De pijnstillende werking van cannabis helpt vele patiënten bij het stoppen met zwaardere en verslavende pijnstillers. Zelfs als mensen al aan zulke pijnstillers verslaafd zijn, komen ze er door wiet gemakkelijker vanaf, en dat blijkt ook het geval bij alcoholverslaafden. Met name CBD is daarin erg effectief, en kan zelfs lever- en hersenschade door alcoholmisbruik beperken.
Een groep Franse en Belgische wetenschappers onderzochten in 2019 de effecten van CBD op mensen met een alcoholprobleem. Het bleek daarbij dat CBD in staat is om de drang naar drank te verminderen. De onderzoekers concluderen bovendien dat cannabidiol een ‘eigenzinnige bescherming kan bieden aan de lever en de hersenen, waardoor de ontwikkeling en de impact van alcoholgerelateerde leveraandoeningen en hersenletsels vermindert’.
Minder drang naar alcohol
Het onderzoek, dat in het tijdschrift Frontiers in Pharmacology verscheen, geeft een uitgebreide kijk op bestaande data over de effectiviteit van CBD op alcoholgerelateerde aandoeningen. De onderzoekers bekeken 26 studies die tussen 1974 en halverwege 2018 zijn gepubliceerd. Deze onderzoeken hadden betrekking op de effecten van CBD op dieren die ethanol (consumptiealcohol) kregen toegediend.
De Fransen en Belgen vonden meerdere studies die aantoonden dat CBD het alcoholgebruik verminderde. In één onderzoek ontdekten de onderzoekers dat muizen die CBD kregen, minder gemotiveerd waren om op een hefboom te drukken die hen toegang gaf tot een oplossing met acht procent alcohol.
Andere studies die werden bekeken, toonden aan dat muizen die regelmatig een dosis CBD kregen, minder snel terugvielen nadat ze waren gestopt. Zelfs tijdens stressvolle situaties.
‘Vanwege de impact op verschillende aspecten van een alcoholprobleem (waaronder alcoholinname, motivatie om te stoppen, terugval, angst en impulsiviteit), kan CBD een belangrijke invloed hebben op het drinkgedrag bij mensen met een alcoholprobleem.’ De onderzoekers voegen daar wel aan toe dat het, voor een beter beeld, nuttig zou zijn om data te hebben over CBD bij excessief en langdurig alcoholmisbruik. Bovendien roepen ze op tot een groot klinisch onderzoek om nieuwe middelen te testen die de schade van excessief alcoholgebruik reduceren.
Herstel van lever- en hersenschade
De onderzoekers vonden ook bewijs dat CBD aan alcohol gerelateerde leverontsteking kan verminderen. In één studie vonden ze een experiment dat aantoonde dat de levers van muizen die alcohol en CBD kregen, minder waren beschadigd. Dit ten opzichte van muizen die alleen alcohol kregen, zonder CBD.
‘CBD lijkt waardevolle therapeutische eigenschappen te hebben voor door ethanol veroorzaakte leverschade, via meerdere mechanismen. Hieronder valt vermindering van oxidatieve stress, ontstekingscontrole en de dood van bepaalde cellen die verantwoordelijk zijn voor grote hoeveelheden littekenweefsel’, aldus de auteurs.
CBD wordt vooral als olie gebruikt, maar het is ook verkrijgbaar als thee, in capsules en zalf. [Shutterstock/Oxik]
Tenslotte kan CBD volgens de meta-analyse ook extra bescherming bieden aan specifieke gebieden in de hersenen, die gevoelig zijn voor alcoholgerelateerde schade. In een andere studie werd vastgesteld dat de hersenen van ratten die veel alcohol kregen, ‘significant’ minder hersencellen verloren in de hippocampus en de entorhinale cortex. Bij deze ratten fungeerde CBD als een ‘neuroprotectieve antioxidant’. In een experiment bleek CBD na acuut leverfalen ook neurologische en cognitieve functies te herstellen.
De rol van CB2-receptoren
De auteurs van deze review vonden ook de rode draad die de voordelen van CBD bij problematisch alcoholgebruik volgens hen verklaart. Zij schrijven het vooral toe aan de complexe manier waarop cannabinoïden samenwerken met CB2-receptoren. Dit zijn receptoren die zich door het hele lichaam bevinden en waar cannabis invloed op uitoefent.
Op dit moment zijn beschikbare geneesmiddelen om mensen met een alcoholprobleem te helpen onvoldoende effectief. Ondertussen is alcoholmisbruik wereldwijd een serieus probleem en staat de wereld te springen om nieuwe therapeutische vooruitzichten. Bovendien is er nog nooit een geneesmiddel verschenen dat aan alcohol gerelateerde schade – noch aan de hersenen, noch aan de lever – herstelt.
Bovendien, zo concluderen de auteurs, ‘zou CBD nog veel meer positieve effecten kunnen hebben bij personen met een alcoholprobleem, waaronder anti-epileptische en cardioprotectieve effecten, plus een pijnstillende werking’.
Klinische studies op mensen in plaats van muizen zijn wel van cruciaal belang om de vele vooruitzichten van CBD bij alcoholmisbruik en aanverwante aandoeningen te onderzoeken.
[Openingsfoto: Shutterstock/Michael Warwick]