4 belangrijke medicinale terpenen in cannabis

In cannabis zitten allerlei stoffen die de medicinale werking ervan beïnvloeden. Cannabinoïden zijn de bekendste, met THC en CBD voorop. Cannabis bevat echter nog veel meer effectieve bestanddelen zoals  terpenen. Dat zijn aromatische stoffen die de medicinale werking van wiet beïnvloeden. In dit artikel beschrijven we vier belangrijke terpenen en hun werking. 

Wat zijn terpenen?

Terpenen zijn vluchtige, aromatische moleculen die voorkomen in duizenden planten- en boomsoorten, waaronder cannabis. Deze moleculen geven een plant of vrucht zijn aromatische kenmerken, ofwel de smaak en geur ervan.

Het primaire doel van zulke aromatische stoffen in planten is het afschrikken van natuurlijke vijanden zoals insecten, schimmels en planteneters. Maar ze trekken tegelijkertijd juist ook andere insecten aan, die belangrijk zijn voor de voortplanting, ofwel bestuiving.

In cannabis zorgen terpenen voor al die geur- en smaaknuances waar we tegenwoordig uit kunnen kiezen, maar terpenen doen veel meer dan dat. Ze hebben namelijk ook een heilzame werking. Sterker nog, in cannabis gaan terpenen een samenwerking aan met allerlei andere werkzame stoffen waardoor sommige medicinale eigenschappen zich nog beter openbaren.

LEES OOK: Ontdek de wonderbaarlijke effecten van terpenen in cannabis

Meer dan 200 terpenen in cannabis

Plantenwetenschappers hebben zo’n 8.000 verschillende terpenen geïdentificeerd en 200 daarvan komen ook in cannabis voor. Dat betekent overigens niet dat in elke cannabissoort 200 terpenen zitten; de hoeveelheid en samenstelling verschilt per soort. Dit noemt men ook wel het terpenenprofiel. In dit artikel richten we ons op vier veel voorkomende en hele bijzondere terpenen in cannabis.

Deze vier terpenen zijn dus slechts het topje van de ijsberg. Maar deze selectie geeft wel een goede indruk van de werking van cannabis in het algemeen, en de werking van terpenen in het bijzonder.

1: Pineen

Pineen is het meest voorkomende terpeen in de natuur, en zorgt voor de typische geur van hars van naaldbomen. Pineen zit verder onder andere in eucalyptus, rozemarijn, salie maar dus ook in cannabis. Het terpeen is ook een belangrijk ingrediënt in veel hoestdranken en ontsmettingsmiddelen. Bovendien is het een essentieel bestanddeel voor de chemische verbinding van terpentine.

Pineen werkt verzachtend, is ontstekingsremmend en het heeft in de luchtwegen een slijmoplossende werking, waardoor de ademhaling en zuurstofopname verbetert. Ook kan pineen de werking van THC verminderen, waardoor soorten met veel pineen een minder sterke psychoactieve werking hebben.

Wat echter het meeste opvalt is dat pineen kan optreden als acetylcholinesterase-remmer. Hierdoor functioneert het geheugen beter.

Pineen is een terpeen dat naaldbomen hun typische geur geeft. Het terpeen komt ook voor in cannabis. Foto: Pixelbay/estellaguerrera

2: Limoneen

Limoneen is het tweede meest voorkomende terpeen in de natuur. Het terpeen is bovendien een bouwstof voor andere terpenen. Zoals de naam al doet vermoeden zorgt limoneen voor een citrus-achtig aroma en komt hij vooral voor in citrusvruchten. Maar ook in andere planten zit limoneen, zoals pepermunt en rozemarijn. In de natuur moet de scherpe geur en smaak van limoneen bepaalde dieren verjagen.

In cannabissoorten zorgt limoneen voor een sterke citrussmaak. Het is dan ook een populaire smaak in cannabis en veel veredelaars houden dit aroma dan ook graag in stand als ze een nieuwe soort ontwikkelen.

