bloedverdunners
• Steroïden
• NSAID’s
• Antibiotica

Indien dit het geval is dan is het aan te raden om (vooral bij hoge doseringen) voorzichtig om te gaan met CBD supplementen en de dosering van het geneesmiddel – in samenspraak met de behandelend arts – eventueel gecontroleerd te verminderen.

[Openingsfoto: shutterstock/Roxana Gonzalez]