Advies van arts: het gebruik van wiet tijdens chemotherapie

Steeds meer patiënten ontdekken de voordelen van wiet tegen de bijwerkingen van chemotherapie. Cannabis bevordert slaap en rust, remt pijn en misselijkheid en wakkert de eetlust weer aan. Hierdoor herstelt het lichaam sneller en neemt de overlevingskans toe. Maar wat is de interactie van wiet en chemo in het lichaam? Deze arts legt uit hoe het zit.

Volgens een onderzoek uit 2018 onder Canadese kankerpatiënten gebruikt één op de acht patiënten wiet tegen de symptomen van kanker en de bijwerkingen van chemotherapie. Helaas zorgt het gebrek aan kennis over wiet onder artsen, en de wettelijke status van cannabis in veel landen, voor terughoudendheid. Hierdoor gebruiken kankerpatiënten vaak cannabis zonder hun oncoloog te informeren.

In de eerdergenoemde studie was slechts 15 procent van de patiënten het eens met de stelling dat ‘cannabis invloed heeft op andere medicijnen’. “Een gevaarlijke misvatting”, zegt drs. en arts Joseph Rosado, tevens auteur van ‘Hope and Healing: the Case for Cannabis’.

Rosado behandelde zo’n 400 kankerpatiënten met op wiet gebaseerde medicijnen. Het is dus niet zo dat de combinatie uit den boze is. In tegendeel. Maar de arts benadrukt dat cannabis wel degelijk een interactie aangaat met ieder ander medicijn dat via de lever wordt verwerkt. Inclusief alle vormen van chemotherapie. 

LEES OOK: De mediwiet-bijsluiter • CBD in combinatie met andere medicijnen

Wiet tijdens chemotherapie

Drs. Joseph Rosado [Foto: still uit interview met
Florida Marijuana]

Na het oraal innemen van cannabinoïden zoals THC en CBD, worden ze afgebroken door cytochroom P450 (CYP)-enzymen in de lever. Ons lichaam gebruikt deze enzymen om 60 procent van alle medicijnen op de markt te metaboliseren. Inclusief alle chemotherapieën, verschillende anti-epileptica, hartmedicatie en anti-schimmelmedicatie. Eigenlijk alle middelen die eindigen op ‘azol’.

Als verschillende medicijnen worden ingenomen en afgebroken door CYP-enzympen, ontstaat vaak een interactie. Die zorgt ervoor dat het niveau van één van de middelen (of beide) stijgt, daalt of gaat schommelen.

Chemo-medicijnen zijn daarnaast cytotoxisch. Dat betekent dat ze giftig zijn voor alle levende cellen. Het doel van chemotherapie is om zoveel mogelijk kankercellen te doden en tegelijkertijd de dood van gezonde cellen te minimaliseren. Vanwege de CYP-interactie lopen patiënten die wiet tijdens chemotherapie gebruiken een risico. Het kan namelijk gebeuren dat een andere concentratie toxische chemicaliën in het bloed ontstaat dan wenselijk is. Hierdoor kan cannabis met chemotherapie een potentieel gevaarlijke combinatie worden. Dat klinkt niet erg positief. Gelukkig valt het in de praktijk erg mee.

Vermijd de lever

Volgens Rosado is wiet tijdens chemotherapie veilig, zeker als interacties in de lever worden vermeden. Dat doe je met de juiste manier van inname, die verwerking door de lever vermijdt.

CYP-enzyminteracties in de lever treden namelijk op bij orale toediening. Dus medicijnen die je via een pil, eetbare vorm, olie, etc inneemt. “De lever kan worden omzeild als je de wijze van toediening wijzigt, bijvoorbeeld met behulp van inhalatie. Dus verdampen, roken, inhalatoren. Of via pleisters en crèmes, intra-rectale of intra-vaginale routes (zetpillen)”, aldus Rosado.

Van deze methoden raadt hij vooral inhaleren aan. “Het is een kwestie van absorptie. Als je wiet inhaleert, wordt het medicijn binnen drie tot vijf minuten geabsorbeerd door een uitwisseling van bestanddelen in de longen. De cannabinoïden binden zich rechtstreeks aan rode bloedcellen en zitten onmiddellijk in de bloedbaan. Hierdoor krijgen patiënten ‘meer waar voor hun geld’ bij inademing”.

LEES OOK: Zo werkt verdampen: een gids voor beginners

Een opmerkelijke bewering van Rosado is dat inhalatie veiliger is als patiënten de zure (niet-gedecarboxyleerde) vorm van cannabinoïden nemen. Denk aan CBDA en THCA. Die worden anders gemetaboliseerd dan niet-zure cannabinoïden. Om ervoor te zorgen dat cannabinoïden niet activeren, adviseert Rosado te verdampen bij 55°C of lager.

Bovendien beveelt hij verdampen aan boven roken. Bij het roken van wiet (al dan niet met tabak) komen veel schadelijke stoffen vrij. Die maken het een slechte keuze voor medicinaal gebruik. Zeker tijdens een genezingsproces van een zware ziekte, zoals kanker.

Als je niet kan inhaleren, adviseert drs. Rosado een wietthee maken op lage temperatuur. [Shutterstock/nirutti]

Als je niet kunt inhaleren

Rosado raadt patiënten af orale of sublinguale wiet te gebruiken tijdens chemotherapiebehandelingen. Om gevaarlijke interacties te voorkomen, is het sowieso beter om niet binnen 1,5 tot 2 uur na de behandeling oraal wiet te nemen. Bovendien adviseert hij mensen die lijden aan leverkanker helemaal geen orale wietmedicijnen te nemen. Leverkanker vermindert namelijk het vermogen van de lever om zowel wiet, maar ook de giftige chemokuur te verwerken.

Maar wat als een patiënt niet in staat is om cannabis te inhaleren? Rosado adviseert thee, getrokken uit wiet op een lage temperatuur. Pak dat bijvoorbeeld als volgt aan:

• Breng water aan de kook en haal het dan van het verwarmingselement.
• Wacht tot het water stopt met koken. De watertemperatuur moet lager zijn dan 105°C als je wiet toevoegt, zodat de cannabinoïden niet activeren.
• Voeg een scheutje room toe om de cannabioïden beter te onttrekken uit de wiet.
• Plaats de wiettppen in het hete water, dek de pot af en laat 20 minuten trekken. Je kunt de thee ook trekken in een Franse pers.
• Zeef de wiet eruit en je thee is klaar om te drinken.
• Trek de thee langer voor een sterker mengsel.

LEES OOK: De voordelen van wietthee + 4 recepten

Overleg met je arts

In hoeverre het verhaal van Joseph Rosado opgaat, zal per situatie verschillen. Duidelijk is dat er een risico bestaat. Hoe groot dat risico is, verschilt per persoon. Dat blijkt ook wel, want er zijn genoeg praktijkvoorbeelden waarin mensen edibles of wietolie namen tijdens een chemokuur en veel voordelen ervoeren.

Welke methode je ook gebruikt om medicinale wiet te nemen tijdens een kankerbehandeling: overleg altijd met je arts. Sommige vormen van kanker vereisen meer monitoring, met name als er ook sprake is van medicinale wiet. THC kan bijvoorbeeld invloed uitoefenen op de oestrogeenspiegel. Artsen monitoren oestrogeenspiegels van patiënten met hormoongerelateerde kankers, zoals eierstok-, borst-, prostaat- en teelbalkanker. Het is dan enorm van belang dat zij op de hoogte zijn van middelen die de aanmaak van oestrogeen beïnvloeden.

[Openingsfoto: Shutterstock/ElRoi/Shutterstock]