Bij mensen heeft dit terpeen een antibacteriële werking en zorgt het voor alertheid en een verbeterde stemming. Er is daarom onderzoek gedaan naar de werking van limoneen als vervanger voor antidepressiva. Maar de meest indrukwekkende, medicinale eigenschap van limoneen is misschien nog wel dat het borstkankercellen kan doden.

Limoneen komt onder andere in citrusvruchten en cannabis voor, en zorgt voor een fris citrus-aroma. Foto: Gleti, Shutterstock

3: Myrceen

Myrceen komt naast cannabis ook voor in hop, laurier, citroengras, tijm en citrusvruchten. In wiet is myrceen zelfs het meest voorkomende terpeen; in sommige cannabissoorten neemt het tot wel 50 procent van het gehele bouquet aan terpenen in beslag.

Het terpeen zorgt in cannabis voor een aards aroma met elementen van musk, citroen, munt, loof en andere kruidige geuren en smaken.

Myrceen heeft bovendien een pijnstillende, ontstekingsremmende, kalmerende en antibiotische werking. Er zijn zelfs aanwijzingen dat dit terpeen de weerstand van de bloed-hersenbarrière kan verlagen. Hierdoor kunnen andere stoffen in cannabis makkelijker en sneller de hersenen bereiken.

Ook lijkt het erop dat myrceen het effect van THC kan versterken, door het verzadigingsniveau van de CB1-receptor te verhogen. Hierdoor ontstaat een krachtiger THC-effect.

Myrceen is een aromatische stof dat veel voorkomt in mango’s. In cannabis versterkt het onder andere de werking van THC. Foto: Gleti, Shutterstock

4: Caryofylleen

Caryofylleen (of beta-caryofylleen) is een terpeen dat in heel veel planten en kruiden voorkomt, zoals kruidnagel, zwarte peper en Thaise basilicum. Hoewel de geur van cannabis door meerdere terpenen wordt bepaald, zorgt dit terpeen voor die typische, kruidige en intense wietlucht. Drugshonden die cannabis moeten opsporen worden zelfs getraind om specifiek deze geur in cannabis te herkennen.

De geur van het terpeen neemt in kracht toe als cannabis wordt verhit. Je ruikt het dus extra goed bij het roken of verdampen van cannabis. Ook na het decarboxyleren is dit aroma sterker aanwezig.

Wat bijzonder is aan dit terpeen, is dat Duitse scheikundigen in 2008 hebben aangetoond dat caryofylleen zich ook als een cannabinoïde gedraagt. Cannabinoïden in cannabis binden zich aan twee soorten cannabinoïde-receptoren in ons lichaam: CB1 en CB2. Caryofylleen is in staat om zich aan CB2-receptoren te binden.

De werking van caryofylleen lijkt daarmee een beetje op dat van CBD. Net als CBD heeft het namelijk een rustgevende, ontspannende en ontstekingsremmende werking. Bovendien werkt caryofylleen zenuwversterkend en activeert het je immuunsysteem. In combinatie met CBD lijkt dit een veelbelovende mix tegen chronische pijn.

Je ruikt Caryofylleen extra goed bij het roken of verdampen van cannabis. Foto: Canna Obscura, Shutterstock

De synergie tussen terpenen en cannabinoïden

Zoals je ziet dankt cannabis zijn bijzondere en veelzijdige werking aan heel veel verschillende componenten. Cannabinoïden blijven de belangrijkste en meest krachtige stoffen, maar er valt nog veel te leren over allerlei andere bestanddelen, zoals terpenen.

Bovendien wordt steeds meer duidelijk dat al die bestanddelen met elkaar samenwerken en dat er zelfs sprake is van synergetische effecten. Het effect van het samenspel van alle stoffen in cannabis samen, is groter dan wat de stofjes afzonderlijk van elkaar kunnen doen. Dit wordt ook wel het entourage-effect genoemd.

Bedenk je hierbij dus dat het altijd beter is om cannabis in haar puurste vorm te gebruiken. Want pas dan kunnen alle stoffen tezamen optimaal hun werk doen.

LEES OOK: Het entourage-effect: hoe cannabinoïden samenwerken

[Openingsbeeld: Gleti, Shutterstock]