Auto-immuunziektes behandelen met medicinale wiet

De wetenschap maakt grote ontwikkelingen door; hoe ons lichaam in elkaar zit wordt steeds beter begrepen. Het is echter nog steeds een hele uitdaging om de oorzaak van auto-immuunziekten te achterhalen. Desondanks ontdekken we wel steeds meer over cannabis als behandeling bij auto-immuunziekten. 

Er bestaan meer dan tachtig officieel bevestigde auto-immuunziekten. Deze tasten ieder op hun beurt verschillende delen van het lichaam aan. Naast die tachtig ziektes bestaan er nog meer aandoeningen die auto-immuun gerelateerd kunnen zijn. Medicinale wiet kan een grote rol spelen bij de strijd tegen deze ziektebeelden en hun symptomen.

Auto-immuunziektes?

Bij een auto-immuunziekten valt het lichaam zichzelf aan. Het immuunsysteem wordt geactiveerd en ziet de gezonde weefsels van het lichaam als indringers. Ons immuunsysteem produceert cellen die op hun beurt weer antilichamen produceren tegen zogenaamde indringers:

• Bètacellen produceren antilichamen die proberen infecties te voorkomen door bacteriën en virussen af te weren.
• T-cellen zijn verantwoordelijk voor T-cel gemedieerde immuniteit. Ze vallen vreemde indringers in het lichaam aan. Tijdens de auto-immuunreactie ondernemen T-cellen actie alsof de lichaamseigen cellen vreemd zijn. Op deze wijze proberen ze het lichaam terug in balans te brengen. Deze zelfaanval is de kern van het probleem bij iedere auto-immuunziekte.

Waar de auto-immuunaanval plaatsvindt, wordt bepaald door de aandoening. Wanneer er auto-immuniteit in gewrichten zit, kan dit zich ontwikkelen tot reumatoïde artritis. Als moleculaire nabootsing in de schildklier optreedt, kan dit leiden tot de ziekte van Hashimoto. Bij huidaandoeningen zoals psoriasis is de huidlaag het doelwit.

Auto-immuunziekten kunnen overigens meer dan één lichaamsdeel tegelijkertijd aanvallen. Zo kan lupus zich manifesteren in de huid, het spijsverteringsstelsel, gewrichten en de hersenen.

Lupus is een auto-immuunziekte die uitslag veroorzaakt op de huid. [Shutterstock/korn ratchaneekorn]

Oorzaken van auto-immuunziektes

De reden waarom het lichaam zichzelf aanvalt is relatief onbekend. De algemene aanname is dat mensen met auto-immuniteit een genetische aanleg hebben. Een bepaalde gebeurtenis zoals een infectie, parasiet, lekkend darmsyndroom of een traumatische ervaring triggert dan de auto-immuunreactie.

Het kan ook sluimerend aanwezig zijn, wat resulteert in aandoeningen die niet goed te diagnostiseren zijn. Auto-immuniteit kan jarenlang verborgen aanwezig zijn, wat op den duur leidt tot onder andere spijsverteringsklachten en verschillende bijbehorende problemen. Auto-immuunziekten worden vaak verkeerd gediagnosticeerd, omdat de symptomen het beeld kunnen schetsen dat er sprake is van een andere aandoening.

De reguliere geneeskunde is van mening dat het immuunsysteem niet kan worden gecontroleerd. En als de auto-immuunreactie eenmaal is geactiveerd, het onmogelijk is het lichaam terug te laten keren naar de gezonde toestand.

Veel alternatieve professionals zijn echter van mening dat auto-immuunziekten wel omkeerbaar zijn, of minstens grotendeels opgelost kunnen worden. In typische behandelingsprotocollen krijgen patiënten geen informatie over het veranderen van het voedingspatroon. Laat staan over het gebruik van mediwiet. Ze krijgen over het algemeen te horen dat een farmaceutisch medicijn het enige is wat helpt.

Conventionele behandelingen

Momenteel zijn medicijnen tegen auto-immuunziekten gericht op het compleet uitschakelen van het immuunsysteem. De zogenoemde immunosuppressiva zijn synthetisch gevormde antilichamen die auto-immuunantilichamen aanvallen.

Immunosuppressiva kunnen veel bijwerkingen veroorzaken. Deze medicijnen maken iemand bovendien vatbaarder voor infecties en ze kunnen leiden tot de ontwikkeling van kanker. Volgens Dr. Bonni Goldstein, een cannabisvriendelijke arts in Zuid-Californië, stoppen veel patiënten de behandeling met immunosuppressieve vanwege ernstige bijwerkingen. Haar ervaring is dat  patiënten zoeken naar holistische behandelingsopties.

