CBD, cannabinoïde met bijzondere kracht

Als je 15 jaar geleden een coffeeshop binnenstapte en naar het CBD- en THC-gehalte van de wietsoort vroeg, had men je van achter de toonbank waarschijnlijk vol onbegrip aangekeken. Dat is tegenwoordig wel anders, maar toch weten veel mensen nog niet precies wat cannabidiol (CBD) inhoudt en presteert, vandaar dit CBD Dossier.

Cannabinoïden

De drie cannabinoïden die tot begin deze eeuw het meest bestudeerd waren zijn: tetrahydracannabinoid (THC), cannabidiol (CBD) en cannabinol (CBN). In die tijd dacht men nog dat CBN als cannabinoïde volledig los stond van de andere twee. We weten nu dat CBN in feite een metaboliet van THC is, dat wordt omgezet in CBN naarmate het veroudert.

Uiteindelijk komen er meer dan 85 verschillende soorten cannabinoïden voor in cannabis, niet slechts drie. Simpel voorgesteld kon je de verhoudingen tussen de cannabinoïden in een taartdiagram tekenen. Als de THC-taartpunt groter was dan die van CBD en CBN samen, dan was het effect van de cannabis stimulerend, een high. Als de THC-taartpunt daarentegen de kleinste was, dan was het effect van de cannabis meer ontspannend en slaapverwekkend. Vrijwel iedereen snapte dit meteen.

THC

Omdat THC de component is die verantwoordelijk is voor zwevende, giechelen veroorzakende, energie gevende high, werd veel tijd, moeite en geld gestoken in het telen van soorten cannabiszaad met een maximumgehalte aan THC. Het succes van deze trend culmineerde – althans in Nederland – in het voorstel van bezorgde (en doorgaans slecht geïnformeerde) partijen om de verkoop van cannabis met meer dan 15% THC te verbieden in coffeeshops. Deze zoektocht naar THC-rijke soorten vond plaats tussen circa 1990 en 2010 en leverde soorten op als Silver Haze en Mother’s Finest. CBD en CBN werden echter door veel commerciële geledingen binnen de cannabisindustrie over het hoofd gezien of bewust vergeten, met uitzondering van de wetenschappelijke en medicinale gemeenschappen.

CBN en CBD

CBN wordt, als gezegd, gemaakt wanneer THC degradeert en de twee cannabinoïden komen dan ook in omgekeerde verhouding ten opzichte van elkaar voor. Dat verklaart ook waarom geoogste cannabistoppen die lange tijd worden bewaard (met name wanneer ze worden blootgesteld aan licht en lucht) een stoned-effect kunnen produceren ondanks het feit dat de plant over voornamelijk sativa-genen beschikt. CBN is mild psychoactief en heeft tot dusver geen effecten geproduceerd die verder gaan dan waartoe THC (zeer psychoactief) en CBD (dat het effect van THC tempert) reeds in staat zijn. CBD blijkt echter steeds over meer eigenschappen te beschikken die aanzienlijke invloed hebben op het gebied van medicinaal cannabisgebruik.

Het entourage-effect

Nu, in 2016, weten we, mede dankzij diepgravend onderzoek, veel meer over CBD. Uit die onderzoeken blijkt dat CBD, hoewel het wordt gezien als niet-psychoactief, een slaapverwekkend effect heeft en fungeert als een matiger voor het effect van THC. Uit experimenten waarbij THC zowel met als zonder CBD werd toegediend, blijkt dat THC op zichzelf eerder gevoelens van angst en zelfs morbiditeit veroorzaakt. Wanneer THC wordt gebruikt in combinatie met CBD – zoals moeder natuur het ook gewild heeft – wordt het stimulerende, euforische, giechelen veroorzakende effect dat de meesten van ons associëren met een goede sativa, sterker beleefd. Het is bijna onmogelijk om pure THC buiten het laboratorium te consumeren, omdat je er in alle natuurlijke vormen van cannabis alle andere cannabinoïden bij krijgt. Deze matigen het effect op zo’n manier dat de gebruiker de high sterker ervaart. Dit effect wordt het entourage-effect genoemd. Juist uit dit soort onderzoeken komt duidelijk naar voren dat medicatie die THC isoleert of is gemaakt van synthetische THC, zoals Marinol, niet alleen minder effectief is maar ook meer ongewenste bijwerkingen heeft dan de onbewerkte, natuurlijke plantaardige vorm. Omdat cannabis een enorm scala aan cannabinoïden bevat waar we op dit moment nog weinig van af weten en de balans ertussen uiterst gecompliceerd en subtiel is, is de wetenschap op dit moment nog niet in staat om dit na te bootsen en kiest de overgrote meerderheid van medicinale-cannabisgebruikers begrijpelijkerwijs voor de ongetemperde herbale variant.

