Medicinale cannabis is sinds 2017 legaal in Duitsland en een van de gevolgen daarvan is een groeiend aantal onderzoeken en studies naar de werkzaamheid bij verschillende aandoeningen. Zo verscheen er vorig jaar een studie onder Duitse Parkinson patiënten die medicinale cannabis gebruiken in het Journal of Parkinsons’s Disease. Ruim de helft (!) meldt verlichting van hun symptomen door het gebruik van mediwiet.
Ruim 1.300 Parkinson patiënten vullen vragenlijst in
Het onderzoek werd geleid door professor Carsten Buhmann, verbonden aan de afdeling neurologie van het Universitair Medisch Centrum Hamburg-Eppendorf. De onderzoekers wilden de perceptie die Parkinson patiënten hebben van medicinale cannabis beoordelen en de ervaringen van patiënten die al cannabisproducten gebruikten. Daartoe werden in april 2019 vragenlijsten gestuurd, samen met het ledentijdschrift van de vereniging, naar alle ruim twintigduizend leden van de Duitse vereniging voor Parkinson patiënten.
Uiteindelijk analyseerde het team van Carsten Buhmann meer dan 1.300 vragenlijsten. De resultaten tonen aan dat de belangstelling voor medicinale cannabis in de gemeenschap van Parkinson patiënten groot is, maar de kennis over verschillende soorten producten beperkt.
51 procent van de respondenten was zich bewust van het feit dat medicinale cannabis legaal is in Duitsland. 28 procent was op de hoogte van de verschillende manieren waarop je cannabis kunt gebruiken; niet alleen door te inhaleren maar ook oraal, met wietolie.
Opmerkelijk: slechts negen procent van de respondenten was zich bewust van het verschil tussen THC en CBD!
LEES OOK: THC en CBD • de belangrijkste verschillen in één afbeelding
Waarmee helpt cannabis Parkinson patiënten?
Ruim acht procent van de patiënten gebruikte al cannabinoïden en meer dan de helft van deze gebruikers, 54 procent, meldde dat dit een gunstig klinisch effect had. De cannabis werd goed verdragen door de respondenten.
Ruim veertig procent van de gebruikers meldde dat cannabis hen hielp bij het beheersen van pijn en spierkrampen. Meer dan twintig procent rapporteerde een vermindering van stijfheid (akinesie), tremor, depressie, angst en rusteloze benen.
Patiënten meldden dat geïnhaleerde cannabisproducten die THC bevatten efficiënter waren in het behandelen van stijfheid dan orale producten die CBD bevatten, maar iets minder goed werden verdragen.
Tweederde van niet-cannabisgebruikers wil eigenlijk wél mediwiet (of is erin geïnteresseerd)
De Parkinson patiënten die cannabis gebruikten, waren doorgaans jonger dan het gemiddelde, woonden in grote steden en waren zich meer bewust van de legale en klinische aspecten van medicinale cannabis. Vijfenzestig procent van de niet-gebruikers was geïnteresseerd in het gebruik van medicinale cannabis, maar gebrek aan kennis en angst voor bijwerkingen werden genoemd als belangrijkste redenen om het niet te proberen.
Gebrek aan kennis bij patiënten en bij (huis)artsen
Onderzoeksleider Buhmann: ‘Onze gegevens bevestigen dat Parkinson patiënten een grote interesse hebben in behandeling met medicinale cannabis, maar het ontbrak aan kennis over hoe ze het moesten innemen en vooral over de verschillen tussen de twee belangrijkste cannabinoïden, THC en CBD. Artsen moeten rekening houden met deze aspecten bij het adviseren van hun patiënten over de behandeling met medicinale cannabis. De hier gerapporteerde gegevens kunnen artsen helpen beslissen welke patiënten er baat bij hebben, welke symptomen kunnen worden aangepakt en welk type cannabinoïde en manier van toediening geschikt kunnen zijn.’
Buhmann sluit zeker niet uit dat de gerapporteerde positieve effecten deels kunnen berusten op het placebo-effect. ‘Het gebruik van cannabis kan verband houden met een placebo-effect vanwege hoge verwachtingen en conditionering van de patiënt, maar zelfs dat kan worden beschouwd als een therapeutisch effect. Er moet echter worden benadrukt dat onze bevindingen zijn gebaseerd op subjectieve patiëntenrapporten en dat klinisch onderzoek (met echte mensen, red.) dringend nodig is.’
Nederlandse Parkinson deskundige wil meer cannabisonderzoek zien
Bastiaan Bloem is een van de hoofdredacteuren van het Journal of Parkinson’s Disease en directeur van het Expertisecentrum Parkinson en Bewegingsstoornissen van het Radboud Universitair Medisch Centrum in Nijmegen. Hij is enthousiast over het Duitse onderzoek: ‘Deze bevindingen zijn interessant omdat ze bevestigen dat er onder patiënten een brede interesse bestaat in het gebruik van cannabis als een mogelijke behandeling voor Parkinson.’
Net als Buhmann houdt Bloem nog een slag om de arm en roept hij op tot aanvullend onderzoek: ‘Het is belangrijk om te benadrukken dat er meer onderzoek nodig is, voordat cannabis als behandeling kan worden voorgeschreven. En dat richtlijnen momenteel het gebruik van cannabis- zelfs als zelfmedicatie – afraden omdat de werkzaamheid niet goed is vastgesteld en omdat er veiligheidsproblemen zijn. Als zodanig dient deze studie vooral om de noodzaak te benadrukken van zorgvuldig gecontroleerde klinische onderzoeken, om zowel de werkzaamheid als de veiligheid van cannabisbehandeling verder vast te stellen.’
Openingsbeeld: ANDREI ASKIRKA/Shutterstock]