Steroïden worden vaak voorgeschreven bij auto-immuniteit, om ontstekingen te verminderen en het immuunsysteem te onderdrukken. Ze zijn bedoeld om op korte termijn resultaat te boeken. Julie Holland, een pro-cannabis psychiater in New York, zegt dat het doel niet zou moeten zijn om te onderdrukken:

“Met steroïden veeg je als het ware het vuil onder het tapijt. Je komt helemaal niet bij de oorzaak. Het is alsof je een alarm dempt, maar dat alarm gaat af met een reden. Steroïden kunnen de bloedtoevoer naar verschillende delen van het lichaam verminderen en vetafzettingen in het gezicht of andere gebieden veroorzaken. Als iemand auto-immuniteit en chronische pijn heeft, helpen steroïden meestal niet om de oorzaak van het probleem aan te pakken.”

Over het algemeen is immunosuppressieve therapie ongelooflijk duur en niet altijd effectief. Het doel moet zijn om het immuunsysteem te moduleren en weer in balans te brengen, niet om het volledig uit te schakelen.

De werkzame bestanddelen in wiet kunnen bij veel auto-immuunziektes uitkomst bieden. [Shutterstock/Soru Epotok]

Cannabis als alternatief

De holistische benadering over het behandelen van auto-immuunziekten is gericht op het verminderen van ontstekingen, het herstellen van het spijsverteringskanaal en het reguleren van het immuunsysteem. Dit omvat het wegwerken van stressoren en gevoeligheden op een breed spectrum, inclusief milieu, voedsel, chemicaliën, enzovoorts.

Het beheersen van auto-immuunziekten vereist veranderingen in de voeding en levensstijl, waarvan meermaals door patiënten is gemeld dat dit helpt aandoeningen en de bijbehorende symptomen te verminderen.

Iemand met een auto-immuunziekte kan cannabinoïden therapieën overwegen. Cannabinoïden zijn de werkzame stoffen in wiet. Ze hebben het vermogen om ontstekingen te verminderen, het immuunsysteem te moduleren en het lichaam weer in balans te brengen.

Immuunsysteem modulatie

Het immuunsysteem is ingewikkeld en meer onderzoek is nodig om de werking te begrijpen. Kruiden en voedingsmiddelen die in staat zijn om het immuunsysteem te (her)moduleren, zijn ideaal voor iemand die te maken heeft met een auto-immuunziekte. Cannabis therapie en veranderingen in het dieet zijn bovendien veilig, goedkoper en waarschijnlijk effectiever bij het bestrijden van auto-immuunziekten dan farmaceutische medicijnen.

Van cannabis en andere adaptogene kruiden is bekend dat ze immuunmodulerend zijn. Ze fungeren als een regulerend hulpmiddel; ze kunnen een over- of onderreagerend immuunsysteem weer in balans brengen. 

Het verschil tussen “immuunmodulerend” en “immuunversterkend” is lastig te begrijpen. Over het algemeen wordt aangenomen dat iemand met auto-immuniteit niets wil gebruiken dat het immuunsysteem stimuleert, maar dit is een punt van discussie onder wetenschappers en patiënten.

Volgens Kevin Spelman, lid van de faculteit Botanische Geneeskunde van de National University of Natural Medicine, heeft een kruidengeneesmiddel een tweefasig effect:

“Immunomodulerende kruiden hebben een zeer gunstige uitwerking als het gaat om auto-immuunziekten behandelen. Als iemands immuunrespons overdreven actief is, zou er een vermindering in activiteit plaats kunnen vinden. Als iemands immuunrespons deficiënt is, zou er een toename van immuunactiviteit zijn.” 

Spelman legde uit dat de therapeutische respons van een patiënt afhankelijk is van het individuele moleculaire systeem binnen het lichaam.

Cannabis is een unieke tweefasige behandelmethode die het immuunsysteem in tal van opzichten weer in balans kan brengen. Op basis van huidig onderzoek kunnen cannabis therapieën op drie basale manieren voordelen bieden voor auto-immuunziekten:

1. Modulatie van het immuunsysteem
2. Vermindering van algemene ontstekingen
3. Ondersteuning van het spijsverteringsstelsel

Cannabis geneesmiddelen kunnen ook symptomen behandelen van specifieke auto-immuunziekten zoals ALS, reumatoïde artritis, colitis ulcerosa en Crohn, fibromyalgie, de ziekte van Huntington en multiple sclerose. Mediwiet kan chronische pijn, ontstekingen en spasmen verminderen die voorkomen bij deze aandoeningen.

Medicinale wiet kan je op verschillende manieren innemen. Een veelgebruikte methode is middels wietolie. [Shutterstock/Tinnakorn jorruang]

Zo werkt wiet tegen auto-immuunziektes

Onderzoek heeft aangetoond dat CB2-receptoren veel complexe routes binnen het immuunsysteem reguleren. Deze receptoren maken onderdeel uit van een netwerk in ons lichaam: het endocannabinoïde systeem. Dit systeem reageert ook goed op de werkzame bestanddelen in wiet.