CBD zonder THC – pijnstilling zonder high

Wanneer CBD wordt toegediend zonder THC blijven alle hierboven genoemde negatieve effecten die geïsoleerde THC heeft achterwege. Het lijkt erop dat CBD THC niet nodig heeft om een effectief behandelmiddel te kunnen zijn en het is een van de meest opwindende aspecten van zijn medisch potentieel dat het kan worden gebruikt als verlichting voor een hele reeks aandoeningen en ziekten zonder een psychoactief effect te veroorzaken. Men is inmiddels van mening dat het medisch potentieel van CBD groter is dan dat van zijn vermaardere neefje THC. Ondanks de beschuldigingen – niet altijd ongegrond – dat medicinale gebruikers ‘gewoon high willen worden’, zijn er talloze mensen voor wie ‘high worden’ een ongewenste en vaak zelfs onaangename bijwerking is van hun medicijn. Een ideale oplossing voor patiënten die alleen maar pijnstilling willen zonder psychoactieve ervaring, zou het ontwikkelen van soorten met een hoog CBD- en een laag THC-gehalte zijn.

Sta hier even een momentje bij stil. Cannabis is kennelijk dermate veilig dat een nieuwe soort gewoon aan patiënten kan worden toegediend voordat ze deze op muizen hebben getest. Zo veilig is cannabis dus

In Israël, waar men al meer dan een decennium kan profiteren van medicinale marihuana en dat een medisch programma heeft met meer dan 22.000 patiënten, bestaat al meer dan tien jaar een kweekprogramma dat beoogt nou juist dit type cannabis te ontwikkelen. Het Israëlische bedrijf Tikun Olam is erin geslaagd een soort te maken die minder dan 1% THC bevat en maar liefst 15,8% CBD. Dat laatste was nog nooit vertoond. De nieuwe soort leverde meteen al zeer positieve resultaten op omdat geregistreerde patiënten er al gebruik van konden maken voordat de klinische proeven zelfs maar begonnen waren.

Sta hier even een momentje bij stil. Cannabis is kennelijk dermate veilig dat een nieuwe soort gewoon aan patiënten kan worden toegediend voordat ze deze op muizen hebben getest. Zo veilig is cannabis dus.

Wat is er zo verbluffend aan CBD?

Behalve dat CBD de effecten van THC op verschillende manieren tempert, waaronder de alom bekende ervaring van verlies van het kortetermijngeheugen, is CBD in staat tot behoorlijk spectaculaire dingen. Ondanks de reputatie van ‘stoners’ dat ze teruggetrokken en asociaal zijn, heeft CBD anxiolytische (angstonderdrukkende) en antidepressieve eigenschappen, die onder meer kunnen helpen sociale angst te verminderen. CBD is ook een bewezen ontstekingsremmer, die lokaal de pijn verlicht zonder het gebied te verdoven. Op dit moment worden de neuroprotectieve eigenschappen van CBD onderzocht. In simpele bewoordingen zorgt neuroprotectie voor de bescherming van de kwetsbare structuren van het centrale zenuwstelsel en het brein tegen de schadelijke effecten van stress, ziekte en ander letsel. Dit is de eigenschap die wordt gebruikt voor de behandeling van het syndroom van Dravet, waarbij cannabis met een hoog percentage CBD het aantal aanvallen dat een patiënt dagelijks heeft enorm kan verminderen. En wat waarschijnlijk het meest verrassende van alles is, is dat het erop lijkt dat CBD de groei van kankercellen remt bij bepaalde soorten kanker..

Cannabis kan kanker niet genezen – nog niet

Dit laatste heeft al geleid tot de bewering dat cannabis kanker zou kunnen genezen. Hoewel het potentieel ongelofelijk interessant is, is het nog veel te vroeg om dit te kunnen beweren. Daarvoor ontbreken simpelweg de bewijzen. Wat we op dit moment wel kunnen zeggen is dat CBD in sommige gevallen in staat is om bepaalde soorten kanker te elimineren. Dr. Lester Grinspoon, een van de grootste autoriteiten op het gebied van medicinale cannabis en auteur van het baanbrekende boek ‘Marijuana Reconsidered’, zegt hierover het volgende:

Er bestaat weinig twijfel dat cannabis een niet-genezende rol kan spelen bij de behandeling van deze ziekte (of ziekten) omdat het middel vaak nuttig is voor kankerpatiënten die aan misselijkheid, eetproblemen, depressie, angst, pijn en slapeloosheid lijden. Niettemin bestaat er op dit moment geen bewijs dat cannabis ook maar één soort kanker kan genezen, ondanks het feit dat uit steeds meer dierproeven blijkt dat cannabis bij sommige vormen van kanker wellicht tumoren kan doen slinken en andere heilzame werkingen heeft. Ik denk dat er een dag komt dat marihuana of een cannabinoïde derivaat kankergenezende eigenschappen zal blijken te hebben. Tot die tijd moeten we echter uiterst terughoudend zijn met wat we deze patiënten beloven.

Een dikke vette joint opsteken – ook al is het de sterkste, meest CBD-rijke soort die je kunt vinden – gaat je leven niet redden, noch gaat het je een kankervrij leven garanderen. Maar het kan wel zeer doelmatig relaxed maken en pijnen in spieren doen verdwijnen, van menstruatiekramp tot MS. Bijna elke maand wordt er wel een nieuwe toepassing voor CBD ontdekt. De meest sensationele is wellicht het verbazingwekkende effect op lijders aan het syndroom van Dravet. Het is zeker dat de cannabinoïden-schatkist nog veel meer geheimen gaat prijsgeven naarmate meer onderzoek plaatsvindt…

Dit artikel is geschreven door Scarlet Palmer en verscheen eerder op het weblog van Sensi Seeds