Basiskennis over mediwiet • Is medicinale cannabis verslavend?

Van veel conventionele medicijnen is over het algemeen wel bekend of zij verslavend werken. Maar hoe zit dat met mediwiet? Is medicinale cannabis verslavend? Deze vraag houdt patiënten bezig. Hier vind je een genuanceerd antwoord op deze lastige, maar belangrijke kwestie.

De aloude vraag over cannabisgebruik

Bij medicijnen die verslavend zijn, hebben patiënten er steeds meer van nodig om hetzelfde effect te bereiken. Bovendien is afbouwen niet altijd even makkelijk. Is medicinale cannabis verslavend? Een vraag die onderzoekers, professionals in de gezondheidszorg, patiënten en uiteraard sceptici al decennia lang stellen over cannabis en alle actieve ingrediënten.

De wetenschap met betrekking tot verslaving evolueert snel. Het vergroot kennis over verslavingen versus de gebruikelijke afhankelijkheden. De snelle ontwikkeling van producten zoals wietolie die CBD en/of THC bevatten, maakt dat deze vraag ook betrekking heeft op mediwiet. Een vraag waar helaas geen eenvoudig ja- of nee-antwoord op is.

Dat is gedeeltelijk te wijten aan het feit dat cannabisolie een groot aantal actieve ingrediënten bevat, namelijk cannabinoïden en terpenen. Vaak gaat het om THC en CBD, maar er zijn nog vele andere geneeskrachtige bestanddelen in de wietplant waar nog maar weinig over bekend is. Daarom beperken we ons hier tot THC en CBD.

CBD is niet verslavend. Bij THC lopen de meningen uiteen, maar is het risico op afhankelijkheid sowieso klein. [Shutterstock/Infinity Time]

Het verslavingspotentieel van CBD en THC

Eerst CBD. In een recent artikel, gepubliceerd door onze Canadese collega’s van TheGrowthOp, werd een relevante vraag behandeld: is het mogelijk om verslaafd te raken aan CBD? Zij schrijven dat de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) meldt dat CBD, het niet-psychoactieve bestanddeel in cannabis, niet fysiek verslavend is. Dit is onderzocht door een groep CBD te geven en de resultaten te vergelijken met een palcebo-groep. Hieruit concludeerden de onderzoekers het volgende:

“Hoewel het aantal onderzoeken beperkt is, wijzen de gegevens uit een goed gecontroleerd menselijk experimenteel onderzoek erop dat CBD geen misbruikpotentieel heeft.”

Bij THC, het psychoactieve component in cannabis en een veelgebruikt ingrediënt in medicinale cannabisproducten, kan het een ander verhaal zijn. Kan, dus het hoeft niet. Er zijn namelijk onderzoeken en experts die zeggen dat wiet verslavend is en er ontwenningsverschijnselen kunnen ontstaan bij sommige zware gebruikers. Maar dat hoeft niet. De manier van gebruik heeft overigens geen invloed.

Een door de Canadese Public Health Association (CPHA) opgesteld bewijsmemorandum stelt het volgende: “Cannabis is verslavend, hoewel lang niet iedereen die het gebruikt een verslaving ontwikkelt.”

De verklaring is wazig. Voor zover het betrekking heeft op wietolie, heeft de wijze van consumptie minder te maken met het verslavingspotentieel, dan de gebruikte hoeveelheid. Dus terwijl het gebruik van cannabisolie met THC het potentieel heeft om voor sommige gebruikers verslavend te werken, zal het voor anderen slechts een gewoonte worden. Wietolie met alleen CBD is dus bewezen niet verslavend.

Het belang van de psychologische en fysieke werking

Iemand die een heldere kijk heeft op de mogelijk verslavende werking van mediwiet, is Susan Marks. In Californië beter bekend als Nurse Susan. Zij is een geregistreerd cannabisverpleegkundige en lid van de American Cannabis Nurses Association.

“Zware cannabisgebruikers kunnen psychologisch afhankelijk worden van cannabis. Fysiek zal er geen verslaving ontstaan. Mensen die bijvoorbeeld verslaafd zijn aan opiaten, hebben een sterke fysieke afhankelijkheid en kunnen zonder medicijnen letterlijk ziek worden (soms zelfs levensbedreigend).

“Cannabisgebruikers die gedurende lange tijd hoge doseringen cannabis hebben gebruikt kunnen, wanneer zij stoppen, last krijgen van hoofdpijn, prikkelbaarheid en gedurende een week of twee moeite hebben om te slapen. Deze symptomen treden enkel op wanneer ze acuut stoppen met het gebruik van mediwiet.”

De toelichting van Marks is er een die veel mensen delen. Zij ervaren stoppen met wiet als het doorbreken van een patroon dat vergelijkbaar is met het laten staan van je gebruikelijke bak koffie in de ochtend.

Het is overigens zeer onwaarschijnlijk dat medicinale gebruikers met regelmaat het high-effecten bemerken, die recreanten gewoonlijk nastreven. Integendeel; bij medisch gebruik is het de kunst om precies genoeg mediwiet te nemen om de symptomen van een ziekte te verlichten met de laagst mogelijke dosis. De kans op afhankelijkheid en ontwenning is hierdoor dus eigenlijk nihil.

Of je verslaafd raakt aan (medicinale) wiet is ook een persoonlijke kwestie. [Shutterstock/Nick Starichenko]

Belang van persoonlijke omstandigheden

Zoals we in het begin van dit artikel lazen, verschilt verslavingsgevoeligheid voor THC ook per persoon. Er zijn mensen die een groter risico lopen om een THC-afhankelijkheid te ontwikkelen. Een voorgeschiedenis van verslaving of drugsmisbruik maakt bijvoorbeeld dat iemand een hoger risico loopt om afhankelijk te worden van welke stof dan ook.

Bij elke gezondheidsbeslissing moeten de risico’s en voordelen tegen elkaar worden afgewogen. Ben je absoluut niet verslavingsgevoelig, dan zal het risico afhankelijk te worden van wiet of medicinale cannabis heel laag zijn. Ben je wel verslavingsgevoelig en krijg je een heftige ziekte die je lichaam beschadigt? Dan wegen de voordelen van cannabis op tegen de eventuele risico’s.

Conclusie

Dus is mediwiet – in welke vorm dan ook – voor medicinale doeleinden verslavend? Hoewel wetenschappelijke kennis toeneemt, blijft de conclusie vooralsnog hetzelfde: er is geen eenduidig antwoord. De risico’s zijn klein, maar hangen ook helemaal af van de persoon, de hoeveelheid, frequentie en reden van gebruik.

[Openingsfoto: Shutterstock/craftswoman]