Preklinische studies tonen aan dat het activeren van CB2-receptoren de immuunrespons kan onderdrukken, wat gunstig kan zijn voor mensen die hieraan lijden. CB2 kan ook de productie van ontstekingen veroorzakende cytokines remmen en de productie van ontstekingsremmende cytokines verbeteren, wat zorgt voor evenwicht.

Er is enig preklinisch onderzoek gedaan dat zich richtte op de rol van bepaalde cannabinoïden bij auto-immuunziektes. Van cannabidiol (CBD) is hierdoor bekend dat het ’t immuunsysteem moduleert in plaats van het te onderdrukken.

Cannabidiol vertraagt ook de productie van T-cellen en onderdrukt het geheugen van het immuunsysteem. Dit betekent dat CBD de kans op toekomstige auto-immuunaanvallen zou kunnen verminderen. Van CBD is bovendien bekend dat het de activiteit van genen verhoogt die omgaan met oxidatieve stress, wat celschade door auto-immuunaanvallen kan verminderen. 

Wat THC betreft; deze cannabinoïde is alleen bij zeer hoge dosering immunosuppressief. In lage doses kan het nuttig zijn als pijnstiller en ontstekingsremmer. Het vermogen van THC om CB2-receptoren te activeren kan de werking van de T-cel verlagen en de schadelijke effecten van immuuncellen verminderen.

De rol van cannabis terpenen bij auto-immuniteit verdient ook nader onderzoek. Van het terpeen beta-caryophyllene – dat voorkomt in bepaalde soorten cannabis en in zwarte peper – is bekend dat het ontstekingen vermindert door zijn vermogen om de CB2-receptor te stimuleren. Myrceen, een ander terpeen, heeft ook ontstekingsremmende eigenschappen.

Op basis van preklinisch bewijs kunnen cannabinoïden helpen bij:

• Het systeem terug in balans brengen
• Het beschermen tegen schade door autoimmuun-aanvallen in het lichaam
• Overactieve T-celproductie vertragen
• Voorkomen dat het immuunsysteem wordt geactiveerd

De afname van ontstekingen

Ontstekingen gaan gepaard met veel ziekten en auto-immuniteit is daarbij geen uitzondering. Er is uitgebreid onderzoek gedaan naar de ontstekingsremmende eigenschappen van THC, CBD en andere cannabis componenten. Als de ontstekingsreactie wordt gereguleerd, is er minder kans op een auto-immuunaanval. Meer onderzoek is nodig om de specifieke rol van cannabinoïden bij auto-immuunziekten te onderzoeken.

LEES OOK: Onderzoekers ontdekken hoe wiet ontstekingsremmend werkt

Cannabinoïden therapie kan mensen met auto-immuunziekten dus helpen door ontstekingen te verminderen. Deze behandeling kent weinig tot geen bijwerkingen. Uit preklinisch bewijs is gebleken dat cannabinoïden auto-immuun ontstekingsreacties kunnen verminderen. In een diermodel van Multiple Sclerose verminderde CBD de gentranscriptie die een ontsteking bevordert.

Ondanks een schaarste aan specifieke klinische studies, hebben al veel patiënten met auto-immuunziekten hun situatie verbetert door cannabis geneesmiddelen te gebruiken. Dr. Bonni Goldstein heeft een aantal patiënten met lupus en reumatoïde artritis reguliere medicijnen zien weigeren en zag hoe zij hun symptomen onder controle houden met cannabis, veranderingen in het dieet, lichaamsbeweging en stressvermindering.

Goldstein gaf het voorbeeld van een jonge patiënt met spondylitis ankylopoetica, een aandoening van de gewrichten in de rug en het bekken. Goldstein meldde dat na twee maanden cannabisgebruik de patiënt met drie van de conventionele geneesmiddelen stopte en een significante verbetering van haar pijnklachten ervoer. Zij was weer in staat was om aan haar leven normaal te leven. Dr. Goldstein moedigt patiënten aan om verschillende CBD / THC-verhoudingen te proberen en te experimenteren met ruwe cannabinoïden zoals THCA en CBDA.

Er is nog veel onderzoek nodig om auto-immuunziektes en de rol van wiet hierop volledig te begrijpen [Shutterstock/HQuality]

Hoewel auto-immuniteit een complexe en uitdagende situatie veroorzaakt die diepgaander onderzoek behoeft, zijn er holistische benaderingen die je kan toepassen om de symptomen dragelijker te maken.

Het omgaan met een auto-immuunziekte kan belastend zijn, maar het kan ook een gelegenheid zijn om weer in contact te komen met je lichaam. Probeer het op de best mogelijke manier te benaderen en behandelen. Natuurlijke middelen kunnen je hierbij meer bieden dan je zou denken.

[Openingsfoto: Shutterstock/kentoh]